یارانه سفر؛ به نام گردشگری به کام ناترازی/ هزینه ۷۰ تا ۱۰۰ میلیون تومانی برای سفر ۴ شبه یک خانواده ۴ نفره
سارا اسلامی- به گزارش نبض بازار، وزیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، در روزهای گذشته با حضور در یک برنامه تلویزیونی، از طرحی برای پرداخت یارانه سفر به مردم خبر داد.
به گفته سیدرضا صالحیامیری در صورت تصویب، این طرح در هیات دولت، قرار است کشور حدود یک هفته تعطیل شود تا شهروندان به مسافرت بروند. او توضیح داد بخشی از هزینههای سفر را دولت متحمل میشود و بخشی از آن را باید «کارکنان دولت، مردم و اقامتگاهها و تأسیسات گردشگری بدهند.»
وزیر میراث فرهنگی، بدون اشاره به جرئیات بیشتری در این مورد، هدف از چنین طرحی را رونق گردشگری و احیای این صنعت دانست.
فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت نیز در ادامه اعلام کرد که این طرح با هدف نشاط اجتماعی در نوبت بررسی قرار دارد و در جلسه روز چهارشنبه هیات دولت مطرح میشود.
طرحی تکراری با عنوان «یارانه سفر»
در حالی دولت چهاردهم بار دیگر موضوع یارانه سفر را مطرح کرده است که چنین طرحی سالهاست در مقاطع مختلف مطرح میشود؛ در عمل اما، رونقی در صنعت گردشگری ایران ایجاد نشده است. فعالان این صنعت در گفتوگو با نبض بازار تاکید کردهاند که این بار نیز قرار نیست اتفاقی رخ دهد.
به گفته مجتبی برزویی، کارشناس و راهنمای گردشگری دولت چند دهه است که با ایجاد اقامتگاههای ارزانقیمت دولتی، به کارمندان خود در عمل یارانه سفر میدهد، اما این موضوع کمکی به رونق گردشگری نکرده است.
او تاکید میکند در شرایطی که مردم احساس امنیت کافی ندارند و تورم نیز روز به روزدر حال افزایش است، نمیتوان مردم را به سفر ترغیب کرد؛ چرا که بعید است رقم پرداختی دولت تناسبی با میزان رشد قیمتها داشته باشد.
هدف جبران ناترازیهاست؛ نه رونق صنعت گردشگری
برزویی تاکید میکند: «دولتها در تامین آب و برق مورد نیاز مردم، به ویژه در تهران و شهرهای بزرگ با چالش مواجه شده است و به نظر میرسد ترجیح میدهد با تعطیلی کشور، شهروندان را به سفر ترغیب کند. در واقع هدف این طرح، جبران ناترازیهاست؛ نه رونق صنعت گردشگری.»
به گفته او، چنین طرحی در شرایطی که جامعه همچنان احساس امنیت ندارد، کمکی به این صنعت نمیکند و کسی نمیتواند بسیاری از خانوادههای ایرانی را متقاعد کند که زمان مناسبی برای مسافرت است.
این راهنمای گردشگری، مساله تعطیلی یک هفتهای و پرداخت یارانه سفر را نوعی بداههگویی غیرکارشناسی از طرف مسئولان دولتی توصیف میکند و میافزاید: «این طرح، در ادامه سیاست کلی دولت برای تعطیلی جامعه و جبران ناترازی آب و برق است.»
برزویی، تاکید میکند: «البته چنین طرحی میتوانست حداقل در زمینه آب موثر باشد؛ چرا که همه استانها درگیر تنش آبی نیستند. دولت میتوانست با برنامهریزی دقیق مردم را به سمت چنین مناطقی سوق دهد. اما به نظر نمیرسد در مدت کم، امکان ساماندهی و برنامهریزی موثر وجود داشته باشد. در نتیجه بعید است این طرح به نتیجه مثبتی برسد.»
ابهامات طرحی که شتابزده مطرح شده است
این فعال گردشگری طرح یارانه سفر را مبهم و غیرکارشناسی میداند و میافزاید: «مشخص نیست چه مبلغی قرار است به چه صورتی به این موضوع تخصیص یابد. اما به دلیل انحرافاتی که معمولا در مصارف تسهیلات در ایران رخ میدهد، احتمالا به صورت مستقیم در اختیار مردم قرار نمیگیرد، اما بلاعوض هم نخواهد بود.»
به گفته او این احتمال وجود دارد که یارانه سفر به تاسیسات گردشگری یا شرکتهای حمل و نقل پرداخت شود، اما شهروندانی که از آن استفاده میکنند، مسئول بازپرداخت اقساط آن باشند، اما چگونگی این موضوع نیز اعلام نشده است.
به اعتقاد بروزیی، طرحی که به صورت مبهم و بدون جزئیات مطرح میشود، معمولا شتابزده و بدون کارشناسی دقیق بوده است و به نتیجه مثبتی هم نمیرسد.
هزینه ۷۰ تا ۱۰۰ میلیون تومانی برای سفر ۴ شبه یک خانواده ۴ نفره
این فعال گردشگری با اشاره به هزینههای بالای مسافرت در ایران تاکید میکند؛ بعید است مبلغی که دولت میتواند به عنوان یارانه سفر به مردم پرداخت کند تاثیر چندانی داشته باشد.
بروزیی توضیح میدهد؛ زیرساختهای اقامتی در ایران به ویژه در استانهای شمالی که مقاصد گردشگری هستند، گسترش پید ا نکرده است و در نتیجه مسافران ناچار به اجاره خانه و ویلا هستند. هزینه هر شب اقامت در چنین اماکنی نیز حداقل ۵ تا ۱۰ میلیون تومان است. هزینه بنزین یا حمل و نقل و همچنین خورد و خوراک و بازدیدها نیز که محاسبه شود، یک خانواده ۴ نفره برای سفری ۴ شبه، احتمالا ناچار میشود حدود ۷۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان هزینه کند.
به گفته او، چنین مبلغی برای یک خانواده متوسط ایرانی سنگین محسوب میشود و بعید است یارانه سفر کمک چندانی برای بسیاری از اقشار جامعه باشد.
برزویی تاکید میکند: «افول گردشگری در ایران از دوران کرونا آغاز شد و همچنان ادامه دارد. من با تجربه ۳۰ ساله در این حوزه، در توان مدیریت فعلی وزارتخانه میراث فرهنگی نمیبینم که بتوانند چالشهای این حوزه را بر طرف کند.»
مردم گزینه چادرخوابی را انتخاب میکنند
مهدی قاسمیان، یکی دیگر از فعالان گردشگری نیز در گفتوگو با نبض بازار، طرح یارانه سفر را مبهم، غیرکارشناسی و بدون نتیجه میداند.
او نیز معتقد است بسیاری از اقشار جامعه در نهایت توانایی اقتصادی مسافرت یا بازپرداخت اقساط وام گردشگری را ندارند و اگر هم به سفر بروند گزینه چادرخوابی را انتخاب میکنند.
استانهای شمالی هم کمبود آب و برق دارند
قاسمیان با اشاره به نبود زیرساختهای کافی در استانهای مسافرپذیر میگوید: «اگر دولت تهران را تعطیل کند و مردم برای سفر به شمال ترغیب شوند، چگونه میخواهد چالش ناترازی انرژی را مدیریت کند؟»
به گفته او، این استانها همین امروز نیز با چالش قطعی آب و برق مواجه هستند و ظرفیت حجم بالای مسافر را ندارند.
به جای یارانه سفر، از تاسیسات گردشگری حمایت کنید
او معتقد است طرح یارانه سفر، کمکی به رونق گردشگری به ویژه اقامتگاهها نمیکند و دولت میتواند به جای آن، تصمیمات مشخصی برای حمایت از آنها بگیرد.
به گفته این فعال گردشگری، تخفیف یا معافیت مالیاتی، محاسبه غیرتجاری قبوض آب و برق و پرداخت تسهیلات ارزانقیمت برای بازسازی یا ساخت پنلهای خورشیدی، از جمله حمایتهایی است که اقامتگاهها به آن نیاز دارند.
اقامتگاهها برای بقا نیازمند حمایت هستند
قاسمیان تاکید میکند: «تاسیسات گردشگری پس از جنگ ۱۲ روزه وضعیت وحشتناکی دارند و باید برای بقا حمایت شوند؛ اما به صورت دقیق و اصولی.»
به گفته او، وزارت میراث فرهنگی در ایران به حیاط خلوت شخصیتهای سیاسی تبدیل شده است و مدیران ارشد آن معمولا تخصصی در حوزه گردشگری ندارند؛ به همین دلیل قادر به حل مشکلات این حوزه نیستند و طرحهای ناپختهای مانند یارانه سفر را طرح میکنند.