سوءمدیریت آفت جان ایران خودرو و سایپا / چرا خودروسازان دولتی خصوصی نمی‌شوند؟
حسن کریمی سنجری کارشناس صنعت خودرو در گفت‌وگو با نبض بازار با اشاره به تغییرات پی در پی در مدیریت‌های دو خودروسازی ایران خودرو و سایپا اظهار کرد: انتصابات در بنگاه‌های اقتصادی بزرگ که از پیچیدگی‌های خاصی برخوردارند، دارای اهمیت زیادی است، چرا که اولا محصولاتی که تولید می‌کنند برای جامعه یک محصول استراتژیک است که عمق نفوذ آن در لایحه‌های مختلف اجتماع بر کسی پوشیده نیست. علاوه بر این، تولید در این شرکت‌ها ترکیبی از تکنیک، مسائل اقتصادی، بازاریابی و مسائل استراتژیک است، یعنی کسی که می‌خواهد در یک شرکت بزرگ خودروسازی در ایران کار کند، باید تبحر خاصی داشته باشد و به مباحث مالی، کسب و کار و بازار مسلط بوده و خودرو را به لحاظ فنی بشناسد و بداند که با چه محصولی سر و کار دارد.
کریمی سنجری با بیان اینکه افرادی که وارد چنین مجموعه‌هایی می‌شوند باید به درجه‌ای از تجربه و تخصص رسیده باشند، گفت: علاوه بر اینکه فرد مدیر دارای اهمیت است، افرادی هم که او را همراهی می‌کنند نیز دارای اهمیت هستند و آنها نیز باید به همه این مفاهیم مسلط باشند.
وی افزود: بعد از وجود موارد بالا بحث زمان اهمیت پیدا می‌کند یعنی تیم مدیریت باید از مدت زمان کافی برخوردار باشند تا بتوانند برنامه‌های مورد نظر خود را در مجموعه مورد نظر پیاده کنند و در کنار این‌ها باید فضای کسب و کار ایده‌آل برای فعالیت این شرکت‌ها فراهم شود، اما آنچه در فضای دو خودروسازی ما وجود دارد چیزی عکس آن مواردی است که در بالا عنوان شد و مدیریت در دو خودروسازی بزرگ کشور ما تخصصی نیست و همین مسئله باعث ضعف آنها شده است.
تحریم مانعی بزرگ سد راه پیشرفت ایران خودرو و سایپا
کارشناس صنعت خودرو تحریم را یک مانع بزرگ سد راه پیشرفت ایران خودرو و سایپا دانست و گفت: ارتباطات خارجی در کشور ما قطع است و خودروسازان مجبورند، مواد و قطعات مورد نیاز خود را با قیمتی چندین بار شرایط عادی تامین کند، به همین خاطر هزینه‌های مالی در فضای کسب و کار ما سرسام‌آور است تازه اگر امکان‌پذیر باشد. در چنین فضایی قرار است دارای تولید بالا بوده و متکی بر یک زنجیره تامین داخلی باشیم و مواد اولیه را با قیمتی تامین کنیم که رقابتی است که شدنی نیست.
کریمی سنجری افزود: مجموعه این عوامل، خودروسازی کشور را به نقطه ورشکستگی رسانده و ایران خودرو و سایپا از سال ۱۴۰۱ و به عبارتی دو سال است که ورشکسته هستند، اما از آنجایی که این دو خودروساز بخش زیادی از نیاز جامعه را تامین می‌کنند به حیات خود ادامه می‌دهند، یعنی حیات این خودروها مهم‌تر از سودآوری و بهره‌وری آنهاست و این شرکت‌ها فقط برای ادامه فعالیت خود تولید می‌کنند نه اینکه از نظر اقتصادی کسب سود کنند.
وی در پاسخ به این سوال که خصوصی سازی خودروسازان تا چه اندازه می‌تواند در روند کیفی آنها تاثیرگذار باشد، عنوان کرد: مدیریت دولتی خودروسازان بستگی به سیاستگذاران دارد اگر دولت و سیاستگذار یک دولت هدایتگر باشد و به خودروسازان در راستای رقابتی شدن و سودآور عمل کردن کمک کند می‌تواند نقش موثری داشته باشد یعنی به جای دخالت مخرب حمایت موثر کند اما بر عکس، اگر دولت مداخله‌گر باشد و به جای حمایت از خودروسازان فقط مداخله کند که این دخالت می‌تواند از سرکوب قیمت باشد تا دخالت‌هایی که در انتصابات رخ می‌دهد و همه این موارد می‌تواند مخرب باشد.
فضای اقتصادی کشور ما رقابتی نیست
کارشناس صنعت خودرو خاطرنشان کرد: در دنیا ثابت شده که همیشه بخش خصوصی موثرتر عمل می‌کند، اما از آنجایی که فضای اقتصادی کشور ما یک فضای رقابتی نیست بخش خصوصی هم نتوانسته موثر عمل کند.
کریمی سنجری در ادامه با اشاره به خروج برخی خودروها از خط تولید ایران خودرو و سایپا عنوان کرد: اساسا در یک فضای مساعد، خودروها بر اساس ذائقه مشتری و بازار تغییر شکل می‌دهند و این امری طبیعی است که خودروهای قدیمی از خط تولید خارج شوند و خودروهایی با امکانات جدید تولید شوند اما این امر در راستای یک برنامه استراتژیک و از پیش تعیین شده شکل می‌گیرد اما در ایران یک محصول تا جایی که امکان‌پذیر باشد و استاندارد برای تولید آن مانعی ابجاد نکند همچنان تولید خواهد شد چرا که در یک فضای بسته‌ای به سر می‌بریم که خودرو با هر شکل و قیمتی طالب خود را دارد و آن اختلاف قیمت خودرو و بازار مهم‌تر از کیفیت و ظاهر خودرو است.
وی در پایان تاکید کرد: برخی با لابی‌گری همچنان یک محصول را در خط تولید نگه می‌دارند و اعمال روش‌های نادرست برای این امر، موجب شده خروج برخی خودروها از خط تولید به یک رویه به ظاهر غیر طبیعی تبدیل شده است.
خبرنگار: صفیه رجائی هرندی
