تحلیل دینامیک نقدینگی و مدیریت ریسک در تراز مالی «بیمه ما»
به گزارش نبض بازار-بررسی دادههای عملیاتی نشان میدهد که مدیریت «بیمه ما» در مردادماه یک استراتژی تهاجمی را برای جذب نقدینگی برگزیده است. در این بازه، شرکت با صدور بیش از ۳۹،۳۲۱ میلیارد ریال حقبیمه، موفق شد یک رکورد بیسابقه در ورودی نقدینگی ثبت کند. نکته حائز اهمیت در این مقطع، نسبت خیرهکننده خسارت پرداختی است که تنها در محدوده ۱۱،۴۷۹ میلیارد ریال کنترل شد. این یعنی شرکت در اوج تابستان، با نسبت خسارت ۲۹ درصدی، یکی از سودآورترین دورههای عملیاتی خود را سپری کرده و توانسته است بیش از ۷۰ درصد از ورودی پول خود را به عنوان ذخایر فنی برای روزهای پرخطر پاییز حفظ کند. این انباشت نقدینگی، در واقع «لنگر اطمینانی» بود که کشتی شرکت را در ماههای بعد از غرق شدن در طوفان خسارتها نجات داد.
نقطه عطف شهریور؛ قمار بر روی قراردادهای درمانی
با عبور از مرداد و ورود به شهریورماه، ساختار پورتفوی شرکت با یک چرخش معنادار مواجه شد. در این ماه، تمرکز بر رشته درمان به اوج خود رسید و جذب بیش از ۲۴،۰۲۳ میلیارد ریال حقبیمه تنها در این رشته، توازن پورتفو را به نفع درمان جابجا کرد. در حالی که در دورههای قبلی سهم درمان ناچیز بود، در شهریورماه این رشته بیش از ۶۰ درصد از کل فروش شرکت را به خود اختصاص داد.
اگرچه این حرکت باعث شد مجموع حقبیمه صادره در شهریورماه در محدوده ۱۱،۹۵۶ میلیارد ریال تثبیت شود، اما همزمان زنگ خطر افزایش خسارتها نیز به صدا درآمد. نسبت خسارت کل شرکت در این ماه به ۷۰ درصد رسید که نشاندهنده یک جهش ۴۱ درصدی نسبت به مردادماه بود. این نوسان، نخستین نشانه از تغییر فاز شرکت از «سودآوری مطلق» به «مدیریت پروندههای خسارت» بود.
مهرماه و تراز منفی در جبهه درمان
پاییز برای «بیمه ما» با یک چالش عملیاتی در رشته درمان آغاز شد. آمارها نشان میدهند که در مهرماه، فروش بیمهنامههای درمانی با ریزشی چشمگیر به ۲،۶۱۶ میلیارد ریال رسید، اما در نقطه مقابل، مبالغ پرداختی بابت خسارتهای درمانی صعودی شده و به ۲،۹۳۴ میلیارد ریال رسید. این تفاضل منفی و رسیدن نسبت خسارت درمان به ۱۱۲ درصد در مهرماه، تأییدی بر این واقعیت بود که هزینههای قراردادهای بزرگ شهریورماه، زودتر از آنچه انتظار میرفت به مرحله نقد شدن رسیدهاند. با این حال، شرکت با مدیریت سایر رشتهها موفق شد کل فروش خود را در محدوده ۱۱،۹۴۶ میلیارد ریال نگه دارد و نسبت خسارت کل را همچنان در مرز ۷۰ درصد کنترل کند.
آبانماه؛ حرکت بر لبه تیغ حاشیه سود و نبرد با نوسان خسارت
دقیقترین و در عین حال نگرانکنندهترین بخش از عملکرد شرکت در ایستگاه آبانماه رقم خورد؛ جایی که ترازنامه شرکت از نظر حجم فروش با یک نوسان مثبت ۲۶ درصدی نسبت به مهرماه، به عدد ۱۵،۰۸۹،۳۱۴ میلیون ریال رسید. این رشد فروش در نگاه نخست یک موفقیت بازاریابی به نظر میرسد، اما وقتی در لایههای زیرین آمار نفوذ میکنیم، با یک واقعیت سخت روبهرو میشویم: این رشد درآمدی به طور کامل توسط بهمنِ خسارتها بلعیده شده است.
مبالغ پرداختی بابت خسارت در آبانماه با یک جهش خیرهکننده و نوسان مثبت ۷۶ درصدی نسبت به ماه قبل، به رقم بیسابقه ۱۴،۷۱۰،۰۰۰ میلیون ریال رسید. تحلیل این تقابل آماری نشان میدهد که نسبت خسارت کل شرکت در این ماه به مرز ۹۷.۵ درصد رسیده است. این عدد در ادبیات مالی به معنای حرکت بر لبه باریک تیغ است؛ وضعیتی که در آن از هر ۱۰۰ ریال درآمد جذب شده، ۹۷.۵ ریال آن پیش از آنکه به سرفصل سود برسد، بابت تعهدات و پروندههای خسارت از بدنه شرکت خارج شده است.
این فشار عملیاتی در آبانماه، حاشیه سود خالص بیمهگری را به عدد ناچیز ۲.۵ درصد تقلیل داده است. در چنین شرایطی، کوچکترین نوسان منفی در نرخ ارز یا افزایش هزینههای درمانی و قطعات یدکی خودرو (در رشتههای ثالث و بدنه) میتواند تراز عملیاتی ماهانه را به زیر خط صفر بکشاند. در واقع، آبانماه برای «بیمه ما» به میدان نبردی تبدیل شد که در آن، رشد فروش تنها توانست نقش یک «مسکن» را ایفا کند تا شرکت از زیر بار سنگین خسارتهای نقد شده کمر خم نکند.
نکته تحلیلی حایز اهمیت در آمار آبان، تغییر ترکیب خسارتهاست. در حالی که در شهریورماه، رشته درمان پیشران بود، در آبانماه خسارتهای غیردرمانی سهمی ۷۶ درصدی از کل پرداختیها را به خود اختصاص دادند (بیش از ۱۱ هزار میلیارد ریال). این نوسان نشان میدهد که شرکت در این ماه با موجی از خسارتهای بزرگ در رشتههای اموال یا مسئولیت مواجه شده که به طور ناگهانی تراز نقدینگی را تحت فشار قرار داده است.
این «حرکت بر لبه تیغ» در آبانماه ثابت کرد که پایداری مالی شرکت به شدت به ذخایر انباشته ماه مرداد وابسته است. اگر نوسان مثبت نقدینگی در مردادماه نبود، شکاف میان فروش ۱۵ هزار میلیاردی و خسارت ۱۴.۷ هزار میلیاردی در آبان، هیچ فضای تنفسی برای هزینههای اداری، حقوق پرسنل و کارمزد نمایندگان باقی نمیگذاشت. شرکت در این ماه نشان داد که در وضعیت «نقدینگی جاری برای پوشش خسارت جاری» قرار گرفته است و این زنگ خطری است که لزوم بازنگری در مدلهای ارزیابی ریسک را برای ماههای پایانی سال دوچندان میکند.
نقد استراتژیک: وابستگی به قراردادهای کلان و ضرورت تنوع
تحلیل نوسانی این بازه چهارماهه نشان میدهد که «بیمه ما» به شدت از مدل «پروژهمحوری» پیروی میکند. نوسان شدید در صدور بیمهنامه درمان و تغییرات تند نسبت خسارت از ۲۹ درصد به نزدیک ۱۰۰ درصد، گویای این است که پورتفوی شرکت فاقد یک بدنه ثابت از مشتریان خرد و وفادار است. وابستگی به چند قرارداد بزرگ باعث میشود که ترازنامه شرکت همواره در معرض شوکهای ناگهانی باشد.
همچنین اصلاحات دفتری ۱۳۸ میلیارد ریالی در گزارشهای میاندورهای، اگرچه نشان از شفافیت دارد، اما میتواند بیانگر ضعف در برآوردهای اولیه از خسارتهای معوق باشد که نیازمند تقویت تیمهای اکچوئری و ارزیابی ریسک است.
جمعبندی و افق پیش رو
در مجموع، عملکرد «بیمه ما» در نیمه دوم سال ۱۴۰۴ را میتوان به «مدیریت بحران با تکیه بر ذخایر» تعبیر کرد. مجموع حقبیمه صادره در این دوره حدود ۷۸ هزار میلیارد ریال و مجموع خسارتهای پرداختی بالغ بر ۳۸ هزار میلیارد ریال بوده است. این تفاضل مثبت ۴۰ هزار میلیارد ریالی، بزرگترین دستاورد شرکت است که مدیون عملکرد انفجاری مردادماه میباشد.
با این حال، روند صعودی نسبت خسارت در آبانماه یک هشدار جدی برای ماههای پایانی سال است. شرکت برای حفظ توانگری مالی خود، ناگزیر است در آذرماه و فصل زمستان، سهم رشتههای پرریسک مانند درمان را کاهش داده و به سمت رشتههای با ضریب خسارت پایینتر حرکت کند. موفقیت نهایی «بیمه ما» در پایان سال مالی، نه در گرو میزان فروش، بلکه در گرو چگونگی سرمایهگذاری آن ۴۰ هزار میلیارد ریال نقدینگی مازادی است که در تابستان جذب کرده است.