سرگردانی سرمایهها و ابهام سیاستی؛ آینده بازار طلا چه میشود؟
به گزارش نبض بازار ، بازار طلا و سکه در هفته سوم آذر در فضایی متأثر از رشد تقاضا، نوسانات ارز و بیاعتمادیهای مالی شاهد جهشهای کمسابقهای بود. در حالی که بازار جهانی تنها تغییرات محدود را تجربه کرد، بازار داخلی با رکوردهای تازه در طلای ۱۸ عیار و انواع سکه روبهرو شد و رفتار متفاوت خریداران در کنار ابهامهای سیاستی، مسیر قیمتها را صعودی نگه داشت. گفتوگوهای «نبض بازار» با کیومرث امیریان و نادر بذرافشان نشان میدهد این تحولات تنها به دلار وابسته نیست و ترکیبی از عوامل ساختاری و روانی بازار را در وضعیت فعلی قرار داده است.
افزایش تقاضا و تغییر الگوی خرید در بازار داخلی
کیومرث امیریان با اشاره به صعود قیمتها تأکید میکند که بخش قابلتوجهی از جهشهای اخیر ناشی از افزایش تقاضا در بازار داخلی بوده است. او میگوید بازار جهانی در روزهای ابتدایی هفته بسته بود و قیمتها رشد زیادی نداشتند، اما خریدهای کلان شرکتها و افزایش معاملات داخلی باعث شد قیمتها در بازار ایران چندین پله بالا بروند. به گفته او، بازار در ابتدای هفته با جهشهای پیدرپی روبهرو شد و رکوردهای تازهای ثبت شد.
او توضیح میدهد که مردم نیز به سمت خریدهای کوچک رفتهاند و مجموع این خریدها نقش مهمی در فشار صعودی بازار داشته است. کاهش اعتماد عمومی به سیستم بانکی و حرکت بخشی از سپردهها به سمت طلا، رفتار خریداران را تغییر داده و تقاضا را در سطحی پایدار نگه داشته است. امیریان معتقد است مردم طلا را امنترین ابزار حفظ ارزش دارایی میدانند و همین تغییر رویکرد، بازار را از حالت معمول خارج کرده است.
امیریان نقش بانک مرکزی در کنترل بازار را محدود میداند و تأکید میکند که اقداماتی مانند تزریق سکه یا تعیین قیمت در بازار مبادله اثر واقعی در مهار قیمتها ندارد. او میگوید نبود شفافیت در جریان عرضه طلا و مشخص نبودن نحوه معاملات در بازار مبادله باعث شده خریداران تصور کنند عرضه واقعی کمتر از تقاضاست و همین موضوع باعث تشدید رفتارهای احتیاطی و خریدهای بیشتر شده است.
در سوی دیگر، نادر بذرافشان افزایش قیمتها را بیش از هر چیز ناشی از رشد تدریجی نرخ ارز میداند و میگوید با وجود این رشد، بازار در رکودی عمیق فرو رفته است. او معتقد است که برخلاف دورههایی که افزایش قیمت طلا باعث افزایش خریدهای هیجانی میشد، اینبار رکود سنگین سبب شده تقاضا عملاً تحریک نشود. به گفته او، بازار جهانی تنها بین ۱۰ تا ۳۰ دلار نوسان داشته و عامل اصلی رشد قیمتها در ایران، متغیرهای داخلی بوده است.
او معتقد است حتی نزدیک شدن به مناسبتهایی مانند روز مادر نیز تغییری در وضعیت ایجاد نمیکند، زیرا قدرت خرید مردم به شدت کاهش یافته است. بذرافشان بر این باور است که رشد دوبرابری قیمتها نسبت به سال گذشته سبب شده بخش بزرگی از خریداران از بازار خارج شوند و حتی کاهشهای مقطعی نیز نمیتواند آنها را به خرید بازگرداند.
به گفته بذرافشان، حتی با وجود رشد سریع قیمتها در روزهای اخیر، هیچ نشانهای از افزایش خرید یا فروش دیده نشد. بازار در رکودی کامل قرار دارد و این رکود نشان میدهد که مردم توان ورود به معاملات را از دست دادهاند. او تأکید میکند که ادامه این روند، آینده بازار را بیش از گذشته مبهم میکند و حداقل در کوتاهمدت نمیتوان انتظار تغییر رفتار معاملهگران را داشت.
ابهامات سیاستی، سرگردانی سرمایهها و آینده نامطمئن قیمتها
کیومرث امیریان درباره آینده قیمتها میگوید که بازگشت طلا به محدودههای هفته گذشته با شرایط فعلی بعید است. او یادآوری میکند که هفته گذشته قیمت طلای ۱۸ عیار در محدوده ۱۱ میلیون و ۸۰۰ تا ۹۰۰ هزار تومان معامله میشد، اما اکنون به دلیل افزایش تقاضا و نوسانات بازار ارز، احتمال بازگشت به محدوده ۱۲ میلیون پایین بسیار کم است. او معتقد است سطح تعادلی طلا باید ۱۰ تا ۱۱ میلیون باشد، اما فشار تقاضا مانع رسیدن بازار به این نقطه شده است.
امیریان نقش ماجرای ادغام بانک آینده را در افزایش تقاضا مهم میداند و میگوید این خبر باعث سرگردانی بخشی از سپردههای مردم و حرکت آنها به سمت طلا شد. به گفته او، کوچکترین خبر بانکی یا مالی در چنین شرایطی میتواند موجهای جدید تقاضا ایجاد کند و بازار را دوباره به سمت رشد ببرد. او بر این باور است که سیاستگذار باید جریان نقدینگی را مدیریت کند تا بازار دچار تکانههای جدید نشود.
او هشدار میدهد که ادامه بیثباتی در بازار ارز، طلا را در مسیر افزایشی نگه میدارد و نبود شفافیت در عرضه طلا و سکه، فضای انتظار مردم را همچنان صعودی میکند. او معتقد است اگر سیاستهای ارزی اصلاح نشود، احتمال افزایش قیمتها بیش از کاهش آن است و روند فعلی میتواند تداوم یابد.
در مقابل، نادر بذرافشان با اشاره به کاهشهای محدود بازار توضیح میدهد که قیمت هر گرم طلا از ۱۲ میلیون و ۷۷۰ هزار تومان به حوالی ۱۲ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان عقبنشینی کرده است. او همچنین میگوید سکه پس از رسیدن به محدوده ۱۳۵ میلیون تومان، اکنون به حدود ۱۳۰ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان برگشته و نزدیک به ۴ میلیون تومان کاهش یافته است. او با این حال معتقد است این کاهشها هنوز نشانهای از تغییر روند نیست.
بذرافشان تأکید میکند که بازار همچنان در رکود کامل است و حتی کاهش امروز نیز نتوانسته خریداران را به بازار بازگرداند. او میگوید مردم به دلیل رشد شدید قیمتها نسبت به سال گذشته توان ورود به معاملات را ندارند و این فشار قیمتی باعث شده رفتارهای احتیاطی در بازار ادامه پیدا کند. به گفته او، حتی کاهش چندمیلیونی قیمت سکه نیز تغییری در حجم تقاضا ایجاد نکرده است.
او معتقد است سرنوشت قیمتها در هفتههای آینده کاملاً وابسته به سیاستهای بانک مرکزی است. اگر عرضه ارز افزایش پیدا کند و نظارت تقویت شود، امکان ثبات یا کاهش قیمتها وجود دارد؛ اما در صورت ادامه شرایط فعلی، نوسانات اخیر میتواند مقدمه موجهای جدید باشد. او میگوید تنها مدیریت بازار ارز میتواند مسیر بازار طلا را از حالت بیثبات فعلی خارج کند.