تاثیرات صفرزدایی از پول ملی
به گزارش نبض بازار، موضوع بازنگری در ساختار پول رسمی کشور، مسئله‌ای است که درچند دهه‌ی گذشته، هرباردر دستور کار دولت ها قرار می گیرد. در هر دوره از طرح‌ریزی و اجرای پروژه‌ی اصلاح ساختار پول کشور و حذف سه صفر سخن به میان آمد تا به امروز که گفته می شود دولت پزشکیان هم آن را مطرح و لایحه اش را به مجلس تقدیم کرده است. در این گزارش، نبض بازار در گفت‌وگویی با بهمن آرمان، اقتصاددان بررسی می‌کند که آیا این طرح می‌تواند نقشی در مهار تورم داشته باشد یا خیر؟
آرمان در خصوص بحث تغییر صفرها از واحد پول ملی به خبرنگار"نبض بازار" گفت: معمولاً زمانی که کشورها تصمیم به چنین کاری می گیرند، حذف صفر از پول ملی را به عنوان بخشی از یک برنامه بزرگ ترمی بیند، یعنی اصلاحات دیگری هم در کنار این حذف صفرها از پول ملی کشورشان انجام می دهند. این تجربه را هم در آمریکای لاتین و هم در ترکیه دیدیم، ولی متاسفانه در ایران به جای اینکه بیایند یک برنامه کلی را مطرح بکنند فقط به آن چیزی بسنده می کنند که در حال حاضر به عنوان یک واقعیت است یعنی در حال حاضر کسی از کلمه ریال استفاده نمی کند و حتی خرده فروشی ها هم قیمت های خود را به تومان می نویسند و دیگر به ریال نمی نویسند به خاطر اینکه ارزش پول ملی پایین آمده است.
هدف اصلی از حذف صفرهای پول ملی چیست و چه تاثیری بر اقتصاد خواهد داشت؟
این یک اقدام نمادینی است که توسط دولت مطرح شده است و البته تنها در دولت پزشکیان مطرح نشده است در گذشته و در زمان روحانی هم مسئله را پیش بینی کرده بودند و قرار بود آن موقع اجرایی شود. حذف این صفرها نه تاثیری در بزرگ شدن سفره مردم دارد نه به رشد اقتصادی می انجامد و نه هیچ اتفاق دیگری می افتد و یک اقدام صرفا نمادین و فکر نمی کنم اصلا خود آقای دکتر پزشکیان اعتقادی به این مسئله داشته باشد که با این کار می شود مشکلات اقتصادی کشور را حل کرد. مشکلات اقتصادی کشور زمانی حل می شود که با جهان امروز همانگونه که دیگر کشورها رابطه دارند ما هم با دیگران روابط عادی داشته باشیم. بنابراین تا زمانی که روابط ایران با سایر کشورها به حالت عادی برنگردد هر گونه اصلاح اقتصادی امکان پذیر نیست. هم سیستم بانکی ما عملا ورشکسته است و هم بورس و بازار سرمایه؛ اینها نقشی که در سایر کشورها ایفا می کنند حدود ۶۰ درصد در تامین منابع مالی مورد نیاز و سرمایه گذاری جدید است که در کشور ما تنها ۵ درصد است. برداشتن صفرها از پول ملی تصمیم احمقانه ای است که مسائل کشوررا حل نمی کند. اجازه بدهند همانطور که آقای دکتر پزشکیان گفتند افراد با سواد و با توان با انگیزه برسرکار باشند با این افرادی که ما داریم کاری در کشور نمی شود انجام داد حداقل من به این نتیجه رسیدم. برداشتن سه صفر هیچ تاثیری نه بر اقتصاد کشور دارد و نه سفره مردم و نه چیز دیگری.
نگرانی اصلی درباره اجرای حذف صفرها از پول ملی را چه می دانید؟
هیچ نگرانی وجود ندارد یک عمل سمبلیکی است که دولت را وادار کردند که آن کار را انجام دهد. مردم از کلمه ریال استفاده نمی کنند حتی از کلمه صدهزار تومان هم استفاده نمی کنند. هیچ گونه تاثیری ندارد این که بگوییم نرخ تورم پایین می آید یا با این کار اشتغال زایی و رشد اقتصادی به وجود می آید خیر، هیچ کدام از اینها عملی نخواهد شد و تا زمانی که مثل دوره سازندگی و بر اساس قولی که دکتر پزشکیان دادند ما از تکنوکرات ها و صاحبان دانش استفاده نکنیم امکان بهبود شرایط به هیچ وجه وجود ندارد. واقعیت را باید بپذیرم دولت پزشکیان دولت منتخب ایشان نیست و دولتی است که به ایشان تحمیل شده است گزینه های آقای پزشکیان افراد دیگری بودند، ولی متاسفانه به ایشان اجازه لازم را نمی دهند برای اینکه وعده های خودش را عملیاتی کند و به همین خاطر زمزمه های هست که ایشان می خواهند استعفا بدهند. به نظرم این اقدام عملا پوست خربزه ای است که زیر پای پزشکیان گذاشتند چون دولتی که ایشان دارند دولت خودشان نیست.
چه شرایط اقتصادی و مالی در ایران باید فراهم شود تا حذف صفر از واحد پولی ملی انجام گیرد؟
این سوال می‌تواند شامل مباحثی چون تأثیر تورم، برنامه‌ریزی‌های مالی دولت، میزان اعتماد عمومی به سیاست‌های پولی و ارزی کشور و دیگر عوامل مرتبط با اقتصاد کلان باشد. حذف صفر از پول ملی در ایران هیچ گونه چالشی ایجاد نمی کند. آن کشورهایی که چنین دست به این کار زدند، برداشتن پول ملی را بخشی از یک سیاست کلی دیدند نه اینکه بیایند تنها صفرها را بردارند. درآن کشورها برداشتن صفرها نتیجه یک تورم لجام گسیخته ای بود که بعضاً به ۷۰ درصد هم می رسید ولی آنها برداشتن صفرها را بخشی از یک سیاست کلی دیدند، با این اقدام که بخشی از سیاست های کلی دیدند به رشد اقتصادی و کاهش تورم و بیکاری دست پیدا کردند.
