بحران خوراک دام یعنی حذف ۴۰ درصد تولید کشور/تأمین نهاده به مرحله فاجعه رسیده است
به گزارش نبض بازار،در حالیکه بازار نهادههای دامی روزبهروز آشفتهتر میشود و تأمین خوراک دام و طیور با چالشهای جدی روبهرو است، حمیدرضا کاشانی، رئیس هیئت مدیره اتحادیه مرغداران میهن در گفتوگو با خبرنگار نبض بازار نسبت به پیامدهای این وضعیت هشدار داد و گفت: «شرایط فعلی به مرحله هشدار گذشته و بهواقع به فاجعه نزدیک شدهایم.»
اختلاف شدید قیمت مصوب و بازار آزاد نهاده ها
کاشانی با اشاره به شکاف فاحش بین نرخ مصوب و قیمت بازار آزاد نهادهها اظهار کرد:«نهادهای که باید با نرخ مصوب ۱۱ هزار و ۳۰۰ تومان عرضه شود، در بازار آزاد تا ۳۰ هزار تومان هم معامله میشود. جو و سویا نیز وضعیتی مشابه دارند؛ در حالی که قیمت مصوب سویا بین ۲۹۰۰ تا ۳۶۰۰ تومان است، در بازار آزاد چندین برابر فروخته میشود.»
به گفته او، این اختلاف قیمتی نه تنها موجب فشار مالی سنگین بر تولیدکننده شده، بلکه توازن بازار را نیز بههم زده است. کاشانی افزود: «وقتی تولیدکننده نتواند نهاده را با قیمت مصوب تهیه کند، مجبور است یا تولید را کاهش دهد یا آن را متوقف کند. نتیجه این وضعیت، حذف بخشی از گلهها و افت تولید در سطح ملی است.»
تامین نکردن نهاده یعنی نابودی بخشی از تولید در کمتر از یک ماه
رئیس اتحادیه مرغداران میهن در ادامه با اشاره به برآوردهای اتحادیه گفت:«اگر روند فعلی ادامه پیدا کند و تأمین نهاده بهدرستی انجام نشود، بین ۳۰ تا ۴۰ درصد از تولید طی یک ماه آینده از دست خواهد رفت. در چنین شرایطی بهرهوری مرغداریها کاهش مییابد و برخی واحدها عملاً از چرخه تولید خارج میشوند.»
او با ابراز نگرانی از افزایش هزینههای نگهداری گلهها افزود:«ما با موجود زنده سروکار داریم. وقتی خوراک نباشد یا گران باشد، نهتنها وزنگیری و بهرهوری پایین میآید، بلکه تلفات هم افزایش پیدا میکند. این یعنی زیان مستقیم برای تولیدکننده و کمبود در بازار مصرف.»
واسطهگری و فساد در بازارگاه
کاشانی در بخش دیگری از سخنانش، یکی از عوامل اصلی بحران را واسطهگری و توزیع غیرشفاف نهادهها عنوان کرد و گفت:
«متأسفانه در بازارگاه، نهاده بهصورت دو فاکتوری فروخته میشود؛ یعنی در ظاهر با قیمت مصوب ثبت میشود، اما در عمل از تولیدکننده مبلغ بیشتری مطالبه میکنند. برخی حتی میگویند باید به حساب دوم واریز شود. این اتفاقات ریشه در ضعف نظارت و فساد در زنجیره تأمین دارد.»
وی ادامه داد: «وقتی تولیدکننده بهجای خرید مستقیم از سامانه مجبور شود از واسطه تهیه کند، نهاده چندبرابر گرانتر تمام میشود. نتیجه آن افزایش هزینه تولید، کاهش سود و در نهایت خروج تدریجی تولیدکنندگان از بازار است.»
تناقض در آمار واردات و توزیع
رئیس اتحادیه مرغداران میهن به اختلاف نظر میان مسئولان درباره وضعیت واردات نهاده نیز اشاره کرد و گفت:«هر دستگاهی حرف خودش را میزند؛ یکی میگوید واردات انجام نشده، دیگری میگوید نهاده وارد شده ولی توزیع نشده، و عدهای هم مدعیاند در مسیر حملونقل مشکل پیش آمده است. اما نتیجه همه این حرفها یکی است؛ اینکه نهاده به دست تولیدکننده نمیرسد و تاوان آن را مردم و سفره خانوار میپردازند.»
کاشانی تأکید کرد: «وقتی خوراک دام و طیور با چندبرابر قیمت واقعی به دست تولیدکننده برسد، طبیعی است که قیمت تخممرغ، مرغ و سایر محصولات دامی نیز افزایش یابد. در نهایت این گرانی مستقیم بر دوش مصرفکننده خواهد بود.»
درخواست برای اقدام فوری دولت
وی با بیان اینکه بحران فعلی نیاز به تصمیمات فوری دارد، گفت:«ما بارها خواستار اصلاح قیمت مصوب و تأمین واقعی نهادهها شدهایم. دولت باید قیمتها را بر اساس هزینه واقعی تولید تنظیم کند. اگر نرخها غیرواقعی باشند، تولید صرفه اقتصادی ندارد و مرغدار مجبور میشود فعالیتش را متوقف کند.»
کاشانی همچنین بر ضرورت نظارت بر شبکه توزیع و حذف واسطهها تأکید کرد و افزود:«بازارگاه باید شفاف شود. تا زمانی که تولیدکننده احساس نکند نهاده مستقیم و با قیمت عادلانه به دستش میرسد، مشکلات ادامه خواهد داشت.»
تهدید امنیت غذایی کشور
رئیس اتحادیه مرغداران میهن در پایان هشدار داد که تداوم این روند، تبعات سنگینی برای امنیت غذایی کشور خواهد داشت. او گفت:«اگر بهزودی چارهای اندیشیده نشود، کشور از تولیدکننده به واردکننده تبدیل خواهد شد. زمانی ایران در تولید تخممرغ و گوشت سفید به خودکفایی رسیده بود، اما امروز در آستانه از دست دادن این جایگاه هستیم.»
کاشانی تأکید کرد:«تولیدکننده دیگر توان تحمل این فشار را ندارد. ما با واقعیت تلخ مواجهایم؛ یا باید نهاده را گران بخریم و ضرر کنیم، یا تولید را تعطیل کنیم. در هر دو حالت، بازنده اصلی مردم و اقتصاد کشور هستند.»