آمریکا بهدنبال توافق بدون غنیسازی؛ ایران قاطع ایستاد
به گزارش نبض بازار در حالیکه دور پنجم مذاکرات هستهای ایران در آستانه برگزاری در یکی از کشورهای اروپایی است، استیو ویتکاف، فرستاده ویژه رئیسجمهور آمریکا، در اظهاراتی تند و صریح بار دیگر تأکید کرده است که ایالات متحده حتی اجازه «یکدرصد ظرفیت غنیسازی» را نیز به ایران نخواهد داد. این موضعگیری شدید، در تضاد آشکار با روند گفتوگوهای پیشین و همچنین روح حاکم بر مذاکرات است. با این حال، عباس عراقچی، مذاکرهکننده ارشد ایران، با لحنی صریح اعلام کرده که ایران تحت هیچ شرایطی غنیسازی را متوقف نخواهد کرد.
ویتکاف که به عنوان نماینده آمریکا در مذاکرات غیرمستقیم میان تهران و واشنگتن حاضر شده، در گفتوگویی با شبکه ABC، ضمن بیان خطوط قرمز کشورش، تصریح کرده که هرگونه ظرفیت غنیسازی، به باور آمریکا میتواند به تولید سلاح هستهای منجر شود و همین موضوع موجب شده که این کشور اجازه چنین اقدامی را به ایران ندهد.
جمله کلیدی ویتکاف در مذاکرات چه بود؟
بر اساس گزارشی که روزنامه جوان منتشر کرده، یکی از مقامات آگاه حاضر در مذاکرات فاش کرده که ویتکاف در یکی از نشستها به مذاکرهکنندگان ایرانی گفته: «آنچه در این جلسات میگویم ملاک است و اظهارات رسانهای من اهداف دیگری دارد.» این جمله نشاندهنده دوگانگی آشکار در مواضع رسمی و رسانهای آمریکا در قبال مذاکرات هستهای است؛ دوگانگیای که بارها مورد انتقاد ایران قرار گرفته است.
عباس عراقچی نیز در پاسخ به این اظهارات، دیگر از لحن اعتراضی استفاده نکرده و تنها گفته است: «او از واقعیتهای مذاکراتی دور است. غنیسازی در ایران ادامه خواهد داشت و درخواستهای غیرواقعی به نتیجه نمیرسد.» به نظر میرسد عراقچی نیز از تکرار مواضع متناقض ویتکاف خسته شده و صرفاً با یک پاسخ دیپلماتیک، به جای جدال کلامی، تلاش کرده مسیر مذاکرات را منحرف نکند.
اصرار آمریکا، ایستادگی ایران
در شرایطی که چهار دور از مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و آمریکا با میانجیگری عمان برگزار شده، حالا مسیر گفتوگوها بهدلیل پافشاری واشنگتن بر توقف کامل غنیسازی با مانعی جدی روبهرو شده است. ایران بارها تأکید کرده است که غنیسازی یک حق مسلم و قانونی در چارچوب مقررات آژانس بینالمللی انرژی اتمی است و حاضر نیست بر سر آن مذاکرهای صورت گیرد.
در مقابل، آمریکا تلاش دارد با فشار رسانهای و تعیین خطوط قرمز یکجانبه، مسیر مذاکرات را به سمتی ببرد که امکان امتیازگیری یکطرفه برای واشنگتن فراهم شود. اما تجربه مذاکرات گذشته نشان داده که اینگونه فشارها، نهتنها کارساز نیست، بلکه باعث پیچیدهتر شدن فضا و تضعیف اعتماد متقابل خواهد شد.
عراقچی در بخش دیگری از سخنانش تأکید کرده که هنوز هیچ نامه رسمی یا پیام مکتوبی از طرف آمریکایی دریافت نشده و همه تعاملات در سطح اظهارات شفاهی بوده است. با توجه به این شرایط، ادامه این روند ممکن است نهتنها به نتیجه ملموسی نرسد، بلکه پنجره دیپلماسی را بهطور کامل ببندد.
منبع همشهری