ایران با کسری ۱.۵ میلیون تن برنج مواجه است/ ۴۰ درصد بازار برنج در دست واردات است
به گزارش نبض بازار،بازار برنج کشور این روزها در وضعیت بحرانی و بلاتکلیفی کامل قرار دارد؛ کسری واردات و ابهام در ثبت سفارش، نوع برنج و نحوه توزیع باعث شده قیمتها در بازار داخلی روند صعودی پیدا کند و کشاورزان فروش محصول خود را محدود کنند. تولیدکنندگان هشدار میدهند که بدون برنامهریزی دقیق و تأمین به موقع، این شرایط میتواند فشار بیشتری بر مصرفکنندگان و بازار داخلی وارد کند. این گزارش حاصل گفتوگو با مختاریانی، رئیس انجمن تولیدکنندگان و تأمینکنندگان برنج است که جزئیات کامل وضعیت بازار و مشکلات موجود را تشریح کرده است.
مختاریانی، رئیس انجمن تولیدکنندگان و تأمینکنندگان برنج، در گفتوگو با نبض بازار تأکید کرد: «امروز تقریباً هیچ موضوع مشخصی در حوزه واردات برنج وجود ندارد. نه معلوم است چه زمانی ثبت سفارش انجام میشود، نه مشخص است با چه ارزی واردات صورت میگیرد، نه نوع برنج وارداتی معلوم است و نه کانال توزیع آن. حتی قیمت ریالی فروش و توناژ هم نامشخص است.»
او ادامه داد: «وقتی واردات نابسامان باشد، کسری سالانه برنج بهدرستی جبران نمیشود و بازار داخلی دچار التهاب میگردد. نتیجه آن هم رشد قیمتها و عقبنشینی کشاورزان از عرضه محصول است. بسیاری از کشاورزان فروش را بهصورت قطرهچکانی انجام میدهند چون مطمئن هستند با ادامه نابسامانی میتوانند فردا محصولشان را با قیمت بالاتر بفروشند.»
کسری ۴۰ درصدی برنج و فشار بر بازار
به گفته مختاریانی، حدود ۳۵ تا ۴۰ درصد نیاز کشور به برنج باید از طریق واردات تأمین شود: «زمانی که این میزان دچار اختلال میشود، کل بازار تحت فشار قرار میگیرد و بخش تولید داخل هم به سمت افزایش قیمت حرکت میکند. امسال تولید داخلی بین یکمیلیون و ۶۰۰ هزار تا یکمیلیون و ۸۰۰ هزار تن برآورد شده، اما همچنان بیش از یکمیلیون و ۵۰۰ هزار تن کسری وجود دارد که باید بهموقع جبران شود.»
او تصریح کرد: «اگر واردات در زمان مناسب و با مدیریت درست انجام شود، بازار متعادل خواهد بود؛ نه قیمتها آنقدر پایین میآید که کشاورز متضرر شود، نه آنقدر بالا میرود که مصرفکننده در تنگنا قرار گیرد. اما امروز بهدلیل بلاتکلیفی، هیچکدام از این شرایط برقرار نیست.»
بلاتکلیفی مدیریتی؛ مهمتر از تحریمها
رئیس انجمن تولیدکنندگان و تأمینکنندگان برنج در ادامه با انتقاد از ساختار تصمیمگیری در وزارت جهاد کشاورزی گفت: «مشکل اصلی ما تحریم نیست؛ مسئله این است که هیچ تصمیمی گرفته نمیشود و همهچیز روی هواست. نه برای واردکننده تکلیف روشن است و نه برای تولیدکننده داخلی. شما اگر امروز با یک واردکننده تماس بگیرید، او هم هیچ اطلاعی از زمان و شرایط تأمین ندارد.»
به گفته او، این وضعیت فضای بازار را برای سوءاستفاده دلالان مهیا کرده است: «وقتی دولت با بیتصمیمی و تأخیر، فضای مبهم ایجاد میکند، عملاً بازار را دو دستی به دلالان میسپارد. اگر تصمیمات درست گرفته شود و کسری بهموقع تأمین گردد، هیچ واسطهای فرصت سوءاستفاده پیدا نمیکند.»
آینده مبهم بازار برنج
مختاریانی درباره چشمانداز بازار برنج در ماههای آینده اظهار داشت: «نمیتوان پیشبینی روشنی داشت. همهچیز به تصمیمات مسئولان بستگی دارد. اگر عقلانیت حاکم شود و تصمیمات درست و بهموقع اتخاذ شود، میتوان به سامان گرفتن بازار امیدوار بود. اما اگر روند فعلی ادامه یابد، حتماً بازار بههم میریزد.»
او در پایان خاطرنشان کرد: «بزرگترین معضل، بلاتکلیفی و بیبرنامگی است. این مشکل محدود به برنج نیست و در بسیاری از کالاهای اساسی دیده میشود. تا زمانی که ساختار مدیریتی اصلاح نشود و مسئولان شجاعت تصمیمگیری نداشته باشند، نمیتوان انتظار داشت بازار برنج یا سایر محصولات استراتژیک به تعادل برسد.»