افزایش ۱۰۰ درصدی قیمت روپوش مدارس نسبت به پارسال
به گزارش نبض بازار،با نزدیک شدن به آغاز سال تحصیلی ۱۴۰۴-۱۴۰۵، موضوع قیمت لباس فرم مدارس بار دیگر به یکی از دغدغههای اصلی خانوادهها تبدیل شده است. لباس فرم بهعنوان بخشی جداییناپذیر از هویت دانشآموزی، سهم قابل توجهی از هزینههای خانوار را به خود اختصاص میدهد. امسال نیز همانند سالهای گذشته، تورم عمومی، افزایش هزینه تولید و تغییرات بازار پارچه، روند صعودی قیمتها را رقم زده است.
بررسیهای میدانی نشان میدهد که در مدارس دولتی، قیمت روپوش دخترانه در سال ۱۴۰۴ از حدود ۱٬۵۰۰٬۰۰۰ تومان آغاز میشود و بسته به نوع پارچه، کیفیت دوخت، طراحی و سلیقه هر مدرسه، ممکن است تا دو میلیون تومان نیز افزایش یابد. این در حالی است که در سال ۱۴۰۳، حداقل و حداکثر قیمت روپوش دخترانه به ترتیب حدود ۵۴۸٬۰۰۰ و ۸۲۵٬۵۰۰ تومان بوده است. بنابراین، قیمت روپوش دخترانه طی یک سال اخیر بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ درصد افزایش داشته است.
یک تولیدکننده پوشاک مدرسه در تهران میگوید: «بیشترین فشار روی قیمت پارچه است. افزایش نرخ نخ و الیاف، هزینه حملونقل و همچنین قطعیهای برق در کارگاههای رنگرزی، موجب شده کیفیت و قیمت همزمان تحت تأثیر قرار بگیرد.»
در مدارس پسرانه نیز قیمت لباس فرم بین یک میلیون سیصد تا تا یک میلیون پانصد تومان متغیر است. در سال ۱۴۰۲، قیمتها حدود ۵۴۸٬۰۰۰ تا ۸۲۵٬۵۰۰ تومان بود و افزایش ۱۰۰ درصدی را شاهد بودهایم. مدارس پسرانه معمولاً از طراحی سادهتر و پارچه مقاومتر استفاده میکنند، با این حال هزینه نهایی تفاوت چندانی با مدارس دخترانه ندارد.
اکرم عیوض خانی، عضو اتحادیه تولید و صادرات نساجی و پوشاک ایران، درباره قیمت لباس فرم مدارس اظهار داشت: «اتحادیه هر سال حداقل قیمت لباس مدرسه را اعلام میکند، اما معمولاً قیمتهای واقعی با این ارقام اختلاف دارد. الزام ما این است که قراردادها طبق عرف و قیمت اعلامشده اتحادیه انجام شود.»
وی افزود: «در مدارس دولتی، تغییر لباس فرم با تغییر پایه تحصیلی، امکان صرفهجویی برای خانوادهها را فراهم میکند. اما بسیاری از مدارس غیرانتفاعی هزینه اضافی روی لباس از والدین دریافت میکنند و در برخی موارد قیمت لباس دو برابر میشود، به گونهای که لباس فرم به منبع درآمد برای مدارس تبدیل شده است.»
تورم، افزایش مداوم هزینه مواد اولیه همچون پارچه، زیپ و دکمه، رشد دستمزد کارگران و هزینه انرژی، همه به بالا رفتن قیمت تمامشده لباس فرم منجر شدهاند. کارشناسان نساجی معتقدند که بخشی از گرانی به دلیل نبود ثبات در تأمین پارچههای مرغوب داخلی و وابستگی به واردات برخی مواد اولیه است. در چنین شرایطی، تولیدکنندگان ناچارند یا کیفیت را کاهش دهند یا قیمت را افزایش دهند و اغلب انتخاب دوم اجتنابناپذیر است.
اجبار پنهان در مورد خرید فرم مدارس
نکته مهم دیگر تضاد میان بخشنامه رسمی آموزشوپرورش و عملکرد برخی مدارس است. آموزشوپرورش بارها تأکید کرده که «هیچ اجباری در تهیه لباس فرم وجود ندارد» اما برخی مدارس با تغییر رنگ و الگو، خانوادهها را مجبور به خرید روپوش جدید میکنند.. بسیاری از خاتوارها قصد دارند که روپوش سال گذشته فرزند خود را دوباره استفاده کنند، اما مدرسه با تغییر رنگ و الگو، خانوادهها را ملزم به خرید لباس جدید میکند. این اجبار ضمنی در شرایطی که هزینه روپوش به بیش از یک تا یکونیم میلیون تومان رسیده، فشار مالی مضاعفی بر خانوادهها وارد میکند.
افزایش قیمتها قدرت خرید خانوادهها را کاهش داده و بسیاری ترجیح میدهند لباس سال قبل را استفاده کنند یا به سراغ گزینههای دست دوم بروند. فروشگاههای آنلاین با عرضه مستقیم و ارائه تخفیفهای فصلی، تلاش کردهاند بخشی از فشار مالی را کاهش دهند و گزینههای متنوعتری در اختیار خانوادهها قرار دهند.اگرچه مدارس و اتحادیههای صنفی اعلام کردهاند تلاش میکنند با انتخاب تولیدکنندگان معتبر هزینهها را کنترل کنند، اما به نظر میرسد در سال تحصیلی پیشرو نیز خرید لباس فرم همچنان یکی از اصلیترین نگرانیهای اقتصادی والدین باقی خواهد ماند.