بازار بورس تا چه اندازه تحت تأثیر سیاستهای ارزی دولت قرار دارد؟
به گزارش نبض بازار ، بازار سهام در ایران همواره تحت تأثیر دو عامل کلیدی حرکت میکند؛ نرخ بهره و قیمت دلار. تغییرات نرخ ارز آزاد نه تنها مسیر تورمی بازار را مشخص میکند، بلکه بر سودآوری شرکتها و ارزش سهام تأثیر مستقیم دارد. سیاستهای چندنرخی ارزی و سرکوب دستوری دلار باعث شده صنایع صادراتی فشار مالی و کاهش سودآوری را تجربه کنند، در حالی که رشد نرخ ارز و همبستگی آن با بازار سهام، ورود نقدینگی به بورس را افزایش داده و روند آینده بازار را تحت تأثیر قرار میدهد. تحرکات اخیر دلار آزاد نشان میدهد که بازار سهام در ماههای آینده با نوسانات و فرصتهای جدیدی روبهرو خواهد شد.
پیام الیاس کردی، کارشناس بازارهای مالی، در گفتوگو با «نبض بازار» با تأکید بر اهمیت نرخ دلار و نرخ بهره گفت که این دو عامل همچنان مهمترین چراغهای راهنمای بازار سهام هستند. او توضیح داد که تحرکات دلار آزاد نه تنها نقش راهنمای تورمی را برای بازار سهام ایفا میکند، بلکه مستقیماً بر سودآوری شرکتها و ارزش سهام تاثیر میگذارد. به گفته وی، سیاستهای چندنرخی ارزی دولت و سرکوب دستوری دلار باعث آسیب به صنایع صادراتی شده و تغییرات ناگهانی نرخ ارز فشار مضاعفی بر شرکتها وارد کرده است. کارشناسان بر این باورند که روند فعلی دلار آزاد میتواند در ماههای آینده ورود نقدینگی به بورس را افزایش دهد و بازار سهام را تحت تأثیر قرار دهد.
بازار سهام و دو چراغ اصلی آن
الیاس کردی در تحلیل روند بازار سهام گفت: «اگرچه عوامل متعددی بر بازار سهام اثرگذار هستند، اما نرخ بهره و قیمت دلار دو عامل اصلی و راهنمای همیشگی این بازار بودهاند. دلار آزاد نقش تورمی دارد و حرکت آن میتواند جهت حرکت بازار سهام را مشخص کند.»
وی توضیح داد که داراییها مانند مسکن، طلا و سایر کلاسهای دارایی همبستگی نزدیکی با دلار دارند و همواره با تغییرات آن حرکت میکنند. به گفته او، این رابطه همیشگی میان دلار و بازار سهام، باعث میشود سرمایهگذاران با مشاهده تغییرات نرخ ارز، رفتار خود در بورس را تنظیم کنند و انتظار سود یا کاهش ارزش داراییها را پیشبینی کنند.
تأثیر دلار بر سودآوری شرکتها
الیاس کردی به اثر مستقیم دلار آزاد بر صورتهای مالی شرکتها اشاره کرد: «زمانی که دلار آزاد رشد میکند و اختلاف آن با دلار نیمایی به حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد میرسد، سود ریالی شرکتها افزایش مییابد. این سود در صورتهای مالی شناسایی شده و به رشد قیمت سهام منجر میشود.»
او افزود که این فرآیند برای شرکتهای صادرکننده اهمیت ویژهای دارد. افزایش نرخ دلار صادراتی به معنای شناسایی سود ریالی بیشتر است و این موضوع به شکل مستقیم بر ارزش سهام صنایع صادراتمحور اثرگذار است. به گفته وی، این مکانیزم یکی از دلایل ورود نقدینگی به بازار سهام در ماههای اخیر بوده است.
چالشهای صنایع صادراتی و سیاستهای چندنرخی
کارشناس بازارهای مالی تأکید کرد که سیاستهای چندنرخی ارز، آسیب جدی به صنایع صادراتی وارد کرده است: «بسیاری از شرکتها مجبور شدهاند کالاهای خود را با نرخ ارز پایینتر از ارزش واقعی بفروشند. این موضوع باعث کاهش سودآوری و ایجاد فشار مالی بر آنها شده است.»
وی همچنین افزود که تغییرات ناگهانی نرخ ارز و محدودیت دسترسی به ارزهای ارزانتر برای تأمین مواد اولیه، مشکلات عملیاتی شرکتها را تشدید کرده است. در برخی موارد، شرکتها کالای خود را با دلار ارزان تولید کرده، اما مجبور شدهاند با دلار بالاتر بفروشند که این موضوع باعث ایجاد زیان یا کاهش سود واقعی شده است.
رشد نقدینگی و پیشبینی روند بازار سهام
الیاس کردی در پایان به اثر رشد دلار بر ورود نقدینگی به بورس اشاره کرد: «با توجه به نقش دوگانه دلار در بازار، انتظار میرود ورود نقدینگی به بورس افزایش یابد و این روند ادامه داشته باشد. دلار نه تنها به عنوان راهنمای تورمی عمل میکند بلکه بر سودآوری شرکتها نیز اثر مستقیم دارد.»
وی پیشبینی کرد که در ماههای آینده، با افزایش نرخ ارز و همسانسازی دلارهای پایینتر، قیمت دلار آزاد احتمالاً به محدوده ۱۳۰ تا ۱۳۵ هزار تومان برسد. این روند میتواند اثر مستقیم بر بازار سهام و رفتار سرمایهگذاران داشته باشد و موجب رشد یا اصلاح قیمت سهام شود.