کمبود خوراک عدمالنفع ۴ میلیارد دلاری به صنعت پتروشیمی تحمیل کرد/ احداث واحدهای خالی و بدون خوراک توجیه اقتصادی دارد؟
به گزارش نبض بازار، بسیاری از شرکتهای پتروشیمی به دلیل کمبود گاز در کشور، با مشکل تامیننشدن خوراک به صورت پایدار مواجه هستند. این موضوع مشکلات متعددی از جمله کاهش سودآوری، ارزآوری و تاثیرگذاری بر شاخصهای کلان اقتصاد کشور مانند تورم و رشد اقتصادی را به دنبال داشته است.
در این میان احداث واحدهای جدید با توجیه اشتغالزایی و خلق ارزش افزوده، موضوعی حائز اهمیت است.
در برخی استانهای کشور، پروژههای پتروشیمی متعددی وجود دارند که سالهاست به حال خود رها شدهاند و روند ساخت آنها متوقف مانده است. این طرحها به طور عمده به مرحله آمادهسازی زمین رسیدهاند؛ طوری که پیرامون آن زمینها دیوارکشی و حصارکشی صورت گرفته است. در بسیاری از این سایتها، تنها نشانه فعالیت، یک ساختمان کوچک در گوشهای از زمین است که به طور معمول برای امور نگهبانی یا اداری در نظر گرفته شده است.
این وضعیت نهتنها بیانگر رکود سرمایهگذاری صنعتی در این مناطق است، بلکه نمادی از فرصتهای ازدسترفته در توسعه زنجیره ارزش پتروشیمی و اشتغالزایی به دلیل کمبود خوراک و دیگر مشکلات به شمار میرود.
باید پرسید آیا احداث واحدهای جدید در شرایط کمبود خوراک توجیه اقتصادی دارد؟
۲۰ میلیون تن ظرفیت خالی پتروشیمی به دلیل نبود خوراک
میثم فتحیمحب، کارشناس پتروشیمی، در گفتوگو با نبض بازار عنوان کرد: یکی از مسائل و چالشهای مهم صنعت پتروشیمی ایران، نبود تامین پایدار خوراک است. در حال حاضر، صنعت پتروشیمی ایران با ۹۶ میلیون تن ظرفیت، حدود ۲۰ میلیون تن ظرفیت خالی دارد.
وی ادامه داد: به طور قطع، احتمال عملیاتی نشدن حداکثر ظرفیت تولید، به واسطه شرایط عملیاتی و فنی در واحدهای پتروشیمی وجود دارد، اما نکته قابل تامل این است که حدود ۶۰ درصد و نزدیک به ۱۲ میلیون تن از نبود تولید صنعت پتروشیمی ایران به واسطه کمبود خوراک رخ میدهد.
به گفته او، کمبود خوراک در این بخش موجب عدمالنفع حدود سه تا چهار میلیارد دلاری شده و کشور را از عواید صادرات محصولات پتروشیمی و بازگشت ارز با کیفیت محروم میکند.
تامین خوراک پتروشیمیها ادامه مییابد!
وی توضیح داد: آمارها و بررسیهای کارشناسی نشان میدهند متناسب با افت فشار پارس جنوبی، حتی در صورت اجرای موفق پروژههای فشارافزایی، مسئله و چالش تامین پایدار خوراک واحدهای فعلی صنعت پتروشیمی، ادامهدار است. برای حل این موضوع، مواردی همچون توسعه میادین جدید نیز در دستور کار قرار گرفته، اما با جدیت پیگیری نشده و همچنان درگیر چالشهای فنی است.
احداث واحدهای جدید بدون خوراک
فتحیمحب تشریح کرد: نکتهای که در این زمینه قابل تامل بوده، این است که در این شرایط، حدود ۱۶۱ طرح پتروشیمی در دست اجرا هستند که برخی از این طرحها نه تنها محصول راهبردی تولید نمیکنند، بلکه فشار بیشتری بر مسئله تامین خوراک میافزایند.
وی افزود: در واقع، سرمایهگذاری در طرحهای پتروشیمی در حال حرکت به سمت احداث واحدهای خالی و بدون خوراک است که ممکن است در سالهای آتی برای خاکخوردن به بهرهبرداری برسند. در نتیجه، یکی از ماموریتهای شرکت ملی پتروشیمی به عنوان نهاد تنظیمگر صنعت پتروشیمی، لغو پروژههای بدون خوراک است تا بتواند فشار تامین خوراک را از واحدهای فعلی بردارد.