هشدار جدی خاموشی برق در تابستان ۱۴۰۴
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، درحالی که زمستان پرچالشی را در تأمین سوخت نیروگاهی و برق مورد تقاضای شبکه شاهد بودیم و متخصصان دو صنعت برق و گاز کشور در روز‌ها و شب‌های سرد زمستانی به‌طور شبانه روز در تلاش برای هرچه بیشتر تأمین پایدار برق و گاز بودند و این تلاش با شروع روز‌های سرد اسفند‌ماه ادامه دارد؛ از هم‌اکنون زنگ خطر و هشدار خاموشی‌های تابستانه در ۱۴۰۴ به‌گوش می‌رسد.
در تابستان امسال، میزان ناترازی برق برای اولین بار به رقم بی‌سابقه ۲۰ هزار مگاوات رسید؛ به‌این معنا که در لحظه پیک مصرف برق تابستان، میزان تقاضای برق نسبت به برق تزریق شده به شبکه سراسری، حدود ۲۰ هزار مگاوات بیشتر بود که بخش زیادی از این فاصله با پیک‌سایی (جابه‌جایی بار) پوشش داده شد و البته خاموشی‌هایی نیز در بخش‌های صنعتی و خانگی رخ داد.
جدول رشد مصرف برق در بهار و تابستان ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳:
پیک مصرف برق تابستان ۱۴۰۳ بالغ بر ۷۹ هزار و ۸۷۲ مگاوات بود که نسبت به پیک ۷۳ هزار و ۴۶۳ مگاواتی تابستان ۱۴۰۲ به‌میزان ۸.۷ درصد رشد را نشان می‌داد. اگر به‌همین میزان در تابستان ۱۴۰۴ رشد مصرف پیک را شاهد باشیم، پیک مصرف برق تابستان آینده به ۸۶ هزار و ۸۰۰ مگاوات می‌رسد.
در این صورت میزان ناترازی برق نسبت به حداکثر ظرفیت عملی برق تابستان بیش از ۲۴ هزار مگاوات خواهد بود.
در تأمین برق حدود ۶۲ هزار مگاواتی تابستان ۱۴۰۴، به‌میزان ۶ تا ۸ هزار مگاوات روی نیروگاه‌های برق‌آبی حساب شده که کم‌بارشی سال آبی جاری می‌تواند کار دست صنعت برق دهد.
در سال آبی جاری (از ابتدای سال آبی تا ۲۶ بهمن‌ماه) میزان بارش‌های کشور به ۷۷.۱ میلیمتر رسیده که در مقایسه با بارش‌ها در سال‌های نرمال افتی ۴۲ درصدی را نشان می‌دهد.
اگرچه هشدار کم‌بارشی برای عدم امکان استفاده حداکثری از ظرفیت برق‌آبی‌ها وجود دارد، اما دو نکته امیدوارکننده هم در این زمینه می‌تواند مدنظر قرار گیرد.
اول آنکه در سال آبی گذشته، جبران کم‌بارشی پاییز و زمستان، تا حدودی در فروردین و اردیبهشت صورت گرفت و امکان استفاده ۸ هزار مگاواتی از ظرفیت برق‌آبی‌ها در پیک تابستان ۱۴۰۳ میسر شد و نکته دوم امیدوار کننده برنامه ویژه وزارت نیرو در این خصوص است.
عباس علی آبادی، وزیر نیرو در این زمینه گفت: "یکی از برنامه‌های کوتاه مدت در نیروگاه‌های برق‌آبی استفاده از توان راکتیو است؛ از این ظرفیت می‌توانیم بیشتر استفاده کنیم در حالی که قبلا از این ظرفیت‌ها استفاده نشده است. ".
اما یک‌نکته و ابهام در زمینه نیروگاه‌های برق‌آبی وجود دارد که در این زمینه باید شفاف‌سازی از سوی وزارت نیرو صورت گیرد که آیا برای تأمین حداکثری برق زمستان، ظرفیت نیروگاه‌های برق‌آبی که با کم‌بارشی دچار افت قابل توجه بوده، در زمستان مورد استفاده قرار گرفته و استفاده زمستانی احتمالی از حجم سد‌ها برای تولید برق، به تشدید ناترازی برق تابستانه منجر می‌شود یا بر اساس برنامه‌های مدیریت شده قبلی از نیروگاه‌های برق‌آبی استفاده شده است؟
برنامه‌های ویژه برقی برای تابستان
مجموعه وزارت نیرو برای جلوگیری از بروز ناترازی ۲۴ تا ۲۵ هزار مگاواتی و جبران بخشی از کسری‌ها و کاهش فاصله بین تأمین و تقاضای برق، ۱۴ مگاپروژه را تعریف کرده است.
مصطفی رجبی مشهدی، مدیرعامل شرکت توانیر در این خصوص گفت: این ۱۴ مگاپروژه شامل ۶ طرح تولید و توسعه ظرفیت نیروگاهی، ۲ طرح توسعه شبکه برق، ۲ طرح تأمین مالی، ۳ طرح به مدیریت و بهینه‌سازی مصرف و یک طرح استفاده حداکثری از قابلیت‌های شبکه است که از هم اکنون مجریان هر طرح با آمادگی کامل برای اجرای آنها فعالیت خود را آغاز کرده‌اند تا تابستان سال آتی بدون کمترین مشکل از نظر تامین برق پایدار سپری شود.
عباس علی‌آبادی، وزیر نیرو نیز در خصوص برنامه‌های ویژه برقی برای تابستان اظهار داشت: باید بگویم ناترازی دو وجه تولید و مصرف دارد و ما در این رابطه در ۳ سطح برنامه ریزی کرده‌ایم.
وزیر نیرو ادامه داد: اول برنامه ریزی کوتاه مدت برای عبور از تابستان آینده است و برنامه‌ریزی ما این ناترازی را بسیار کاهش می‌دهد که یک سمت آن تقاضا و سمت دیگر تولید است، به طوری که در سمت تولید چندین طرح بزرگ در کوتاه مدت تعریف کردیم که نخست تکمیل واحد‌های ناتمام و ساخت واحد‌های جدید بوده جمع آنها ۳۶۰۰ مگاوات است.
علی آبادی افزود: طرح کوتاه مدت دیگر تعمیرات نیروگاهی است تا خروج اضطراری را کم کنیم، گرچه به خاطر زمستان هنوز نتوانستیم برخی واحد‌های بخار را از مدار خارج کنیم و به همین دلیل وقت کمی داریم تا تعمیرات این واحد‌ها را انجام دهیم.
وی ادامه داد: باید حدود ۱۲۰ هزار مگاوات تعمیرات نیروگاهی انجام دهیم، چون برخی نیروگاه‌ها دو بارنیاز به تعمیر دارند، برخی واحد‌های نیروگاهی تعمیرات دوره‌ای و برخی دیگر به تعمیرات اساسی نیاز دارند.
وزیر نیرو گفت: اقدام دیگر این است که برخی واحد‌های قدیمی نیاز به ارتقاء کیفیت دارند که برای انجام این کار برنامه‌ریزی لازم انجام شده است.
وی با اشاره به این که به خاطر شرایط جوی از همه ظرفیت برخی نیرروگاه استفاده نمی‌کنیم، افزود:، چون دمای ورودی توربین بالاست از حد اکثر ظرفیت توربین نمی‌توانیم استفاده کنیم، به همین دلیل طرح‌هایی، چون آب پاشیدن و سیستم‌های کنترل تراکمی برای خنک کردن توربین‌ها وجود دارد تا بهره‌وری را بیشتر کند که این شیوه در حال انجام است. (استفاده از این روش در واحد‌های بخار و گازی مرسوم است).
علی آبادی گفت: طرح‌هایی درباره رفع محدودیت شبکه وجود دارد که تلاش می‌کنیم این ظرفیت‌ها را به کار گیریم مثل افزایش ارتفاع سد سیاه بیشه، چون آب بیشتری ذخیره شده و می‌تواند تا ۲ ساعت برق بیشتری تولید کند..
وزیر نیرو همچنین گفت: ظرفیت نیروگاه‌های تجدیدپذیر در دولت چهاردهم از ۱۳۰۰ مگاوات فراتر رفت و ما تلاش می‌کنیم نیروگاه‌های نیمه کاره را به سرعت تکمیل کنیم و تا پایان سال به بیش از ۲ هزار مگاوات برسانیم.
علی آبادی افزود: تا اوج مصرف تابستان، ظرفیت نیروگاه‌های تجدید پذیر از ۳ هزار مگاوات عبور می‌کند و تا پایان تابستان به رقم ۵ هزار مگاوات می‌رسد. همچنین افزایش ظرفیت نیروگاه‌های تجدیدپذیر یکی دیگر از برنامه‌های وزارت نیرو است که قبلا کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
علی آبادی افزود: در حال حاضر هفته‌ای ۲۰ مگاوات به ظرفیت تجدید پذیر‌ها افزوده می‌شود و هم اکنون نیز ظرفیت تجدیدپذیر‌ها از ۱۷۰۰ مگاوات عبور کرده است و اجرای اهداف برنامه‌ها هفتم به همکاری و مشارکت مردم و دولت و تامین مالی بستگی دارد.
وزیر نیرو افزود: هم اکنون برای ساخت ۳۵ هزار مگاوات در بخش تجدید پذیر متقاضیان سرمایه گذاری ثبت نام کردند.
منبع: تسنیم
