ریزگردها به استان گلستان هجوم آورند!
به گزارش نبض بازار، پدیده ریزگرد و گردو غبار به شمال کشور رسید. بروز این پدیده به حدی است که در برخی مناطق شعاع دید کاهش یافته و تردد برای خودروها در برخی مسیرها دشوار شده است.
دانشگاه علوم پزشکی گرگان هم در اطلاعیه‌ای اعلام کرد: با توجه به افزایش غلظت گرد و غبار و ورود ریزگرد از صحرای ترکمنستان به استان گلستان، خصوصا در نیمه غربی استان، با توجه به وجود خطر برای بیماران تنفسی و افراد مسن و همچنین کودکان، از ترددهای غیر ضروری در سطح شهر خودداری شود.
مطابق داده‌های کارشناسان منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان، ریزگردها در این استان شمالی ۲ منشا داخلی و خارجی دارند که عمده دلایل داخلی آن تخریب مراتع و تبدیل آن به اراضی زراعی، کشت در اراضی کشاورزی کم بازده، خشک شدن تالاب‌ها و چرای بیش از حد دام در مراتع» و عمده دلایل خارجی آن که بیشترین سهم را دارند، صحرای «قره‌قوم» کشور ترکمنستان و ورود گردو غبار از برخی استان‌های همجوار (سمنان و خراسان شمالی) است.
تغییرات آب و هوایی سال های اخیر، افزایش دما که در برخی روزها به حدود ۵۰ درجه نیز رسید و وزش بادهای شدید، امکان مشاهده ریزگرد در برخی مناطق به خصوص بخش های شمالی گلستان را افزایش داد.
طی ۳۰ سال اخیر تغییرات اقلیمی ( افزایش دما، کاهش بارش ها، افزایش تبخیر، بی نظمی در بارش ها) در گلستان شدید بوده و پیامدهای منفی ناشی از آن بیشتر شده است.
گزارش اداره کل منابع طبیعی گلستان حاکی است که در ۳۰۶ هزار هکتار معادل نزدیک به ۳۴ درصد از مساحت عرصه های طبیعی این استان اثرات بیابان وجود دارد.
براساس این گزارش، اراضی در معرض بیابانی شدن گلستان در حوزه شهرستان های گنبدکاووس، مراوه تپه، گمیشان و آق قلا قرار دارد و بر این اساس نباید بیابان زایی در گلستان را ساده قلمداد کرد.
صحرای قره قوم ترکمنستان از عوامل اصلی ایجاد بیابان در این استان محسوب می شود که علاوه بر آن، خشکسالی سال های اخیر و فشار زیاد در بهره برداری از این عرصه ها، احتمال تبدیل مراتع شمال استان به بیابان را افزایش داده است.
علی‌محمد زنگانه استاندار گلستان گفته بود: موضوع خلیج گرگان یک موضوع بسیار جدی است و اگر این پهنه آبی خشک شود محیط زیست و سلامت مردم مورد تهدید جدی قرار خواهد گرفت و ۶۰ هزار هکتار کانون ریزگرد نمکی ایجاد خواهد شد.
اگرچه وقوع پدیده ریزگردها در ۱۸ استان کشور دارای سابقه است و شنیدن اخبار آن برای مردم گلستان که همواره از نعمت توامان آب و هوای معتدل، کوه، جنگل، دریا و دشت با بارش سالانه مناسب برخودارند، شاید زیاد جدی نبود اما درگیرشدن این استان شمالی با این مهمان ناخوانده طبیعی نگرانی‌هایی را در مردم این دیار بالاخص نواحی شمالی آن ایجاد کرده است.
به اعتقاد کارشناسان، ریزگردهایی که اگر برای عوامل خارجی و داخلی رخداد آن برنامه‌ریزی اصولی نشود، علاوه بر تهدید سلامت جامعه انسانی، زندگی جانوری و منابع کشاورزی (آب و خاک) این دیار سرسبز را نیز بشدت تهدید و آن را از بین می‌برد.
تشدید بیماری‌های مختلف پوستی و آلرژِی‌ها، تاثیر منفی بر رشد جسمی و ضریب هوشی کودکان و نیز بر سلامت جسم و روان افراد از دیگر پیامدهای مهم وقوع پدیده ریزگردها در یک منطقه است.
گلستان ۸۶۲ هزار هکتار مرتع دارد که بخش قابل توجهی از آن در مناطق شمالی این استان به‌ویژه در شهرستان‌های آق‌قلا، گمیشان و گنبدکاووس در معرض بیابانی شدن و وقوع پدیده ریزگردها هستند و لازم است برای جلوگیری از پیامدهای این پدیده که آثار آن حتی تا تا شهرهای نوار مرکزی گلستان نیز رسیده، تدابیر ویژه‌ای اتخاذ شود.
به اعتقاد کارشناسان، ایجاد گلخانه‌های وسیع گیاهی و کشاورزی، مدیریت منابع آبی و تغییر شیوه‌های کشاورزی از سنتی به صنعتی، کشت گیاهان صنعتی که از آن سوخت سبز یا بیودیزل تولید می‌شود، کاشت درختان سریع الرشد و جلوگیری از ساخت سدهای جدید و خشک شدن تالاب‌ها از مهمترین راهکارهای مقابله با پدیده ریزگردها در گلستان است.
آنها ایجاد بادشکن در اطراف اراضی کشاورزی با وجود بادهای چند جهته، باقی گذاشتن باقی مانده کاه و کلش بعد از برداشت محصول در این اراضی، ایجاد پوشش گیاهی در اراضی کم بازده و شور پسند شمال، کاهش چرای بیش از حد دام در مراتع، حفظ حق آبه زیست محیطی تالاب‌ها، مشخص کردن تکلیف هر دستگاه مرتبط و اجرای طرح‌ها توسط دستگاه‌ها با هماهنگی فرماندهی واحد را از دیگر راهکارها برای مقابله با پدیده ریزگردها در گلستان اعلام کردند.
