ایرانخودرو عملاً ورشکسته است؛ فقط اعلام نمیشود/بازار خودرو در رکود سنگین؛ قدرت خرید مردم سقوط کرده است
به گزارش نبض بازار،صنعت خودرو در یکی از سختترین دورههای تاریخ خود قرار گرفته است؛ بازاری که با رکود عمیق، کاهش شدید قدرت خرید مردم، ناترازی گسترده در حوزه انرژی و وابستگی پنهان به قطعات خارجی دستوپنجه نرم میکند. در چنین شرایطی، خودروسازان نهتنها موفق به بهروزرسانی محصولات یا افزایش بهرهوری نشدهاند، بلکه بنا بر تحلیل کارشناسان، سالهاست با وضعیت باثبات ورشکستگی پنهان مواجهاند.
بابک صدرایی، کارشناس صنعت خودرو، در گفتوگو با نبض بازار از واقعیتی سخن میگوید که بهدلیل تبعات سیاسی و اجتماعی، هیچ دولتی حاضر به اعلام رسمی آن نیست: «خودروسازان عملاً ورشکستهاند و تنها با حمایتهای دولتی سرپا ماندهاند.»
بابک صدرایی، با تحلیل شرایط کنونی ایرانخودرو، تصویری نگرانکننده از آینده صنعت خودرو ترسیم کرد و تأکید کرد که «با ادامه وضعیت موجود، این خودروساز مانند بسیاری از بخشهای اقتصادی کشور رو به وخامت میروند.»
صدرایی با اشاره به رکود عمیق در بازار، گفت: «اقتصاد در حال کوچکتر شدن است و این کوچکشدن، مستقیم روی توان خرید مردم اثر میگذارد. وقتی قدرت خرید پایین بیاید، تقاضا برای خودرو هم کاهش پیدا میکند و این خودروسازان را با چالش جدی مواجه میکند.»
او افزود افزایش نرخ ارز و تورم، مستقیماً قیمت خودرو را بالا برده و شرایط را برای مردم سختتر کرده است.
قطعات داخلی شد اما وابستگی خارجی هنوز تمام نشده
این کارشناس خودرو توضیح داد که تصور بینیازی کامل خودروسازان از قطعات خارجی درست نیست:«بله بخش زیادی از قطعات در داخل ساخته میشود، اما هنوز برخی قطعات حساس وابسته به خارج است. از طرفی وقتی کل اقتصاد کشور کوچک شود و حجم تجارت پایین بیاید، حتی تولید داخل هم دچار اختلال میشود.»
پلتفرمهای قدیمی؛ فاصله ۲۰ ساله با جهان
صدرایی با انتقاد از ساختار تولید خودروهای فعلی گفت:«محصولات ما هنوز روی پلتفرمهایی تولید میشوند که مربوط به یک تا سه دهه قبل در بازارهای جهانی است. خودروسازان ما هیچ تحولی متناسب با تغییرات جهانی نداشتهاند و بیشتر درگیر حفظ وضع موجود شدهاند.»
او این وضعیت را خطرناک دانست و افزود: «وقتی صنعتی به نوآوری نرسد و با فناوریهای روز همگام نشود، آیندهای برای آن متصور نیست.»
حمایتهای دولتی؛ عامل اصلی عقبماندگی ایرانخودرو و سایپا
صدرایی معتقد است که انحصار و حمایت بیوقفه دولت، دلیل اصلی حرکت نکردن خودروسازان به سمت ارتقا و بهرهوری است:«تعرفههای بالا و ممنوعیت واردات یک حاشیه امن برای دو خودروساز بزرگ ایجاد کرده است. وقتی بازار انحصاری باشد و رقابتی نباشد، احتیاجی به بهبود کیفیت یا توسعه محصول وجود ندارد.»
به گفته او اگر واردات از ابتدا آزاد و تعرفهها پلکانی کاهش مییافت، سازندگان مجبور به رقابت، کاهش هزینه، افزایش کیفیت و توسعه فناوری میشدند.
مدیریت ناکارآمد تنها یک بخش از ماجراست
او با اشاره به اینکه ضعفهای مدیریتی تنها یکی از عوامل است، گفت:«وقتی کشوری برنامه اقتصادی و صنعتی مشخصی نداشته باشد، هیچ صنعتی نمیتواند مسیر توسعه را طی کند. مجموعهای از عوامل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و مدیریتی دستبهدست هم داده و وضعیت فعلی را رقم زده است.»
ورشکستگی؟ عملاً اتفاق افتاده اما اعلام نمیشود
صدرایی در بخش مهم این گفتوگو تأکید کرد:«ایرانخودروعملاً ورشکسته است؛ فقط اعلام رسمی آن تبعات سیاسی و اجتماعی گسترده دارد. دولتها هرگز اجازه اعلام ورشکستگی نمیدهند.»
او وضعیت خودروسازی در ایران را چنین تشبیه کرد:«این شرکتها مثل بیماری هستند که روی دستگاه نگه داشته میشوند. طبق بسیاری از آمارها، این دو شرکت از نظر فنی مدتهاست ورشکستهاند و فقط با حمایتهای دولتی زنده ماندهاند.»
صدرایی معتقد است که ادامه این روند نهتنها صنعت خودرو بلکه اقتصاد کشور را آسیبپذیرتر میکند و زمان مشخصی برای دوام این وضعیت نمیتوان پیشبینی کرد.