اوپکپلاس به سود اعضا تصمیم میگیرد، نه بازار جهانی / جنگ قیمتی نفت وارد فاز تازهای شده است
به گزارش نبض بازار،در پی تصمیم اخیر هشت کشور عضو اوپکپلاس برای کاهش عرضه نفت، تحلیلهای متعددی درباره تأثیر این اقدام بر بازار جهانی انرژی مطرح شده است. فرزین سوادکوهی، تحلیلگر ارشد حوزه انرژی، در گفتوگو با نبض بازار با اشاره به تصمیم اخیر هشت کشور عضو اوپکپلاس برای کاهش عرضه نفت، گفت: «این تصمیم بیش از آنکه بر پایه واقعیات بازار جهانی باشد، بر اساس منافع کشورهای عضو گرفته شده است. در واقع اوپکپلاس نگاه جهانی ندارد و سیاستهایی که اتخاذ میکند بیشتر به سود اعضای خودش است.»
به گفته سوادکوهی، آنچه تعیینکننده روند بازار نفت است، تقاضاست و نه صرفاً عرضهای که اوپکپلاس تنظیم میکند. او معتقد است که این نهاد با توجه به شرایط سیاسی و اقتصادی کشورهای واردکننده نفت، از جمله تحولات در بازارهای آسیایی و غربی، استراتژی تولید خود را تدوین میکند.
فاز جدید جنگ قیمتی؛ شبیه ۲۰۱۴ اما با تفاوتهای اساسی
در پاسخ به این پرسش که آیا بازار نفت وارد یک جنگ قیمتی جدید شده است، سوادکوهی گفت: «بازار نفت همیشه محل رقابت بوده، اما امروز شرایط فرق کرده است. برخلاف سالهای ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶، حالا بازیگرانی مثل آمریکا و روسیه هر کدام سعی میکنند خلأ یکدیگر را در بازار پر کنند؛ آمریکا با افزایش تولید نفت شیل و روسیه با تلاش برای حفظ بازارهای سنتی خود.»
او افزود: «تغییرات سیاسی مانند روی کار آمدن دولت ترامپ یا تحولات اخیر در اروپا و آسیای شرقی، باعث شده کشورها بیش از گذشته به منافع خود بیندیشند. در نتیجه، ساختارهای جمعی مانند اوپکپلاس، کارکرد پیشین خود را از دست دادهاند.»
ایران؛ تماشاگر تصمیمات اوپکپلاس
سوادکوهی درباره نقش ایران در این معادلات گفت: «با توجه به تحریمها و تنگناهای اقتصادی، ایران عملاً نقش فعالی در تعیین سیاستهای اوپکپلاس ندارد. مشتری اصلی ایران یعنی چین نیز از این شرایط به نفع خود استفاده میکند و نفت ایران را با تخفیف دریافت میکند.»
او تأکید کرد: «تا زمانی که تحول دیپلماتیک اساسی رخ ندهد و ایران از انزوای فعلی خارج نشود، قدرت مانور جدی در بازار جهانی نفت نخواهد داشت.»
قیمت نفت؛ افزایشی، اما با احتیاط
در خصوص آینده قیمت نفت، این تحلیلگر پیشبینی کرد: «اگر روند کاهش عرضه ادامه یابد و عرضه محدود شود، قیمتها افزایش پیدا خواهند کرد. این شرایط ممکن است در کوتاهمدت به نفع ایران باشد، چرا که تخفیفهای کمتری بدهد و درآمد بیشتری کسب کند.»
با این حال او تصریح کرد که نمیتوان قیمت مشخصی برای نفت در سال ۲۰۲۵ پیشبینی کرد، اما روند کلی آن را صعودی ارزیابی کرد.
اوپکپلاس؛ نهادی با کارایی محدود در نظم جدید انرژی
سوادکوهی با اشاره به جایگاه تاریخی اوپکپلاس گفت: «نقش تعیینکنندهای که اوپک در دهههای ۷۰ و ۸۰ میلادی داشت، دیگر دیده نمیشود. ظهور فناوریهای نوین استخراج، فرمولهای جدید قیمتگذاری و افزایش بازیگران مستقل، باعث کاهش شدید کارایی این نهاد شده است.»
تأثیر افزایش قیمت نفت بر اقتصادهای بزرگ و صنایع انرژیبر
فرزین سوادکوهی در ادامه با اشاره به پیامدهای افزایش قیمت نفت برای اقتصاد جهانی گفت: «وقتی بازار دچار کمبود عرضه شود و تقاضا همچنان بالا بماند، طبیعتاً قیمتها افزایش مییابد. این وضعیت بیشترین فشار را به کشورهای مصرفکنندهای مانند چین وارد میکند؛ کشوری که اقتصادش به شدت وابسته به صادرات کالاست.»
او افزود: «افزایش بهای انرژی، صنایع پتروشیمی، حملونقل و تولید را تحت فشار قرار داده و در نهایت، چرخه تجارت جهانی را مختل میکند. بازار انرژی بهگونهای است که حتی یک شوک کوچک میتواند موجی بزرگ ایجاد کند؛ مانند افتادن یک سنگریزه در برکهای آرام.»
آمریکا؛ بازیگر زرنگ بازار نفت
در ادامه، سوادکوهی به نقش ایالات متحده در بازار جهانی انرژی پرداخت و گفت: «سیاستهای دوره دوم ترامپ بر تولید کمهزینه و سرمایهگذاری در کشورهایی با نیروی کار ارزان تمرکز داشت. آمریکا تلاش میکند با تکیه بر شرکتهای چندملیتی و توان تولید شیل، به بازیگر اول بازار نفت تبدیل شود.»
او تأکید کرد: «ایالات متحده در سالهای اخیر نهتنها بهعنوان تولیدکننده بزرگ، بلکه بهعنوان تنظیمکننده پنهان قیمت نفت ظاهر شده است. هدف آمریکا این است که از نفت بهعنوان اهرم قدرت اقتصادی و ژئوپلیتیکی استفاده کند و نفوذ خود را در بازار انرژی جهانی افزایش دهد.»
جنگ قیمتی نفت؛ کشمکش مداوم فروشندگان و خریداران
سوادکوهی در پایان گفتوگو اظهار داشت: «جنگ قیمتی میان کشورهای فروشنده و خریدار ادامهدار است. فروشندگان بهدنبال بالاترین قیمت و خریداران بهدنبال کمترین نرخ ممکن هستند. این کشمکش دائمی، همواره بازار نفت را تحت تأثیر قرار داده و خواهد داد.»