دولت چهاردهم موفق به جلب اعتماد کامل مجلس شد؟

به گزارش نبض بازار،با تشکیل دولت چهاردهم به ریاست دکتر مسعود پزشکیان، صحنه سیاسی ایران وارد فاز تازه‌ای شد. رای کامل مجلس به کابینه پیشنهادی این دولت یکی از مهم‌ترین و کم‌سابقه‌ترین اتفاقات تاریخ سیاسی کشور به شمار می‌رود.

این رای اعتماد یکپارچه از سوی مجلس اصولگرا به دولت اصلاح‌طلب، نه تنها نشان از هماهنگی میان ارکان مختلف قدرت دارد، بلکه بازتاب‌دهنده دیدگاه‌های رهبری در حمایت از رئیس‌جمهور جدید است. بسیاری از ناظران سیاسی معتقدند که این رای تاریخی، نشانه‌ای از تغییرات مهم در سطح تعاملات میان دولت و مجلس است.

اما در پس این تعاملات، آیا واقعاً مجلس به صورت مستقل عمل کرده است یا فشارهای سیاسی و معذورات بر تصمیم نمایندگان تاثیر گذاشته است؟ آینده دولت چهاردهم و عملکرد آن چگونه خواهد بود؟ آیا مسعود پزشکیان توانسته است از دل این تعاملات پیچیده، وفاق ملی ایجاد کند و ترکیب کابینه‌ای قابل قبول برای همه ارکان نظام ارائه دهد؟ در این تحلیل، به بررسی زوایای مختلف این مسئله خواهیم پرداخت.

اعتماد مجلس اصولگرا به کل کابینه رئیس‌جمهور اصلاح‌طلب مهم‌ترین اتفاق در سالی است که مجلس و دولت همزمان با یکدیگر آغاز به کار کرده‌اند. همشهری با غلامرضا مصباحی مقدم عضو مجلس خبرگان رهبری و سخنگوی جامعه روحانیت مبارز درباره شروع دوره جدید فعالیت دستگاه اجرایی کشور گفت‌وگو کرده است که در زیر شرح آن را میخوانید:

ارزیابی شما از رای اعتماد مجلس به دولت چهاردهم چیست؟

اولا تشکیل دولت جناب آقای دکتر پزشکیان را به ایشان و همکاران‌شان تبریک می‌گویم و به مجلس هم بابت کاری که انجام داد تبریک می‌گویم. بعد از سال‌ها که هیچ مجلسی به هیچ کابینه‌ای به‌طور کامل رای نداده بود، در این دوره به‌صورت یکپارچه به همه وزرای پیشنهادی رئیس‌جمهور رای داد.

چنین انتظاری هم از مجلس دوازدهم می‌رفت، چراکه رهبر معظم انقلاب که از منظر بالا به مسائل کشور نگاه می‌کنند، مصلحت کشور را در کلماتی بیان کردند و فرمودند که رئیس‌جمهور باید مورد حمایت همه قرار گیرد و همه باید به او کمک کنند، چراکه پیروزی و موفقیت ایشان موفقیت نظام است. این مسئله حکایت از آن دارد که رهبر عزیز ما به تحولی که رخ داده است نگاه مثبت دارند. اثر اجتماعی انتخابات هم، پدید آمدن امید تازه در میان ملت عزیز ایران است.

برخی انتقاد کردند که مجلس با معذورات به کابینه دولت چهاردهم رای داد. برخی نیز دوباره دوگانه وکیل‌الدوله و وکیل‌المله را پیش کشیدند. مجلس مستقل عمل نکرد؟

مجلس دوازدهم با اقدامی که انجام داد هم به وظیفه‌اش عمل کرد و هم کاری کرد که می‌بایست انجام می‌داد. به وظیفه عمل کردن این نیست که بدون بررسی‌های لازم رای می‌دادند؛ موافق و مخالف باید صحبت می‌کردند و نقاط ضعف و قوت باید گفته می‌شد که البته طرح مباحث صورت گرفته در آینده رفتار وزرای مورد اعتماد قرار گرفته و تعامل میان دولت و مجلس تاثیرگذار است. نکاتی که در مجلس گفته شد، باعث می‌شود تا وزرا نقاط منفی‌ای را که به آنها گوشزد شده است، تکرار نکنند و روی نقاط قوتی که به دید نمایندگان آمد، کار کنند و آن نقاط را توسعه دهند.

حتی شاهد بودیم در جریان بررسی رای اعتماد کابینه دولت آقای پزشکیان، شما با یکی از وزرای پیشنهادی دولت آقای پزشکیان عکس یادگاری داشتید.

من ابتدا اشاره‌ای به آن تصویر که منتشر شد بکنم. بنده عضو شورای نمایندگان رهبر معظم انقلاب در دانشگاه‌ها هستم. جلسه‌ای که تشکیل شده بود در محل خود نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاه‌ها بود و دوستانی که حضور داشتند، اکثرا اعضای این شورا بودند و البته برخی از اعضای شورا حضور نداشتند. نمایندگان رهبری در دانشگاه‌ها و نهاد نمایندگی بعد از این که وزرا وارد حوزه فعالیت‌شان می‌شوند، با آنها کار می‌کنند.

این کار مربوط به وظایفی است که نهاد نمایندگی در دانشگاه‌ها دارد. بر همین اساس می‌بایست با نامزدهای ۳ وزارتخانه در خصوص دیدگاه‌ها، ارتباطات و چگونگی اقدامات آنها نسبت به دانشجویان، فضای فرهنگی دانشگاه‌ها، مسائل اعتقادی و اخلاقی دانشگاه‌ها و برنامه‌هایی که برای اساتید، دانشجویان و احیانا کارکنان دانشگاه‌ها داشتند، گفت‌وگو می‌شد.

این گفت‌وگوها در آن جلسه انجام گرفت، در پایان حضور کاندیدای وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، آنها خواستند یک عکس دسته‌جمعی هم گرفته شود و آن عکس گرفته شد. آقایان عکس را منتشر کردند و اشکالی هم ندارد. ما نسبت به سایر وزرا چنین ارتباطی را نداشتیم. جلساتی هم برگزار شد برای ما بسیار مغتنم و آینده‌ساز بود، یعنی چشم‌انداز مناسبی از همکاری آینده به دست آوردیم.

ترکیب کابینه دولت آقای پزشکیان را چطور می‌بینید؟ با نظر دولت وفاق ایشان موافق هستید؟ آیا کابینه تشکیل شده را رضایت‌بخش می‌دانید؟

درباره اینکه چه چشم‌اندازی قابل پیش‌بینی است، باید گفت تاکید رئیس‌جمهور محترم بر این است که اولا می‌خواهد در کشور وفاق ملی ایجاد کند. خود این نگاه همکاری را برمی‌انگیزد و همین نیز بر رای اعتماد نمایندگان اثرگذار بود، چون احساس‌شان این بود که رئیس‌جمهور می‌خواهد یک دولت وفاق ملی تشکیل دهد.

البته ترکیب کابینه نیز معقول و قابل قبول است. این اعتماد انجام گرفت. انتظار این است که رئیس‌جمهور و همه وزرا همت خودشان را در چارچوبی تعریف کنند که رئیس‌جمهور وعده کرده است.

آقای پزشکیان بر این مسئله تاکید داشت که وعده نمی‌دهد. بر چه مبنایی عملکرد دولت چهاردهم سنجیده می‌شود؟

درست است که رئیس‌جمهور دائما می‌گوید من به ملت وعده نمی‌دهم، اما یک وعده کرده است. آن وعده این است که ذیل سیاست‌های کلی ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری حرکت خواهد کرد و در چارچوب برنامه هفتم مصوب مجلس شورای اسلامی عمل خواهد کرد. این مسئله باید بسیار مورد اهتمام باشد و مطالبه ما نیز همین است. اگر روسای جمهور در گذشته در چارچوب سیاست‌های کلی ابلاغی مقام معظم رهبری حرکت می‌کردند، اوضاع ما این نبود که الآن هست.

همینجا باید از شهید آیت‌الله رئیسی یاد کنم که ایشان در ۳ سال خدمت‌شان واقعا درصدد تحقق سیاست‌های کلی رهبری بودند و به آن هم عمل کردند و آثارش را هم در آمارها مشاهده می‌کنیم. گرچه ایشان به آرزوی خودش نرسید و شهادتش موجب شد تا نتواند کارش را تکمیل کند. ما شاهد هستیم ۶ برنامه پشت سر گذاشته شده است ولی تحقق این ۶ برنامه در حدود ۳۰ درصد بوده است.

۷۰ درصد فاصله‌ای که با اهداف برنامه‌ها وجود دارد معنادار است، معنایش این است که اهتمام لازم از سوی دولت‌های وقت برای اجرایی شدن این برنامه‌ها نبوده است. ای بسا اگر هیچ برنامه‌ای هم نمی‌بود، این ۳۰ درصد تحقق پیدا می‌کردند. حالا رئیس‌جمهوری به میدان آمده که می‌گوید من می‌خواهم این برنامه را مبنا قرار دهم و برنامه دیگری ندارم.

این خیلی خوب است. قبلا روسای جمهور ادعا می‌کردند که ما شعارهایی داده‌ایم و مردم به شعارهای ما رای داده‌اند، پس ما می‌خواهیم آن شعارها را محقق کنیم. همین چه بسا موجب می‌شد از چارچوب برنامه خارج شوند و اقداماتی را مرتکب شوند که نباید مرتکب می‌شدند و اقداماتی که باید انجام می‌دادند تا نظام و ملت در یک خط مستقیم و چارچوب تعریف شده قوانین بالادستی مثل قانون اساسی و سیاست‌های کلی حرکت کنند، نکردند.

به نظر شما آقای پزشکیان می‌تواند نظر کسانی را که به ایشان رای ندادند جلب کند؟

شرایطی در جامعه ما پدید آمده است که نیمی از جمعیت کشور ما در انتخابات شرکت نمی‌کنند. همین جا باید در پرانتز گفت که معمولا در بهترین شرایط هم صددرصد شرکت نمی‌کنند، معمولا مشارکت بین ۷۰ تا ۸۰ درصد است.

در عین حال جمع کثیری که در انتخابات شرکت نکردند، به علت عملکردها و اوضاع نابسامانی که وجود دارد در انتخابات شرکت نکردند و این اوضاع نابسامان به علت خارج از چارچوب‌ها حرکت کردن است، به علت حرکت نکردن روی ریلی است که مجلس معین می‌کند. اگر دولت‌ها روی ریل حرکت کنند و در چارچوب سیاست‌های رهبری و شعارهای سال حرکت کنند و آن دقیقا را مبنا قرار دهند، اوضاع قطعا بهتر از شرایطی که در آن هستیم رقم خواهد خورد، گرچه تحریم‌هایی که دشمن نمی‌خواهد ملت ایران و کشور به جایگاه شایسته خودش برسد، تاثیرگذار است ولی امکان خنثی کردن تحریم‌ها نیز تا حدود زیادی وجود دارد.