اعمال شب و روز سوم ماه رمضان
به گزارش نبض بازار، ماه مبارک رمضان با فضیلتترین ماه سال شمرده میشود، ماهی که قرآن در آن نازل شده است آنجا که فرمود «شَهْرُ رَمَضانَ الَّذی أُنْزِلَ فیهِ الْقُرْآن...» (بقره185) همچنین رمضان، ماهی است که مهمترین شب سال یعنی شب قدر در آن قرار دارد تا مقدرات یک ساله تمام خلایق در آن رقم بخورد. به تصریح روایات، خداوند در این ماه، درهای رحمت، مغفرت و برکت خود را آنچنان برای بندگان خویش میگشاید که در سایر ایام سال نگشوده است و به قدری با کرامت رفتار میکند که نام آن را ضیافتالله نهاده است.
دعاهای روزها؛ از ابن عباس روایت کرده اند که پیامبر صلی الله علیه و آله برای هر روز، دعایی ذکر فرموده اند ؛ روز سوم
اللَّهُمَّ ارْزُقْنِی فِیهِ الذِّهْنَ وَ التَّنْبِیهَ وَ بَاعِدْنِی فِیهِ مِنَ السَّفَاهَهِ وَ التَّمْوِیهِ
خدایا در این روز مرا هوش و بیداری نصیب فرما و از سفاهت و جهالت و کار باطل دور گردان
وَ اجْعَلْ لِی نَصِیباً مِنْ کُلِّ خَیْرٍ تُنْزِلُ فِیهِ بِجُودِکَ یَا أَجْوَدَ الْأَجْوَدِینَ
و از هر خیری که در این روز نازل می فرمایی مرا نصیب بخش به حق جود و کرمت ای جود و بخشش دارترین عالم.
دعای روز سوم ماه رمضان (اقبال الاعمال)
الجزء الأول؛ أبواب أحکام شهر رمضان؛ الباب السابع فیما نذکره من زیادات فی اللیله الثالثه و یومها؛ فصل فیما یختص بالیوم الثالث من دعاء غیر متکرر، دعاء آخر فی الیوم الثالث
جلد اول، باب های احکام ماه رمضان؛ باب هفتم: اعمال شب و روز سوم ماه رمضان؛ فصل اول دعاها و اعمال مخصوص روز سوم رمضان (سومین دعا) دعای دیگر این روز:
اللَّهُمَّ ارْزُقْنِی فِیهِ الذِّهْنَ وَ التَّنْبِیهَ وَ أَبْعِدْنِی [وَ بَاعِدْنِی] فِیهِ عَنِ [من] السَّفَاهَهِ وَ التَّمْوِیهِ
خداوندا، در این روز هوشیاری و آگاهی را روزیام کن و از نابخردی و دچار نیرنگ و اشتباه شدن به دور دار
وَ اجْعَلْ لِی نَصِیباً مِنْ کُلِّ خَیْرٍ تُنْزِلُ [أنزل] فِیهِ بِجُودِکَ یَا أَجْوَدَ الْأَجْوَدِینَ
و از هر خیری که در این روز فرو میفرستی، بهرهای برای من قرار ده. به بخششت ای بخشندهترین بخشنده
[یَا أَحْکَمَ الْحَاکِمِینَ] بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ
[فرمانرواترین فرمانروا، به رحمتت]ای مهربانترین مهربانان.
أقول و فی روایه أن الإنجیل أنزل یوم ثالث شهر رمضان علی عیسی ع فیکون له زیاده فی الاحترام و عمل الطاعات و الخیرات و روی لست مضین منه و سنذکرها فی لیله ست إن شاء الله تعالی
بنابر روایتی، انجیل در روز سوم ماه رمضان بر حضرت عیسی-علیه السّلام-نازل شده است. بنابراین، باید در این روز احترام آن بیشتر رعایت شده و به طاعات و خیرات عمل شود. این مطلب در ششم ماه رمضان نیز نقل شده است، که ان شاء اللّه تعالی در اعمال شب ششم ذکر خواهیم کرد.
دعای سید بن باقی در روز سوم رمضان
الجزء الأول؛ أبواب أحکام شهر رمضان؛ الباب السابع فیما نذکره من زیادات فی اللیله الثالثه و یومها؛ فصل فیما یختص بالیوم الثالث من دعاء غیر متکرر، دعاء آخر فی الیوم الثالث بروایه السید ابن الباقی
جلد اول، باب های احکام ماه رمضان؛ باب هفتم: اعمال شب و روز سوم ماه رمضان؛ فصل اول دعاها و اعمال مخصوص روز سوم رمضان (دومین دعا) دعای روز سوم به نقل از کتاب «سیّد ابن الباقی»:
اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ یَا مُیَسِّرَ کُلِّ عَسِیرٍ وَ یَا مَنْ هُوَ حَسَنُ التَّدْبِیرِ وَ یَا مَنْ لَا یَحْتَاجُ إِلَی تَفْسِیرٍ
خدایا، از تو درخواست میکنم ای آسانکنندهی هر سختی و ای کسی که تدبیر و کارسازیات نیکو است و ای خدایی که به توضیح نیاز نداری
وَ یَا مَنْ هُوَ أَکْبَرُ مِنْ کُلِّ کَبِیرٍ وَ یَا مَنْ لَا شَرِیکَ لَهُ وَ لَا وَزِیرَ یَا مَنْ لَا صَاحِبَهَ لَهُ وَ لَا ضِدَّ
و ای بزرگتر از هر بزرگ و ای خدایی که شریک و وزیری برای تو نیست و ای خدایی که همسر و ضدّ
وَ لَا نِدَّ وَ لَا مُعِینَ وَ لَا ظَهِیرَ یَا جَابِرَ الْعَظْمِ الْکَسِیرِ یَا مُعِینَ الْبَائِسِ الْفَقِیرِ
و مشابه و یاور و پشتیبانی برای تو وجود ندارد، ای بههمآورندهی استخوان شکسته، ای یاور بیچارگان نیازمند،
یَا خَالِقَ الشَّمْسِ وَ الْقَمَرِ الْمُنِیرِ یَا سَالِکَ الْفَلَکِ الْمُدِیرِ یَا رَازِقَ الطِّفْلِ الصَّغِیرِ
ای آفرینندهی آفتاب و مهتاب درخشان، ای رهسپار سازندهی فلک چرخنده، ای روزیدهنده به کودک کوچک،
أَسْأَلُکَ أَنْ تَفْتَحَ مَسَامِعَ قَلْبِی لِذِکْرِکَ وَ اتِّبَاعِ کُتُبِکَ وَ التَّصْدِیقِ بِأَنْبِیَائِکَ وَ الْوَفَاءِ بِعَهْدِکَ وَ الْإِیمَانِ بِوَعْدِکَ
از تو خواستارم که گوشهای دل مرا برای یادت و پیروی از کتابهایت و تصدیق پیامبرانت و وفا به پیمان و ایمان به نویدت بگشایی،
فَإِنِّی یَا إِلَهِی بِنُورِکَ اهْتَدَیْتُ وَ بِفَضْلِکَ اسْتَغْنَیْتُ وَ بِکَ أَصْبَحْتُ وَ أَمْسَیْتُ
زیرا ای معبود من، من به نور تو هدایت یافتهام و به تفضّل تو بینیاز گردیدهام و به تو صبح و شب نمودهام.
إِلَهِی ذُنُوبِی بَیْنَ یَدَیْکَ أَسْتَغْفِرُکَ مِنْهَا وَ أَتُوبُ إِلَیْکَ
معبودا، گناهانم در پیشگاه تو است، از آنها طلب آمرزش میکنم و به درگاه تو توبه مینمایم.
اللَّهُمَّ لَا تُؤَخِّرْنِی فِی الْأَشْرَارِ وَ لَا تُکْثِرْ بِی أَهْلَ النَّارِ أَحْیِنِی حَیَاهً طَیِّبَهً وَ تَوَفَّنِی وَفَاهً طَیِّبَهً کَرِیمَهً وَ أَلْحِقْنِی بِالْأَبْرَارِ
خدایا، مرا در میان بدان وانگذار و جزو جهنّمیان مکن، به زندگانی پاکیزه زندهام بدار و به مرگ پاکیزه و گرامی بمیران و به نیکان بپیوند.
اللَّهُمَ إِنِّی أَسْتَغْفِرُکَ لِذُنُوبِی وَ أَعْرِضُ عَلَیْکَ حَوَائِجِی وَ أَسْأَلُکَ فَوْقَ رَغْبَتِی وَ أَرْغَبُ إِلَی کَرَمِکَ فِی التَّجَاوُزِ عَنْ ظُلْمِی لِنَفْسِی
خداوندا، از گناهانم به درگاه تو آمرزش میطلبم و خواستههایم را بر تو عرضه میدارم و برتر از تمایل و گرایشم از تو درخواست میکنم و از کرمت خواهش دارم که از ستم من به خویشتن گذشت کنی
وَ أَنْ تَجْعَلَ غِنَایَ وَ هُدَایَ فِی نَفْسِی وَ أَنْ تَتَقَبَّلَهُ مِنِّی وَ تُبْلِغَنِی تَمَامَهُ وَ تُسَلِّمَهُ لِی وَ تَسْلَمَنِی مِنَ الْإِثْمِ فِیهِ بِعِزِّکَ الْعَظِیمِ
و بینیازی [از مردم] و هدایت به خود را در وجودم قرار داده و آن [روزه و عبادتهای این ماه] را از من بپذیری و به پایان آن برسانی و به من سالم تحویل داده و مرا از گناه کردن در آن سالم بداری. به سرافرازی بزرگت،
بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ وَ صَلَّی اللَّهُ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِینَ
به رحمتت ای مهربانترین مهربانان. درود خداوند بر حضرت محمّد و خاندان پاک او.
دعای روز سوم ماه رمضان (زاد المعاد)
اعمال ماه رمضان؛ دعاهای روزهای ماه مبارک رمضان. از ابن عباس روایت کردهاند که حضرت رسول صلّی اللّه علیه و آله فضیلت بسیار از برای روزه هرروز ماه مبارک بیان فرمود و از برای هرروز دعای مخصوص با فضیلت و ثواب بسیار برای آن دعا ذکر کردهاند و ما به اصل دعا اکتفا مینماییم.
دعای روز سوم:
اللَّهُمَّ ارْزُقْنِی فِیهِ الذِّهْنَ وَ التَّنْبِیهَ وَ بَاعِدْنِی فِیهِ مِنَ السَّفَاهَهِ وَ التَّمْوِیهِ
خدایا! در این روز مرا هوش و بیداری نصیب فرما و از سفاهت و جهالت و کار باطل دور گردان
وَ اجْعَلْ لِی نَصِیباً مِنْ کُلِّ خَیْرٍ تُنْزِلُ فِیهِ بِجُودِکَ یَا أَجْوَدَ الْأَجْوَدِینَ.[1]
و از هرخیری که در این روز نازل میفرمایی مرا نصیب بخش، به حقّ جود و کرمت، ای بخشندهترین بخشندگان!
دعای روز سوم ماه رمضان (بلدالامین)
رَوَاهَا اِبْنُ عَبَّاسٍ عَنِ اَلنَّبِیِّ ص اَلْیَوْمَ اَلثَّالِثَ
ابن عباس از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله روایت کرده است: دعای روز سوم ماه رمضان
اَلْیَوْمَ اَلثَّالِثَ اَللَّهُمَّ اُرْزُقْنِی اَلذِّهْنَ وَ اَلتَّنْبِیهَ وَ أَبْعِدْنِی مِنَ اَلسَّفَاهَهِ وَ اَلتَّمْوِیهِ
وَ اِجْعَلْ لِی نَصِیباً فِی کُلِّ خَیْرٍ أُنْزِلَ فِیهِ بِجُودِکَ یَا أَجْوَدَ اَلْأَجْوَدِینَ
مَنْ دَعَا بِهِ بَنَی اَللَّهُ تَعَالَی لَهُ بَیْتاً فِی جَنَّهِ اَلْفِرْدَوْسِ فِیهِ سَبْعُونَ أَلْفَ غُرْفَهٍ مِنْ نُورٍ سَاطِعٍ فِی کُلِّ غُرْفَهٍ أَلْفُ سَرِیرٍ عَلَی کُلِّ سَرِیرٍ حُورِیَّهٌ وَ یَدْخُلُ عَلَیْهِ کُلَّ یَوْمٍ أَلْفُ مَلَکٍ بِالْهَدَایَا مِنْ عِنْدِ اَللَّهِ تَعَالَی
کسی که این دعا را بخواند، خدای تعالی برای او خانه ای در بهشت ساخته است که در آن هفتاد هزار غرفه از نور ساطع می شود و در هر غرفه آن، هزار تختخواب و بستر و بر روز هر تختخواب، حوریه بهشتی است و در هر روز، هزار فرشته با هدایایی از طرف خدای تعالی بر او داخل می شوند.
دعای یا من تحل در دفع شدائد (اقبال الاعمال)
الجزء الأول؛ أبواب أحکام شهر رمضان؛ الباب السابع فیما نذکره من زیادات فی اللیله الثالثه و یومها؛ فصل فیما یختص بالیوم الثالث من دعاء غیر متکرر
جلد اول، باب های احکام ماه رمضان؛ باب هفتم: اعمال شب و روز سوم ماه رمضان؛ فصل اول دعاها و اعمال مخصوص روز سوم رمضان (اولین دعا):
فَمِنْ ذَلِکَ دُعَاءُ الْیَوْمِ الثَّالِثِ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ
از جمله دعاهای روز سوم از ماه رمضان عبارتند از:
یَا مَنْ تُحَلُّ بِهِ عُقَدُ الْمَکَارِهِ وَ یَا مَنْ یُفْثَأُ [یفل] بِهِ حَدُّ الشَّدَائِدِ
ای کسی که گرههای ناخوشایندیها بهوسیلهی تو گشوده میشود، و ای کسی که تندی و تیزی سختیها به تو آرام میگردد [شکسته میشود]،
وَ یَا مَنْ یُلْتَمَسُ مِنْهُ الْمَخْرَجُ إِلَی رَوْحِ [مَحَلِ] الْفَرَجِ ذَلَّتْ لِقُدْرَتِکَ الصِّعَابُ
و ای کسی که از تو راه بیرون آمدن به آسودگی و گشایش، ملتمسانه درخواست میشود. سختیها در برابر قدرت تو خواراند
وَ تَسَبَّبَتْ بِلُطْفِکَ الْأَسْبَابُ وَ جَرَی بِطَاعَتِکَ الْقَضَاءُ وَ مَضَتْ عَلَی إِرَادَتِکَ الْأَشْیَاءُ
و سببها به لطف تو کارساز میشوند و سرنوشت حتمی به اطاعت از تو روان است و همهی اشیا براساس ارادهی گذرا میگردند.
فَهِیَ بِمَشِیَّتِکَ دُونَ قَوْلِکَ مُؤْتَمِرَهٌ وَ بِإِرَادَتِکَ دُونَ نَهْیِکَ مُنْزَجِرَهٌ أَنْتَ الْمَدْعُوُّ لِلْمُهِمَّاتِ
بنابراین، همهی اشیا فرمانبر خواست تواند نه گفتارت و به ارادهی تو [از چیزهایی که نباید بکنند] خودداری میکنند، نه نهی تو. تویی خدایی که برای امور مهمّ خوانده میشوی
وَ أَنْتَ الْمَفْزَعُ لِلْمُلِمَّاتِ [فِی الْمُلِمَّاتِ] لَا یَنْدَفِعُ مِنْهَا إِلَّا مَا دَفَعْتَ وَ لَا یَنْکَشِفُ مِنْهَا إِلَّا مَا کَشَفْتَ
و تویی پناهگاه همه در گرفتاریها، و دفع نمیشود جز آنچه تو دفع نموده باشی و به کنار نمیرود مگر آنچه تو برطرف نموده باشی.
وَ قَدْ نَزَلَ بِی یَا رَبِّ مَا قَدْ تَکَأَّدَنِی ثِقْلُهُ وَ أَلَمَّ بِی مَا قَدْ بَهَظَنِی حَمْلُهُ وَ بِقُدْرَتِکَ أَوْرَدْتَهُ عَلَیَّ
ای پروردگار من، اکنون گرفتاریی بر من فرود آمده که سنگینی آن سخت آزارم میدهد و بلایی بر من نازل شده که حمل آن بر من سخت است و تو به قدرت خود آن را بر من وارد کردهای
وَ بِسُلْطَانِکَ وَجَّهْتَهُ إِلَیَّ وَ لَا [فَلَا] مُصْدِرَ لِمَا أَوْرَدْتَ وَ لَا مُورِدَ لِمَا أَصْدَرْتَ وَ لَا صَارِفَ لِمَا وَجَّهْتَ وَ لَا فَاتِحَ لِمَا أَغْلَقْتَ
و به تسلّط خود آن را متوجه من کردهای. از اینرو، هرچه را تو وارد کردهای نمیتوان کنار راند و هرچه را تو کنار برانی نمیتوان وارد کرد و هرچه را تو متوجه انسان کنی نمیتوان برگرداند و هرچه را تو ببندی نمیتوان گشود
وَ لَا مُغْلِقَ لِمَا فَتَحْتَ وَ لَا مُیَسِّرَ لِمَا عَسَّرْتَ وَ لَا مُعَسِّرَ لِمَا یَسَّرْتَ وَ لَا نَاصِرَ لِمَنْ خَذَلْتَ وَ لَا خَاذِلَ لِمَنْ نَصَرْتَ فَصَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
و هرچه را بگشایی نمیتوان بست و هیچ چیز نمیتواند آنچه را تو سخت نمودهای آسان سازد و یا آنچه را که آسان نمودهای سخت کند و هیچکس نمیتواند کسی را که تو شکست دادهای، یاری کند و یا کسی را که تو یاری کردهای، شکست دهد. پس بر محمّد و آل محمّد درود فرست-
وَ افْتَحْ لِی یَا رَبِّ بَابَ الْفَرَجِ بِطَوْلِکَ وَ اکْسِرْ عَنِّی سُلْطَانَ الْهَمِّ بِحَوْلِکَ
ای پروردگار من-و در گشایش را به بخشش خود به روی من بگشای و تسلّط اندوه را به نیروی بازدارندهات از من بشکن
وَ أَنِلْنِی حُسْنَ النَّظَرِ فِیمَا شَکَوْتُ وَ أَذِقْنِی حَلَاوَهَ الصُّنْعِ فِیمَا سَأَلْتُ وَ هَبْ لِی مِنْ لَدُنْکَ فَرَجاً [رَحْمَهً]
و مرا در آنچه به تو گله نمودم به نظر نیکی [که از تو امید دارم]نایل گردان و شیرینی نیکی خود را در آنچه از تو درخواست نمودم به من بچشان و از نزد خود گشایشی گوارا [و نزدیک]به من ارزانی دار.
هَنِیئاً [قَرِیباً] وَ اجْعَلْ لِی مِنْ عِنْدِکَ مَخْرَجاً وَحِیّاً وَ لَا تَشْغَلْنِی بِالاهْتِمَامِ عَنْ تَعَاهُدِ فُرُوضِکَ
[از نزد خود رحمتی به من ارزانی دار]و راه خروج سریع برای من قرار ده و از اهتمام به پاییدن واجبات و بکار زدن مستحباتت، به چیز دیگر مشغول مکن؛
وَ اسْتِعْمَالِ سُنَّتِکَ فَقَدْ ضِقْتُ [یَا رَبِ] لِمَا نَزَلَ بِی ذَرْعاً
زیرا [ای پروردگار من]، توان بلایی را که بر من فرود آمده است ندارم
وَ امْتَلَأْتُ بِمَا [بِحَمْلِ مَا] حَدَثَ عَلَیَّ هَمّاً وَ أَنْتَ الْقَادِرُ عَلَی کَشْفِ مَا مُنِیتُ بِهِ
و از [حمل]مصیبتی که برای من پیش آمده، از اندوه آکنده شدهام ولی تو میتوانی مصیبتی را که بدان دچار شدهام برطرف نموده
و رخدادی را که در آن واقع شدهام، دفع کنی. وَ دَفْعِ مَا وَقَعْتُ فِیهِ فَصَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ افْعَلْ بِی ذَلِکَ وَ إِنْ لَمْ أَسْتَوْجِبْهُ مِنْکَ یَا رَبِّ یَا ذَا الْعَرْشِ الْکَرِیمِ [الْعَظِیمِ]
پس بر محمّد و آل محمّد درود فرست و چنین کن اگرچه مستحق آن نباشم [ای پروردگار من]، ای صاحب عرش باکرامت
وَ السُّلْطَانِ الْعَظِیمِ [الْقَدِیمِ] یَا خَیْرَ مَنْ خَلَوْنَا بِهِ وَحْدَنَا وَ یَا خَیْرَ مَنْ أَشَرْنَا إِلَیْهِ بِکَفِّنَا
و فرمانروایی بزرگ [دیرینه]و ای بهترین کسی که با او خلوت و با دست بهسوی او اشاره میکنیم.
نَسْأَلُکَ اللَّهُمَّ أَنْ تُلْهِمَنَا الْخَیْرَ وَ تُعْطِیَنَاهُ وَ أَنْ تَصْرِفَ عَنَّا الشَّرَّ وَ تَکْفِیَنَاهُ وَ أَنْ تَدْحَرَ عَنَّا الشَّیْطَانَ وَ تُبَعِّدَنَاهُ
خداوندا، از تو میخواهیم که خیر و خوبی را به ما الهام نموده و عطا کنی و شرّ را از ما بازداشته و کفایت کنی و شیطان را از ما رانده و دور کنی
وَ أَنْ تَرْزُقَنَا الْفِرْدَوْسَ وَ تُحِلَّنَاهُ وَ أَنْ تَسْقِیَنَا مِنْ حَوْضِ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ [صَلَوَاتُکَ عَلَیْهِ وَ آلِهِ]
و بهشت فردوس را روزیمان نموده و در آن وارد کنی و از حوض محمّد و آل محمّد -درودهای تو بر او و خاندان او-سیراب نموده
وَ تُوْرِدَنَاهُ وَ نَدْعُوکَ یَا رَبَّنَا (تَضَرُّعاً وَ خِیفَهً)[1] وَ رَغْبَهً وَ رَهْبَهً وَ خَوْفاً وَ طَمَعاً (إِنَّکَ سَمِیعُ الدُّعاءِ)[2]
و در آن وارد کنی. ای پروردگار ما، از روی تضرّع و بیم و گرایش و هراس و ترس و آزمندی، تو را میخوانیم. که تو شنوای دعا هستی
وَ صَلَّی اللَّهُ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِحُرْمَهِ مَنْ عَاذَ بِکَ مِنْکَ وَ لَجَأَ إِلَی عِزِّکَ وَ اسْتَظَلَّ بِفَیْئِکَ
و بر محمّد و آل او درود فرست. خداوندا، به احترام هرکس که از تو به تو پناه برده و به عزّتت پناهنده شده است و در زیر سایهات قرار گرفته
وَ اعْتَصَمَ بِحَبْلِکَ وَ لَمْ یَثِقْ إِلَّا بِکَ یَا جَزِیلَ الْعَطَایَا وَ یَا فَکَّاکَ الْأُسَارَی أَنْتَ الْمَفْزَعُ فِی الْمُلِمَّاتِ
و به ریسمانت چنگ زده و جز به تو اعتماد نکرده است، از تو درخواست میکنم. ای بسیار بخشنده و ای آزادکنندهی اسیران، تو پناهگاه [همه]در مصیبتهایی
وَ أَنْتَ الْمَدْعُوُّ لِلْمُهِمَّاتِ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اجْعَلْ لِی فَرَجاً وَ مَخْرَجاً
و برای امور مهمّ به درگاهت دعا میشود، بر محمّد و آل محمّد درود فرست و گشایش و راه خروجی برای من قرار ده
وَ ارْزُقْنِی رِزْقاً وَاسِعاً بِمَا شِئْتَ إِذَا شِئْتَ وَ کَیْفَ شِئْتَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ
و به هر وسیله و در هر زمان و به هر صورت که میخواهی، روزی گسترده روزیام کن، ای مهربانترین مهربانان.
نماز شب سوم ماه رمضان (مفاتیح الجنان)
نماز های شب ها: شب سوم؛ ده رکعت در هر رکعت حمد و پنجاه مرتبه توحید
نماز شب سوم ماه رمضان (بلدالامین)
ذکر جمله من النوافل و صلوات الحوائج و الاستخارات، و أما صلوات رمضان نقلتها من کتاب الأربعین حدیث للشهید رحمه الله
تعدادی از نمازهای نافله، حاجت و استخاره را بیان می کنیم؛ و اما نمازهای ماه رمضان که از کتاب چهل حدیث شهید رحمه الله نقل گردیده است:
مَرْوِیَّهٌ عَنِ النَّبِیِّ ص
از پیامبر صلی الله علیه و آله روایت شده است
فَمَنْ صَلَّی فِی اللَّیْلَهِ الثَّالِثَهِ عَشْراً بِالْحَمْدِ[1] وَ التَّوْحِیدِ[2] خَمْسِینَ مَرَّهً
هر کس در شب سوم ماه رمضان، این نماز را بخواند، ده رکعت در هر رکعت یک بار سوره حمد، پنجاه بار سوره توحید را قرائت کند،
نَادَی مُنَادٍ مِنْ قِبَلِ اللَّهِ تَعَالَی أَلَا إِنَّ فُلَانَ بْنَ فُلَانٍ عَتِیقُ اللَّهِ مِنَ النَّارِ
منادی از طرف خداوند عز وجل ندا می دهد که ای فلان بن فلان، خداوند تو را از آتش جهنم نجات بخشید
وَ فُتِحَتْ لَهُ أَبْوَابُ سَبْعِ سَمَاوَاتٍ وَ مَنْ قَامَ تِلْکَ اللَّیْلَهَ فَأَحْیَاهَا غَفَرَ اللَّهُ لَهُ
و درهای هفت آسمان را برای تو باز گردانید و هر کس این شب را احیا بدارد، خداوند او را می آمرزد.
[1]) سوره الحمد(فاتحه)
[2]) سوره الاخلاص(توحید)
نماز شب سوم ماه رمضان (وسائل الشیعه)
أَبْوَابُ نَافِلَهِ شَهْرِ رَمَضَان؛ بَابُ اسْتِحْبَابِ الصَّلَاهِ الْمَخْصُوصَهِ کُلَّ لَیْلَهٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ وَ أَوَّلَ یَوْمٍ مِنْه
باب های نافله های ماه رمضان، باب استحباب نماز مخصوص هر شب ماه رمضان و اولین روز آن:
رَوَی الشَّهِیدُ مُحَمَّدُ بْنُ مَکِّیٍّ فِی کِتَابِ الْأَرْبَعِینَ عَنِ السَّیِّدِ عَمِیدِ الدِّینِ عَنْ أَبِیهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ جُهَیْمٍ عَنْ فَخَارِ بْنِ عَبْدِ الْحَمِیدِ عَنْ فَضْلِ اللَّهِ بْنِ عَلِیٍّ الرَّاوَنْدِیِّ الْعَلَوِیِّ عَنْ ذِی الْفَقَارِ بْنِ مَعْبَدٍ الْعَلَوِیِّ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ عَلِیِّ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ الْعَبَّاسِ النَّجَاشِیِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ یَعْقُوبَ بْنِ إِسْحَاقَ بْنِ أَبِی قُرَّهَ الْقُنَانِیِّ الْکَاتِبِ وَ ذَکَرَ فِی الذِّکْرَی أَنَّ الْحَدِیثَ مَأْخُوذٌ مِنْ کِتَابِهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ جَعْفَرِ بْنِ الْحُسَیْنِ الْمَخْزُومِیِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَیْنِ بْنِ هَارُونَ الْکِنْدِیِّ عَنْ أَبِیهِ عَنْ إِسْمَاعِیلَ بْنِ بَشِیرٍ عَنْ إِسْمَاعِیلَ بْنِ مُوسَی عَنْ شَرِیکٍ عَنْ أَبِی إِسْحَاقَ عَنِ الْحَارِثِ عَنْ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِب
از امام علی علیه السلام روایت شده است:
أَنَّهُ سَأَلَهُ عَنْ فَضْلِ شَهْرِ رَمَضَانَ وَ عَنْ فَضْلِ الصَّلَاهِ فِیهِ فَقَالَ مَنْ صَلَّی فِی اللَّیْلَهِ الثَّالِثَهِ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ- عَشْرَ رَکَعَاتٍ یَقْرَأُ فِی کُلِّ رَکْعَهٍ الْحَمْدَ مَرَّهً وَ خَمْسِینَ مَرَّهً قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ- نَادَاهُ مُنَادٍ مِنْ قِبَلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَلَا إِنَّ فُلَانَ بْنَ فُلَانٍ مِنْ عُتَقَاءِ اللَّهِ مِنَ النَّارِ وَ فُتِّحَتْ لَهُ أَبْوَابُ السَّمَاوَاتِ وَ مَنْ قَامَ تِلْکَ اللَّیْلَهَ فَأَحْیَاهَا غَفَرَ اللَّهُ لَهُ
که از فضایل ماه رمضان فضایل نماز در آن از ایشان سوال شد. ایشان فرمودند هر کس در شب سوم ماه رمضان ده رکعت نماز بخواند در هر رکعت حمد یک بار و سوره توحید پنجاه بار، منادی از طرف خداوند عز وجل ندا می دهد که ای فلان بن فلان، خداوند تو را از آتش جهنم نجات بخشید و درهای آسمان را برای تو باز گردانید و هر کس این شب را احیا بدارد، خداوند او را می آمرزد.
نماز شب سوم ماه رمضان (زاد المعاد)
اعمال ماه رمضان؛ در بیان نمازهای شبها و دعاهای روزها که مشهور است. و علما در کتب دعا ذکر کردهاند و نزد فقیر معتبر نیست و این نمازها هر دو رکعت به یک سلام می باشند.
نماز شب سوّم، ده رکعت، در هررکعت بعد از حمد پنجاه مرتبه توحید؛
متن دعاهای هنگام افطار
اعمال مشترکه ماه رمضان: قسم دوم اعمالی که در شب های ماه رمضان باید بجا آورد؛ سوم- آنکه در وقت افطار دعاهای وارده آن را بخواند از جمله آنکه بگوید
اللَّهُمَّ لَکَ صُمْتُ وَ عَلَی رِزْقِکَ أَفْطَرْتُ وَ عَلَیْکَ تَوَکَّلْتُ
خدایا برای تو روزه گرفتم و به روزی تو افطار می کنم و بر تو توکل دارم
تا خدا عطا کند به او ثواب هر کسی را که در این روز روزه داشته و اگر دعای اللَّهُمَّ رَبَّ النُّورِ الْعَظِیمِ را که سید و کفعمی روایت کرده اند بخواند فضیلت بسیار یابد و روایت شده که حضرت امیر المؤمنین علیه السلام هر گاه می خواست افطار کند می گفت
بِسْمِ اللَّهِ اللَّهُمَّ لَکَ صُمْنَا وَ عَلَی رِزْقِکَ أَفْطَرْنَا فَتَقَبَّلْ (فَتَقَبَّلْهُ) مِنَّا إِنَّکَ أَنْتَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ
به نام خدا، خدایا برای تو روزه گرفتیم و به روزی تو افطار کردیم پس از ما قبول کن زیرا که تو شنوای دانایی
چهارم- در لقمه اول بگوید
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ یَا وَاسِعَ الْمَغْفِرَهِ اغْفِرْ لِی
به نام خداوند بخشاینده مهربان ای وسیع آمرزش بیامرز مرا
تا خدا او را بیامرزد و در خبر است که در آخر هر روز از روزهای ماه رمضان خدا هزار هزار کس را از آتش جهنم آزاد می کند پس از حق تعالی بخواه که تو را یکی از آنها قرار دهد.
پنجم- در وقت افطار سوره قدر بخواند