تعرفه دستوری برای ایرانیان خارج از کشور/ واردات خودرو توسط ایرانیان خارج از کشور بی اثر میشود؟
به گزارش نبض بازار-طرح واردات خودرو توسط ایرانیان مقیم خارج، یک فرصت محدود و مشروط است که بیشتر از آنکه به فکر رقابتی کردن بازار باشد، به دنبال تأمین درآمد دولت از طریق تعرفههای بالا و جذب ارز است. نظام تعرفهای پلکانی به روشنی نشان میدهد که دولت تمایلی ندارد تا خودروهای وارداتی با ارزش بالاتر، مزیت قیمتی قابل توجهی در بازار داخلی داشته باشند. موفقیت این طرح در گرو رفع سریع و شفاف ابهامات اجرایی، به ویژه در حوزه نرخ ارز و فرآیند کارشناسی خودروهای کارکرده، است تا ایرانیان خارج از کشور با اطمینان بیشتری نسبت به ورود سرمایه و خودرو اقدام کنند.
جزئیات طرح و اهداف کلان اقتصادی
آییننامه واردات خودرو توسط ایرانیان خارج از کشور در راستای بند (خ) تبصره ۷ قانون بودجه سال ۱۴۰۴ تصویب شد و دارای چندین هدف کلیدی است:
تأمین ارز و جذب سرمایههای ایرانیان خارج از کشور: مهمترین هدف، جذب منابع ارزی ایرانیان مقیم خارج است. طرح الزام کرده است که ارز مورد نیاز برای خرید و واردات خودرو باید از منشأ خارجی تأمین و به داخل کشور منتقل شود. این مکانیسم، در واقع نوعی تأمین مالی ارزی برای اقتصاد کشور محسوب میشود.
انتظار میرود عرضه خودروهای باکیفیت و متنوع خارجی، به ویژه در رده قیمتی بالاتر، بتواند انحصار بازار را شکسته و انتظارات قیمتی را تعدیل کند. طرح واردات خودرو توسط ایرانیان خارج از کشور، در صورت عدم اصلاح مکانیزمهای تعرفهای و ارزی، نه تنها به اهداف کلان اقتصادی خود نمیرسد، بلکه موجب تشدید فساد ساختاری در فرآیند واردات، هدررفت سرمایههای ارزی و ایجاد طبقه جدیدی از رانتخواران خواهد شد که از شکاف قیمت ارز رسمی و آزاد سود میبرند.
کارشناسان چه میگویند؟
به جهت بررسی موضوع فوق، گفتوگو کردیم با کارشناس حوزه خودرو که در ادامه مشروح آن را میخوانیم:
حسین رحیمی نژاد، کارشناس خودرو، در رابطه با علت افزایش تعرفه مونتاژیها به «نبض بازار» گفت:
مثل همیشه در تعیین هر قانون و روشی، طبیعتا کسانی حضور دارند که در این تصمیم سازیها اثرگذار هستند. در حال حاضر عدهای که به نام خودرو مونتاژی محصول چینی را چندین برابر قیمت میفروشند، در این بین نفع دارند. اگر خودرو خارجی با تعرفه مناسب وارد شود دیگر چه کسی ماشین ۱۲ هزاردلاری را ۳ میلیارد تومان میخرد. به نظر من تعرفه خودروهای خارجی نیز تغییر نخواهد کرد. تفکیک تعاریف در این بین رخ داده وگرنه هیچ اتفاق جدیدی با تعرفه واردات ایرانیان خارج از کشور رخ نداده است.
او افزود: علت اینکه چنین ساز و کاری درست کردهاند، مسئله ارز است. کسانیکه این موضوع را به ایرانیان خارج از کشور ربط دادهاند، با این فرض پیش رفتهاند که ایرانی خارج از کشور ارز در دست دارد و دلار خارج نمیشود. در حال حاضر اتفاق جدیدی برای واردات به شیوه عادی نیز رخ نداده است. واردات در حال حاضر اصلا وجود ندارد.