روایت کارشناسان از آینده مبهم دلار / آیا سرکوب ارزی میتواند قیمت دلار را کنترل کند؟
به گزارش نبض بازار ، بازار ارز در روزهای اخیر بار دیگر به کانون توجه فعالان اقتصادی بازگشته؛ بازاری که پس از یک دوره کاهش محدود و تثبیت نسبی، دوباره نشانههایی از نوسان صعودی را بروز داده است. بررسی رفتار قیمت دلار نشان میدهد مجموعهای از عوامل ساختاری، سیاستی و انتظاراتی بهصورت همزمان بر مسیر بازار اثر گذاشتهاند؛ عواملی که از تغییرات نرخهای پایه در بازار توافقی گرفته تا سرکوبهای ارزی ماههای گذشته و سایه تحولات بینالمللی را دربر میگیرد. گفتوگو با دو کارشناس بازار ارز، تصویر روشنتری از ریشههای این نوسانات و چشمانداز پیشروی دلار ارائه میدهد.
بازگشت نوسان به بازار ارز؛ از تغییر قیمتهای پایه تا اثر انتظارات
کامران سلطانیزاده، دبیرکل سابق کانون صرافان، معتقد است آنچه در روزهای اخیر در بازار دلار مشاهده شد، حاصل یک فرآیند تدریجی بوده است؛ بهطوریکه پس از یک کاهش محدود و توقف کوتاهمدت قیمت در یک بازه مشخص، نوسان صعودی دوباره به بازار بازگشت. از نگاه او، رفتار معاملهگران نشان میدهد که بازار هنوز به قطعیت نرسیده و همین بلاتکلیفی باعث شده واکنشها به اخبار و تغییرات قیمتی، سریع و بعضاً شدید باشد.
به گفته سلطانیزاده، یکی از محرکهای اصلی این روند، تغییر قیمتهای پایه در تالار اول و دوم بوده است. حذف عرضه ۷۰ تومانی و افزایش قیمت پایه تا حوالی ۱۱۲ هزار تومان، فشار مضاعفی بر بازار آزاد وارد کرد و عملاً سیگنال صعودی به معاملهگران داد. او تأکید میکند که این تغییرات، مستقیماً رفتار فعالان بازار را تحت تأثیر قرار داده و باعث شده فاصله میان نرخهای رسمی و آزاد دوباره در کانون توجه قرار گیرد.
در همین حال، علی طباطبایی، کارشناس بازارهای مالی، ریشه عمیقتری برای تحولات اخیر قائل است. از نگاه او، رشد نرخ دلار بیش از هر چیز نتیجه عقبماندگی قیمت ارز در ماههای گذشته و سرکوب آن در بخش قابل توجهی از سال است. به گفته طباطبایی، احتمال برخی توافقات موجب شد دلار در ۹ ماهه نخست سال نتواند متناسب با متغیرهای اقتصادی حرکت کند و اکنون بازار در حال بازگشت به مسیر طبیعی خود است.
چشمانداز دلار؛ بین تثبیت سیاستی و فشارهای ساختاری
سلطانیزاده در ارزیابی وضعیت فعلی بازار بر این نکته تأکید دارد که کف قیمت دلار در بازار توافقی تالار دوم در محدوده ۱۱۲ هزار تومان تثبیت شده و کاهش معنادار نرخ در بازار آزاد چندان محتمل به نظر نمیرسد. او یادآور میشود که در سالهای گذشته، اختلاف ۱۵ تا ۳۰ درصدی میان نرخهای دولتی و آزاد همواره حفظ شده و بازار آزاد معمولاً پس از هر دوره افزایش، با هدایت قیمتهای پایه مسیر خود را ادامه داده است.
در مقابل، طباطبایی نگاه صریحتری به آینده دارد و معتقد است که قیمتهای فعلی هنوز تمام ظرفیت رشد دلار را منعکس نکردهاند. به گفته او، اگرچه نرخهای کنونی با نقدینگی فعلی پوشش داده شده، اما سه ماه آینده اقتصاد هنوز در قیمتها پیشخور نشده است؛ موضوعی که میتواند زمینه افزایش ۳۰ تا ۳۵ درصدی نرخ ارز را فراهم کند. او سناریوهای خوشبینانهتری را نیز مطرح میکند که در آن، دلار میتواند به سطوح بالاتری حرکت کند، هرچند این مسیر بدون نوسان نخواهد بود.
این کارشناس بازارهای مالی همچنین نقش بازارساز را در کنترل کوتاهمدت نرخ ارز پررنگ میداند، اما تأکید میکند که سرکوب ارزی راهکاری موقتی است. از نگاه طباطبایی، خبر درمانی و اقدامات مقطعی شاید بتواند برای مدتی قیمت دلار را در یک محدوده مشخص نگه دارد، اما تجربه سالهای گذشته نشان داده که فشار متغیرهای کلان اقتصادی در نهایت مسیر خود را به بازار تحمیل میکند و اجازه تثبیت بلندمدت نرخ ارز در سطوح پایین را نخواهد داد.