۱۵ درصد از تولید سوخت ایران در چنگ قاچاقچیان
سید احسان حسینی کارشناس حوزه انرژی در گفت و گو با نبض بازار با بیان اینکه روزانه حدود ۳۰ میلیون لیتر سوخت مایع از ایران به کشورهای همسایه قاچاق میشود ، گفت : این سوخت شامل پنج فرآورده اصلی نظیر بنزین و گازوئیل است که در مجموع ۹۹ درصد از قاچاق سوخت کشور را به خود اختصاص میدهند.
وی افزود : ارزش قاچاق سالانه این دو فرآورده بین ۷ تا ۱۰ میلیارد دلار برآورد شده که به معنای از دست رفتن میزان قابل توجه از منابع کشور است.
وی با اشاره به اینکه این مقدار قاچاق سوخت معادل ۱۵ درصد از کل بنزین و گازوئیل تولیدی کشور میباشد ، اظهار داشت : نکته حائز اهمیت این است که با کاهش نیمی از این قاچاق، ناترازی موجود در عرضه این سوختها به طور کامل برطرف خواهد شد.
کارشناس حوزه انرژی عوامل متعددی را در افزایش قاچاق سوخت موثر دانست و ادامه داد : یکی از آنها اختلاف قیمت سوخت در ایران و کشورهای همسایه است. بهطور مثال، قیمت بنزین و گازوئیل در این کشورها ۳۰ تا ۲۰۰ برابر بیشتر از ایران است که این خود انگیزهای قوی برای قاچاقچیان فراهم میآورد.
وی اذعان داشت : برای کاهش قاچاق سوخت، نیاز به شناسایی و مسدود کردن گلوگاههای اصلی قاچاق در داخل کشور، به ویژه در بخش دولتی وجود دارد. به عنوان نمونه، ناوگان حمل و نقل سنگین یکی از اصلیترین منابع قاچاق گازوئیل است و برآوردها نشان میدهد که روزانه ۱۵ میلیون لیتر گازوئیل از طریق این شبکه قاچاق میشود.
حسینی ایجاد سامانههای هوشمند و آنلاین برای نظارت بر توزیع و مصرف سوخت، همچون سامانه سپهتن را راهکار موثری در جلوگیری از قاچاق سوخت دانست و گفت : در بخش نیروگاهها که روزانه ۱۲.۵ میلیون لیتر گازوئیل در مسیرهای مختلف قاچاق میشود، عدم نظارت بر مصرف سوخت وضعیت را پیچیدهتر کرده است.
وی افزود : در کنار تنظیم دقیق سهمیهها، میبایست به تدریج قیمت سوخت بهگونهای اصلاح شود که اختلاف قیمتها به حدی کاهش یابد که امکان قاچاق بهصرفه نباشد.
وی در پایان با اشاره به اجرای قوانین موجود و هماهنگی بین دستگاههای مربوطه که میتواند به کاهش قاچاق سوخت کمک کند خاطر نشان کرد :با وجود این که قوانین مدونی در این زمینه وجود دارد، نبود یک نهاد مقتدر برای اجرای آنها یکی از موانع اصلی به شمار میآید.اما امید است که با تدوین و اجرای درست برنامهها، قاچاق سوخت در کشور کاهش یابد و منابع ملی به درستی حفظ شود.