سیمان به کدام سمت خواهد رفت؟ / کدامیک در بازار سیمان پیروز میشوند؟ نگرانی یا ثبات!
به گزارش نبض بازار- صنعت ساختمان خواه ناخواه بر روی بازار مصالح اثر مستقیم دارد. محل اصلی عرضه مصالح نیز بازار مسکن است که در سه سال اخیر روش خوشی به فولاد و سیمان نشان نداده است. بحران رکود تورمی در بازار مسکن باعث شده سیمان کاران با یک بازار مشخص مواجه نباشند و نوسانات ریز و درشت این بازار باعث نوعی ناهماهنگی و عدم توانایی برای پیشبینی اقتصادی پیش رو شده است. مشخصاً سیمانیها نمیدانند که در آیندهای نزدیک باید تولید خود را با ناترازی هماهنگ کنند یا با رکود بازار و یا با گران شدن بنزین؟
بازار سیمان در یک ماه اخیر
در یک ماه اخیر بازار سیمان نسبتاً باثبات بوده؛ بیشتر گزارشها تغییرات قیمتی چشمگیر را نفی کردهاند و نوسانات مشاهدهشده، عمدتاً محلی و محدود به چند محصول خاص بوده است. اگرچه در اردیبهشت ۱۴۰۴ نوسان شدید قیمتی در بازار سیمان را شاهد بودیم، اما هر چه گذشت، این بازار بیشتر به ثبات نزدیک شد. به گفته کارشناسان بازار مصالح ساختمانی، نوسانات جزئی اخیر بیشتر بهدلیل تفاوت در هزینه حملونقل و سطح تقاضا در استانها بوده است؛ همچنین میانگین قیمت فعلی در مقایسه با ماه قبل تنها حدود ۳ تا ۵ درصد افزایش جزئی را نشان میدهد. این میزان رشد کمتر از نرخ تورم عمومی کالاهای ساختمانی در همین بازه است. در حال حاضر به طور نسبی، قیمت یک پاکت ۵۰ کیلویی سیمان تیپ ۲ تا ۵ نزدیک ۱۰۰ الی ۱۷۰ هزار تومان معامله میشود.
کاهش تقاضا در بازار سیمان
سیمان به هر حال فروش خود را خواهد داشت. این فروش در بخش ساخت و ساز تا حدی کاهش یافته، اما در دیگر بخشها، کماکان خرید سیمان ادامه دارد. به علت رکود بازار مسکن و کاهش تولید از جمله در مناطق مرکزی مانند اصفهان، یزد، شهرکرد و... میزان تقاضای مسکونی برای سیمان کاهش جدی داشته که میتواند بازار سیمان را به مرور تهدید کند.
طبق گزارش انجمن تولیدکنندگان سیمان ایران «حجم فروش سیمان در بازار ایران طی سه سال گذشته حدود ۳۶ درصد کاهش یافته» است. در سهماهه نخست سال ۱۴۰۴، با وجود عرضه در بورس کالا، کاهش تقاضای ساخت-وساز داخلی باعث شده وضعیت بازار داخلی ضعیف شود. تداوم این روند در کنار فرارسیدن ناترازی انرژی، تراز مالی کارخانههای سیمان را به سرعت منفی خواهد کرد و در کارخانههای با تولید متوسط، شاهد تعدیل نیرو و احتمالاً تعطیلیهای موقت خواهیم بود.
بازار به کدام سمت خواهد رفت؟
دو سناریو برای چند ماه پیش رو در صنعت سیمان وجود دارد. در سیناریو نخست، کارشناسان بازار معتقدند که در صورت تداوم عرضه منظم در بورس کالا و کاهش هزینههای حملونقل، قیمت سیمان در ماه آینده نیز در همین محدوده تثبیت خواهد شد. با این حال، افزایش احتمالی هزینه انرژی یا محدودیتهای تولید میتواند مجدداً بر بازار اثرگذار باشد. اگر پاییز ۱۴۰۴ بدون محدودیت انرژی طی شود و قیمت سوخت هم تغییر نکند، قیمت سیمان دلیلی برای افزایش ندارد. سناریو دوم بر مبنای گرانی سوخت، رکود و محدودیت انرژی است. پاییز و زمستان ۱۴۰۴ درصورتی که با قطع گاز سیمانیها، رکود بازار، محدودیتهای بورسی و گرانی سوخت مواجه شود، سیمان هم انگیزه افزایش قیمت را دارد و رشد قیمت میتواند تا بازه ۲۵ الی ۳۰ درصد اتفاق بیوفتد.
کارشناسان چه میگویند؟
به جهت بررسی نقش سیمان در صنعت ساختمان و تأثیر صنعت ساختمان در بازار سیمان، گفتوگو کردیم با با بیت الله ستاریان، کارشناس مسکن که درباره این موضوع به «نبض بازار» گفت:
وقتی از مسکن صحبت میکنیم، از ساختمان و صنعت ساختمان حرف میزنیم. مسکن تولید نهایی یک سلسله صنایع داخلی است. ۶۰ درصد صنایع کشور در این تولید دست دارند. تمام کارخانههای تولید سیمان، رنگ، آجر، محصولات برقی و حتی معادن نیز درگیر مسکن هستند. وقتی رکود در بازار شدت میگیرد، تولید تمامی مصالح نیز به شدت کاهش مییابد. رابطه مستقیمی میان رکود بازار مسکن و بازار سیمان وجود دارد. بیشتر کارخانههای فعال در حوزه سیمان و فولاد، زیر یک سوم ظرفیت اسمی خود فعال هستند. کارخانههای سیمان در مرز بحران قرار گرفتهاند و در این سه سالی که رکود مسکن شدت گرفت، بسیاری از کارخانههای نوپا دچار ناترازی مالی شدید شدند. رکود تورمی بازار مسکن، بازار سیمان و فولاد را همواره مستعد گرانی ۳۰ درصدی نگه داشته است.