دولت رئیسی نام شب یلدا و چهارشنبه سوری را از تقویم حذف کرد+جزییات
به گزارش نبض بازار، بر اساس تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی به ریاست ابراهیم رئیسی "شب یلدا" و "چهارشنبه‌سوری" تغییر نام یافتند و در تقویم با نام جدید ثبت می شوند.
براساس تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی به ریاست سید ابراهیم رئیسی ، از سال۱۴۰۳ دو آیین ایرانی شب یلدا در آخرین شب آذرماه، به عنوان «روز ترویج فرهنگ میهمانی و پیوند با خویشان» و سه‌شنبه آخر سال که زمان برگزاری آیین باستانی چهارشنبه‌سوری است به عنوان « روز تکریم همسایگان » در تقویم رسمی کشور ثبت می‌شود.
امروز صبح خبری در رسانه‌ها منتشر شد، مبنی بر تغییر نام دو آیین باستانی در تقویم رسمی؛ بنا به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی نام «شب یلدا» و «چهارشنبه‌سوری» در تقویم تغییر کرد.
بر این اساس، از سال۱۴۰۳ دو آیین ایرانی شب یلدا در آخرین شب آذرماه، به عنوان «روز ترویج فرهنگ میهمانی و پیوند با خویشان» و سه‌شنبه آخر سال که زمان برگزاری آیین باستانی چهارشنبه‌سوری است به عنوان «روز تکریم همسایگان» در تقویم رسمی کشور ثبت می‌شود.
در این جلسه 8 مناسبت برای درج در متن تقویم و 5 مناسبت برای درج در ضمیمه تقویم رسمی کشور تصویب شده است.
شورای عالی انقلاب فرهنگی در یکی از این مصوبات خود، جشن و آیین کهن‌سال یلدا را، با نام جدیدِ(روز ترویج فرهنگ میهمانی و پیوند با خویشان) معرفی کرده است. باید گفت این اقدام نادرست بوده و پذیرفتنی نیست زیرا:
1. از دیرباز، جشن و آیین کهن‌سال یلدا، با همین نام یلدا، که معنای آن زایش و زندگانی نو است، شناخته شده و شناخته می‌شود. پرسش این است که اگر شورای عالی انقلاب فرهنگی، به دنبالِ نگهداشت این آیین کهن بود، چرا نامِ ناآشنا و جدیدِ روز ترویج فرهنگ میهمانی و پیوند با خویشان، را بر آن نهاده است؟
2. آشکار است که پیشنهاددهندگان این مصوبه و تصویب‌کنندگان آن، خواسته‌اند به خیال خود، آیینی کهن‌سال و مردمی را، که از دوران‌های پیش از اسلام بر جای مانده و نامش نیز، کهن‌سال و دیرینه است، به نوعی با آیین‌های پذیرفته شده‌تر امروزی، جایگزین کرده و مثلاٌ ایرانی‌اسلامیش کنند. این فکر، به شدت، ناآگاهی پیشنهاددهندگان و تصویب‌کنندگان این مصوبه را با تاریخ و فرهنگ ایران نشان می‌دهد.
3. در مصوبه ناپخته شورای عالی انقلاب فرهنگی، برای آیین و جشن یلدا، روز ترویج... آمده است که نادرست است زیرا، یلدا در شب برگزار می‌شود و نه روز.
4. در مصوبه ناپخته شورای عالی انقلاب فرهنگی، جشن و آیین یلدا را، روز ترویج فرهنگ میهمانی و پیوند با خویشان دانسته‌اند. درست است که در این آیین و جشن، میهمانی و دید و بازدید، انجام می‌گردد اما باید دانست که، ریشه و سرچشمه بنیادین آیین و جشن یلدا، پاسداشت طبیعت، توجه به آغازگری زمستان، توجه به گونه‌ای از گاه‌شماری دقیق خورشیدی در ایران زمین آن زمان و امیدداشتن و چشم به راه بودنِ زایش و آغازگریِ گرما و خورشید است، چرا که از فردای یلدا روزها، آغاز به بلندتر شدن می‌کنند. پس برخلاف باور ناآگاهانه پیشنهاددهندگان و تصویب‌کنندگان این مصوبه، این جشن و آیین کهن‌سال، صرفاً میهمانی دادن و یا پیوند با خویشان نیست.
5. پیشنهاد موکد می‌شود که شورای عالی انقلاب فرهنگی، این مصوبه ناپخته و ناهمسو با پاسداشت و نگهداشت فرهنگ کهن‌سال ایرانی را، بر اساس آگاهی‌های روشن تاریخی و واقعی، تغییر و تصحیح نماید.
6. دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی کشور نیز، بهتر است به جای توجیه این مصوبه نادرست و غیرفرهنگی، تلاش کند تا این مصوبه ناهمسو با فرهنگ عمومی کشور، هرچه زودتر، تغییر و تصحیح گردد.
دکتر محمد رضا چیت ساز. استاد بازنشسته تاریخ و باستان‌شناسی ایران. 22 آبان 1402