دلار در مسیر صعود؛ کمبود ارز و سیاستهای غلط ارزی عامل اصلی هستند
به گزارش نبض بازار ، بازار ارز در هفته اخیر شاهد نوسانات شدیدی بوده است؛ جهش نرخ دلار تا سقف ۱۳۰ هزار تومان، نگرانیها درباره تورم و بیثباتی اقتصادی را دوباره پررنگ کرده و نگاه کارشناسان را به عوامل ساختاری و سیاستهای ارزی جلب کرده است. بررسی گفتوگوهای مجتبی دیبا و برزو حقشناس نشان میدهد که نوسانات کنونی تنها نتیجه کمبود ارز یا فشار تقاضا نیست، بلکه به سیاستهای کنترل دستوری، چندنرخی بودن ارز و اختلال در نظام ارزی کشور نیز مرتبط است.
کمبود ارز و فشار بر بازار آزاد
مجتبی دیبا، کارشناس بازارهای مالی، کمبود واقعی ارز را عامل اصلی افزایش قیمت دلار میداند. او توضیح میدهد که محدودیت عرضه ارز در هفتههای اخیر موتور اصلی جهش نرخ بوده و فشار بر بازار آزاد باعث شده تعادل قیمتها به هم بریزد. به گفته او، این کمبود حتی توانایی تامینکنندگان را تحت تأثیر قرار داده و منابع ارزی به بخشهایی اختصاص یافته که شفافیت آن برای فعالان بازار مشخص نیست.
دیبا همچنین به اثر روانی افزایش قیمت بنزین و رشد قیمت کالاها اشاره میکند. او توضیح میدهد که ابتدا کالاها افزایش قیمت پیدا کردند و سپس دلار مسیر صعودی گرفت؛ این روند برخلاف دفعات گذشته است و نشاندهنده تشدید فشار بر بازار به دلیل همزمانی چند عامل اقتصادی است.
این کارشناس در نهایت معتقد است که تا زمانی که نرخهای مختلف ارز با سیاستهای نامتحد تعریف شود و اصلاحات اساسی در سیاست ارزی صورت نگیرد، نوسانات ادامه خواهد داشت و حتی رسیدن دلار به محدوده ۱۵۰ تا ۱۶۰ هزار تومان تا پایان سال دور از انتظار نیست.
سیاستهای ارزی و اختلال در گردش پول
برزو حقشناس، کارشناس بازارهای مالی، سیاستهای غلط ارزی را ریشه جهش اخیر دلار میداند. او معتقد است که سرکوب نرخ ارز در شرایط تحریمی نه تنها نتیجهای جز تشدید مشکلات و توزیع رانت نداشته، بلکه باعث خروج سرمایه و کاهش انگیزه صادرکنندگان برای بازگرداندن ارز شده است. حقشناس تأکید میکند که کنترل دستوری قیمتها با روشهای پلیسی و ایجاد وقفه در سامانههای بانکی، تنها بیاعتمادی و اختلال در فعالیت اقتصادی را تشدید کرده است.
او همچنین به چندنرخی بودن ارز و ایجاد رانت اشاره میکند و میگوید این سیاستها مزیت ارزآوری کشور را از بین برده و ورود ارز به کشور را کاهش داده است. نتیجه این اقدامات، فضای فعلی بازار است که در آن فشار بر حسابهای مردم و محدودیت در نقلوانتقالات ادامه دارد و چشمانداز کوتاهمدت بازار نامساعد است.
حقشناس در پایان تأکید میکند که ادامه این مسیر بدون اصلاح سیاستها، هیچ بهبودی در بازار ایجاد نخواهد کرد و تصمیمگیران باید با بررسی عملکرد گذشته، مسیر سیاست ارزی را اصلاح کنند تا نوسانات شدید فعلی کنترل شود.