پتروشیمی مسجدسلیمان؛ الگویی موفق از توسعه صنعتی پایدار در شمال خوزستان
در میان پروژههای کلان صنعت پتروشیمی ایران، نام “پتروشیمی مسجدسلیمان” به عنوان نمادی از اراده ملی، سرمایهگذاری هدفمند و مدیریت مدرن میدرخشد. این مجتمع عظیم صنعتی نه تنها نقطه عطفی در مسیر توسعه منطقهای شمال خوزستان به شمار میرود، بلکه با عملکرد درخشان خود در تولید، اشتغالزایی و صادرات، نقشی راهبردی در اقتصاد ملی ایفا میکند.
در مساحتی بیش از ۴۰۰ هکتار و در موقعیتی ممتاز در منطقه زیلایی شهرستان مسجدسلیمان، این پتروشیمی با بهرهگیری از مزیتهای جغرافیایی، نزدیکی به منابع گازی و دسترسی به شبکههای حملونقل بینالمللی، به یکی از هابهای راهبردی صنعت پتروشیمی ایران تبدیل شده است.
از ایده تا بهرهبرداری؛ راهی دشوار، اما موفق
پتروشیمی مسجدسلیمان حاصل بیش از یک دهه تلاش مستمر و فشرده است. پس از صدور مجوز ساخت در اسفند ۱۳۸۹ و آغاز عملیات اجرایی در سال ۱۳۹۰، این پروژه علیرغم چالشهای فراوان، در اردیبهشت ۱۴۰۰ به دست رئیسجمهور وقت به بهرهبرداری رسید. استفاده از فناوریهای پیشرفته شرکتهای کازاله سوئیس و تویو ژاپن در طراحی واحدهای اوره و آمونیاک، این مجتمع را از همان ابتدا در ردیف پروژههای مدرن صنعت پتروشیمی ایران قرار داد.
با سرمایهگذاری ۸۵۰ میلیون دلاری، تأمین مالی پروژه با مشارکت صندوق بازنشستگی کشوری (سهامدار عمده) و بهرهگیری از خط اعتباری چین، نمونهای کمنظیر از همافزایی سرمایهگذاری داخلی و بینالمللی را به نمایش گذاشت.
رکوردشکنی در تولید، دستاوردی درخشان در تیرماه
در تیرماه ۱۴۰۳، پتروشیمی مسجدسلیمان موفق شد رکوردی تاریخی در تولید ماهانه را به ثبت برساند؛ با تولید بیش از ۸۶ هزار تن اوره و بیش از ۵۳ هزار تن آمونیاک، عملکرد چشمگیر کارکنان و مدیریت کارآمد مجتمع به اثبات رسید. این اعداد، نهفقط شاخصهای تولید، بلکه نشانههایی از توانمندی بومی و قدرت فنی مهندسی کشور هستند.
ظرفیت طراحیشده سالانه این مجتمع شامل تولید بیش از یک میلیون تن اوره و ۶۸۰ هزار تن آمونیاک است؛ اعدادی که با تکیه بر خوراک سالانه ۸۶۱ میلیون مترمکعب گاز طبیعی، جایگاه مسجدسلیمان را در میان پروژههای جهش دوم صنعت پتروشیمی تثبیت میکند.
محرک توسعه، نماد اشتغالزایی
پتروشیمی مسجدسلیمان تنها یک پروژه صنعتی نیست؛ بلکه به محرکی برای تحول اقتصادی منطقه شمال خوزستان تبدیل شده است. اشتغال مستقیم بیش از ۵ هزار نفر در دوران ساخت و ۱۵۰۰ نفر در دوران بهرهبرداری، تنها بخشی از تأثیرات اجتماعی این مجتمع است. در کنار آن، پروژههای توسعهای نظیر احداث پتروپالایشگاه با مشارکت شرکتهای بینالمللی و سرمایهگذاری ۱.۵ میلیارد دلاری، افقهای جدیدی را در مسیر اشتغالزایی، ارزشآفرینی و صنعتیسازی منطقه ترسیم کردهاند.
اتصال به جهان، حضور در بازارهای جهانی
مزیتهای جغرافیایی پتروشیمی مسجدسلیمان مزایای بیبدیلی در عرصه صادرات فراهم آوردهاند. نزدیکی به بندر امام خمینی و اتصال به راهآهن سراسری کشور، صادرات محصولات پتروشیمی به اروپا و آسیا را تسهیل کرده و زیرساختی قدرتمند برای ایفای نقش منطقهای ایران در تجارت جهانی انرژی ایجاد کرده است.
غلبه بر چالشها، گامبهگام تا آیندهای روشن
بیتردید، پتروشیمی مسجدسلیمان در مسیر توسعه خود با چالشهایی روبهرو بوده است؛ از ناترازی انرژی و قطعی خوراک گاز گرفته تا مشکلات اقتصادی سالهای اخیر. با این حال، عزم جزم مدیران، تلاش شبانهروزی کارکنان و بهرهگیری از ظرفیتهای داخلی، نهتنها مانع توقف پروژه نشد، بلکه به عاملی برای عبور از موانع و ثبت رکوردهای تازه تبدیل شد.
امروز، با برنامهریزی دقیق برای توسعه واحدهای پاییندستی و اجرای پروژههای پتروپالایشی با همراهی شرکتهای بینالمللی، چشمانداز روشنی برای آینده ترسیم شده است. هدف، تنها افزایش ظرفیت تولید نیست؛ بلکه حرکت بهسوی ارزش افزوده، توسعه فناوریهای نوین و ارتقاء جایگاه ایران در زنجیره جهانی پتروشیمی است.