هوش مصنوعی در امتداد پتروشیمی

به گزارش نبض بازار، هوش مصنوعی به یک واقعیت در صنعت تبدیل شده است. به نوعی راه گریزی از هوش مصنوعی نیست و در تمامی صنایع هم رد پای آن دیده می‌شود. هوش مصنوعی در صنایع پتروشیمی از جمله در کشور‌های آسیایی و آمریکا شمالی، تجربه قابل توجهی به جا گذاشته است. این اتفاق تازه در دنیای علم، نه تنها باعث تعدیل نیرو و افزایش نگرانی محیط‌های کارگری نشده، بلکه به رشد تولید و اشتغال زایی نیز کمک کرده است. 

هوش مصنوعی در ابتدا باعث نگرانی مشاغل مختلف شد. برخی تصور می‌کردند که هوش مصنوعی جای آنها را خواهد گرفت. اگرچه شاید در سال‌های آینده چنین اتفاقی نیز بیوفتد، اما آنچه امروز تحت عنوان هوش مصنوعی در صنعت خود را به نمایش گذاشته، نوعی رفتار نظارتی بر روند تولید است. هوش مصنوعی با آگاهی بر مسیر تولید، ضمن صدور هشدار‌های لازم، می‌تواند ایمنی کار، کیفیت محصول و میزان آن را افزایش دهد. در ایران هم تعدادی از صنایع در حوزه فولاد و پتروشیمی به هوش مصنوعی رجوع کرده‌اند و در میان مدت، اثر آن را در افزایش فاصله این مجموعه‌ها با رقبایشان خواهیم دید. 

رد هوش مصنوعی در پتروشیمی
شاید برایتان این سؤال پیش بیاید که هوش مصنوعی می‌تواند چه نقشی در پتروشمی بازی کند؟ پاسخ روشن است؛ شبیه‌سازی مخزن، اکتشاف و تولید، پالایش و فرآوری پتروشیمی، نمونه‌سازی سریع و شبیه‌سازی، زنجیره تأمین و لجستیک، لجستیک پیش‌بینی‌کننده، ایمنی و عملکرد زیست‌محیطی بخش‌هاییست که هوش مصنوعی توانایی بازی دارد. 

چین، هند، ژاپن و کره جنوبی نیز تجربه‌های قابل توجهی در حوزه هوش مصنوعی و پتروشیمی در آسیا دارند. اگرچه ایران با نگاهی بومی و براساس الگو‌های تولیدی داخل به سراغ هوش مصنوعی رفته و به نظر نمی‌رسد در این زمینه، به جز تجهیزات و تکنولوژی فیزیکال، کاری از دست خارجی‌ها برای ایران بربیاید. هوش مصنوعی در این حوزه نیازمند تربیت مداوم و آشنایی با روند تولید است که در تعدادی از پتروشیمی‌ها انجام شده است. 

پتروشیمی جم، پیشگام هوش مصنوعی در صنعت
هوش مصنوعی برای حضور در صنایع نیازمند نگاه منعطف و به روز مدیران صنایع است. صنایع ایران به علت نگاه‌های سنتی و فرسودگی ناشی از تحریم، استفاده از تکنولوژی‌های روز دنیا را چندان در مسیر توسعه خود قرار نداده‌اند. صرفاً درگیر شدن با مسائل مالی و کارگری، فصل مهمی از روزمره آنها را تشکیل داده است؛ در حالیکه رجوع به علم در صنعت، باعث رشد اقتصاد آن مجموعه در میان مدت خواهد شد. در میان پتروشیمی‌های علم محور ایران، پتروشیمی جم نگاه ویژه‌تری به هوش مصنوعی دارد. 

چندی پیش بود که مدیر پژوهش و فناوری پتروشیمی جم، در رابطه با ورود پتروشیمی جم به حوزه هوش مصنوعی گفت: «صنعت پتروشیمی، برای حفظ رقابت‌پذیری و مدیریت زنجیره ارزش، نمی‌تواند خود را از فناوری‌های روز دنیا جدا کند. پتروشیمی جم با حمایت‌های مدیریت عامل و معاونت تولید و عملیات، و با بهره‌گیری از تخصص تیم داخلی، یکی از شرکت‌های پیشرو در پیاده‌سازی عملیاتی الگوریتم‌های AI در صنعت پتروشیمی کشور است. با توجه به نتایج مثبت این پروژه (طراحی و پیاده‌سازی پایلوت یک Soft Sensor جهت مانیتورینگ برخط واحد‌های عملیاتی)، موضوع ثبت دانش فنی در سطح بین‌المللی نیز در دستور کار قرار گرفته است.»
این تنها بخشی از فعالیت‌های پتروشیمی جم در حوزه هوش مصنوعی است. در ادامه نیز این پتروشیمی با سرمایه‌گذاری در هوش مصنوعی، می‌تواند تمامی مسیر تولید خود را درگیر هوش مصنوعی و تحت نظارت آن قرار دهد.