حباب سود ۲۸۲ درصدی بیمه نوین؛ آیا چتر اتکایی میتواند زیان عملیات را پنهان کند؟
طبق گزارش نبض بازار- کالبدشکافی دقیق این ارقام، واقعیت دیگری را آشکار میکند؛ واقعیتی که نشان میدهد این سود خیرهکننده، نه حاصل بهبود چشمگیر در عملیات اصلی و مدیریت ریسک داخلی، بلکه نتیجه وابستگی شدید و بیسابقه به «بیمهگران اتکایی» و «سود سرمایهگذاریها» بوده است.
در حالی که هزینههای خسارت و هزینههای عمومی شرکت رشد کردهاند، این سوال مطرح میشود که آیا مدل کسبوکار فعلی بیمه نوین که زیانهای عملیاتی را با درآمدهای اتکایی و سرمایهگذاری میپوشاند، در بلندمدت پایدار است یا با کوچکترین تغییری در شرایط بازار، این حباب سود خواهد ترکید؟
۱. سودسازی با اتکا به جیب دیگران؛ جهش ۱۳۰ درصدی سهم اتکایی
مهمترین نکته در تحلیل صورت سود و زیان بیمه نوین، نقش حیاتی «بیمهگران اتکایی» در مثبت کردن ترازنامه است.
• در ۶ ماهه اول ۱۴۰۴، اگرچه «خسارت و مزایای پرداختی ناخالص» شرکت با رشدی ۴۹ درصدی به رقم سنگین ۲۶،۸۲۹ میلیارد ریال رسیده است، اما شرکت توانسته بخش عمدهای از این بار را به دوش بیمهگران اتکایی بیندازد.
• ردیف «خسارت سهم بیمهگران اتکایی» در این دوره با رشدی خیرهکننده و ۲۳۵ درصدی، از ۱،۹۱۱ میلیارد ریال در سال گذشته به ۶،۳۹۶ میلیارد ریال در سال جاری رسیده است.
• این رشد ۲۳۵ درصدی در سهم اتکایی، در حالی که حق بیمه صادره تنها ۴۲ درصد رشد کرده، نشان میدهد که بیمه نوین ریسکهای بسیار بزرگی را پذیرفته و بلافاصله آنها را واگذار کرده است. اگرچه این استراتژی در کوتاهمدت سودآور است، اما وابستگی ۱۳۰ درصدی (یا دقیقتر، ۲۳۵ درصدی در رشد ریالی) به پوشش اتکایی، به این معناست که سودآوری شرکت تابع تصمیمات و نرخهای شرکتهای اتکایی است، نه عملکرد فنی خود شرکت.
۲. عملیات بیمهگری؛ زیانی که پنهان شد
اگر پوشش سنگین اتکایی و درآمدهای سرمایهگذاری را کنار بگذاریم، هسته اصلی عملیات بیمهگری شرکت با چالش مواجه است.
• نسبت خسارت: با وجود رشد ۴۲ درصدی در «درآمد حق بیمه ناخالص» (رسیدن به ۳۰،۹۹۱ میلیارد ریال)، «خسارت پرداختی خالص» نیز با رشدی ۲۷ درصدی به ۲۰،۴۳۲ میلیارد ریال رسیده است.
• فشار هزینهها: نکته نگرانکنندهتر، رشد ۵۶ درصدی «هزینههای اداری و عمومی» است که به رقم ۴،۲۴۰ میلیارد ریال رسیده است. این رشد هزینهها، حاشیه سود عملیاتی را تحت فشار قرار داده است.
• زیان عملیاتی پنهان: در واقع، اگر درآمد ۲،۷۰۲ میلیارد ریالی از محل «سرمایهگذاری از محل منابع بیمهای» نبود، عملیات بیمهگری شرکت احتمالاً در مرز زیان قرار میگرفت.
۳. سود خالص؛ معجزه اعداد یا واقعیت بازار؟
در نهایت، شرکت بیمه نوین توانسته است سود خالص خود را از زیان ۱،۲۲۱ میلیارد ریالی در دوره مشابه سال قبل (تجدید ارائه شده)، به سود ۲،۲۱۸ میلیارد ریالی برساند. این یعنی یک چرخش کامل و رشدی معادل ۲۸۲ درصد.
اما این سود چقدر باکیفیت است؟
۱. سهم سرمایهگذاری: مجموع درآمدهای سرمایهگذاری (از محل منابع بیمهای و سایر منابع) در این دوره حدود ۲،۹۲۷ میلیارد ریال بوده است. این یعنی بیش از ۱۳۰ درصد از کل سود خالص شرکت، ناشی از فعالیتهای سرمایهگذاری است، نه عملیات بیمهگری.
۲. ناپایداری: سودی که عمدتاً از محل سرمایهگذاری در بازار سهام یا سود سپرده بانکی حاصل شود (آن هم در شرایط تورمی)، سودی نیست که بتوان آن را تکرارپذیر و پایدار دانست.
نتیجهگیری: سودآوری روی لبه تیغ
گزارش ۶ ماهه بیمه نوین، نماد بارز یک «سودآوری شکننده» است. شرکتی که برای فرار از زیان، به شدت به درآمدهای سرمایهگذاری و انتقال ریسک به بیمهگران اتکایی متکی شده است.
اگرچه سهامداران از رشد ۲۸۲ درصدی سود خوشحال خواهند شد، اما تحلیلگران بازار باید بپرسند: اگر فردا بازار سرمایه دچار رکود شود یا نرخهای اتکایی افزایش یابد، آیا بیمه نوین با این ساختار هزینههای اداری رو به رشد و نسبت خسارت بالا، همچنان میتواند سودی شناسایی کند؟ یا این سود ۲۸۲ درصدی، تنها یک حباب موقت بر روی واقعیتهای سخت عملیاتی است؟