وعده رفع فیلترینگ به کجا رسید؟
به گزارش نبض بازار، سال ۱۳۷۲ اینترنت عمومی وارد ایران شد؛ سرویسی که در ابتدا تنها در اختیار مراکز دانشگاهی بود و به تدریج به عموم مردم گسترش یافت. با وجود فواید بسیار، گسترش این فناوری موجب شد طیف گستردهای از اطلاعات بدون مرز و محدودیت در دسترس کاربران قرار گیرد و از همان زمان، ضرورت فیلترینگ ساماندهیشده و قانونمند مطرح شد تا از آسیبهای احتمالی به ویژه برای کودکان و نوجوانان جلوگیری شود.
در سالهای بعد، پلتفرمهای متعددی به دلایل مختلف فیلتر شدند و در مقابل، کاربران برای دسترسی به آنها به استفاده از فیلترشکنها روی آوردند؛ ابزاری که به گفته کارشناسان در کنار کاربرد امنیتی، زمینهساز نفوذ بدافزارها و سوءاستفاده مجرمان سایبری نیز شده است.
فیلترشکنها؛ راه ناامن دسترسی به پلتفرمهای فیلترشده
استفاده گسترده از VPNها ضمن کاهش امنیت دستگاههای کاربران، بهدلیل حملات سایبری فزاینده، نگرانیهای جدی در حوزه زیرساختهای حیاتی کشور ایجاد کرده است. کارشناسان تأکید دارند که افزایش حملات سایبری و افت کیفیت اینترنت از پیامدهای مستقیم گسترش فیلترشکنهاست.
وعده رفع فیلتر در دولت چهاردهم
مسعود پزشکیان در جریان رقابتهای انتخابات ریاستجمهوری وعده داده بود که فیلترینگ پلتفرمهای پرکاربرد بازنگری شود. با آغاز فعالیت دولت چهاردهم، نخستین گام در ۴ دی ۱۴۰۳ با رفع فیلتر گوگلپلی و واتساپ برداشته شد. این اقدام امیدها را برای آزادسازی سایر سکوهای بینالمللی افزایش داد.
با این حال، اجرای مرحله دوم رفع فیلتر بهدلیل وقوع جنگ ۱۲ روزه به تعویق افتاد. مسئولان اعلام کردهاند که در صورت نبود آن بحران، شرایط برای رفع فیلتر سایر سکوها فراهم بود.
دولت بهدنبال فرمولی برای اجماع و پایداری
به گفته رئیس شورای اطلاعرسانی دولت، هماکنون موانع مختصری در مسیر رفع فیلترینگ وجود دارد و دولت در تلاش است تا راهکاری بیابد که بدون ایجاد اختلاف یا دوقطبیسازی در جامعه، این موضوع را بهصورت پایدار و اجماعی حلوفصل کند.
فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت، نیز در این زمینه اظهار کرد: «بر همان عهد که بستیم، هستیم و وعدههای دولت سر جای خود است و در حال پیگیری میباشد.» او افزود: «پژوهشی که پس از جنگ ۱۲ روزه انجام شد، نشان داد اینترنت از مهمترین دغدغههای مردم است و دولت قرار نیست هیچ سکویی را در فهرست فیلترینگ نگه دارد.»
حکمرانی قانونمند، نه محدودکننده
کارشناسان میگویند بیش از ۸۰ درصد کاربران ایرانی از فیلترشکن استفاده میکنند؛ آماری که نشان میدهد سیاستهای فعلی نیازمند بازنگری است. آنان تأکید دارند که حکمرانی قانونمند در فضای مجازی ضرورتی انکارناپذیر است، اما شیوه اجرای آن باید بومی، هوشمند و متناسب با نیازهای جامعه باشد.
سند حکمرانی فضای مجازی در مسیر اجرا
سند ساماندهی دسترسی و حکمرانی فضای مجازی که با حضور سران قوا در شورای عالی فضای مجازی به تصویب رسیده، چارچوبی برای اصلاح ساختار دسترسی در کشور بهشمار میرود. هرچند اجرای این سند با کندی پیش میرود، اما جلسات اجرایی آن بهطور منظم در حال برگزاری است.
با توجه به افزایش حملات سایبری بهطور میانگین ۲۳۱۳ حمله در روز در بهار امسال کارشناسان خواستار هماهنگی بیشتر بین دستگاههای مرتبط هستند. آنان معتقدند اگر منابع صرفشده برای فیلترینگ و فیلترشکنها به بهبود کیفیت و پایداری اینترنت اختصاص یابد، رضایت عمومی نیز بهطور چشمگیری افزایش خواهد یافت.
منبع: ایسنا