سمت و سوی بازار ارز، بابرجام و بیبرجام
آلبرت بغزیان در گفتگو با نبض بازار درباره پیشبینی و سناریوهای افزایش نرخ ارز به ۵۰ هزار تومان که در گزارش تهیه شده سازمان برنامه بودجه دولت قبل مطرح شده بود، گفت: به طور معمول سناریوها و پیشبینیها برای افزایش قیمتها با مفروضات و دادههایی مطرح میشوند، بنابراین این فرض که بنبست مذاکرات میتواند سونامی افزایش قیمتها، نرخ ارز کنترلنشده و به نوعی جهش تورمی را به همراه داشته باشد، محتمل است.
قیمت دلار در برخی از بازارها از جمله خودرو ۶۰ هزار تومان است نه ۳۰ هزار تومان
کارشناس مسائل اقتصادی تصریح کرد: در بازاری مانند خودرو با توجه به ممنوعیت واردات، قیمت دلار محاسبه شده برای فروش خودروهایی که لوکس محسوب شده و در بازار وجود دارند نرخ ارز ۶۰ هزار تومانی است. به طور مثال خودروی سانتافه در صورت ورود حدود ۶۰ هزار دلار هزینه دارد که معادل یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان است، اما این خودرو اکنون در بازار سه میلیارد و ششصد به فروش میرسد بنابراین مبنای محاسبه نرخ ارز آن، قیمت ۳۰ هزار تومانی ارز بوده و با نرخ ۶۰ هزار تومان محاسبه میشود.
نرخ واقعی ارز در ایران کنترلشده است
وی ادامه داد: در مورد کالایی مانند برنج نیز اگر با نرخ درهم امارات محاسبه شود، قیمت بالاتری دارد به این معنا که واردات برنج برای ما بهصرفهتر خواهد بود. این شرایط قیمتی نشان میدهد نرخ دلار در ایران کنترل شده است و با توجه به شرایط اقتصادی که در آن قرارداریم نرخهای واقعی ارز میتواند ارقامی بالاتر از وضعیت کنونی باشد.
کنترل بازار ارز ایران در اختیار بانک مرکزی است
تحلیلگر مسائل اقتصادی تصریح کرد: در سالهای گذشته نظراتی وجود داشت که معتقد بودند نرخ ارز نباید کنترل شود و محدود باشد. به عقیده آنها در صورت آزادی نرخ ارز، بازار قیمتها را تعیین میکند، اما باید گفت حتی اکنون که از دلار ۴۲۰۰تومانی جهانگیری عبور کردهایم این بانک مرکزی است که بازار را کنترل میکند نه ماهیت بازار. این که در صورت احیای برجام یا شکست در آن، نرخ ارز چه شرایط قیمتی را تجربه میکند به رفتار بانک مرکزی وابسته است، چون بانک مرکزی مهمترین عرضهکننده ارز به بازار است.
امکان جهش بالای نرخ ارز در صورت شکست مذاکرات وجود دارد
وی تاکید کرد: برخی معتقدند در صورت شکست نهایی برجام، اعمال محدودیتهای بیشتر برای فروش نفت یا انتقال ارز به کشور، دلار میتواند نرخهای بسیار بالاتری را تجربه کند و این سناریوها محتمل هست.
بغزیان با اشاره به مشکلات اقتصادی مردم گفت: همه بازارها متناسب با هم رشد کردهاند و قیمتها در بسیاری از کالاها شرایط غیر قابل پیشبینی را تجربه کرده است مردم در وضعیتی گرفتار شدهاند که خودروی یک میلیون تومانی دارند، اما هزینههای تعمیر سرویس و نگهداری آن برایشان بسیار گزاف سنگین شده است یا آنکه خانههای چند میلیاردی دارند که هزینههایی مانند ایزوگام یا تعمیرات برایشان غیر قابل پرداخت یا سنگین است.
موفقیت در برجام به نفع اقتصاد ایران است
وی تاکید کرد: موفقیت در برجام به نفع اقتصاد ایران است و میتواند محدودیتهای کنونی را برطرف کند؛ البته این به این معنا نیست که بخواهیم امتیازات ویژهای به طرفهای خارجی بدهیم، اما باید از فرصت احیای برجام برای اقتصاد کشور استفاده کنیم.
تحلیلگر مسائل اقتصادی تصریح کرد: بانک مرکزی بیشترین دارنده ذخایر ارزی و اختیار برای مدیریت بازار ارز است. ممکن است افرادی بازارگردان بازار ارز باشند، اما به طور قطع این افراد وابسته به بانک مرکزی هستند و اینکه بانک مرکزی بگوید عدهای اخلال و گرانی بازار ارز را در دست دارند، حرف منطقی و قابل پذیرش پذیرشی نیست.
وی ادامه داد: حتی تبدیل درهم و ارزها توسط بانک مرکزی صورت میگیرد. بانک مرکزی مهمترین کنترلکننده نرخ ارز است و اینکه نرخ ارز از ۴۰۰۰ تومان به حدود ۳۰ هزار تومان رسیده با مدیریت خود این بانک صورت گرفته و تبعات یا آثار آن را نیز میدانسته است؛ بنابراین بانک مرکزی به خوبی میداند که بازیگران بازار ارز چه کسانی هستند.