بانک مرکزی به دنبال افزایش قیمت دلار است نه کاهش آن
آلبرت بغزیان در گفتگو با نبض بازار درباره رشد بالای قیمت دلار در بازار اظهار کرد: متولی ارز و نرخ تورم در کشور بانک مرکزی است. در هر کتابچه و جزوه پیش‌پا افتاده اقتصادی نیز پاسخگویی درباره نابسامانی‌های آن به عهده بانک مرکزی بوده، اما بانک مرکزی همواره مشکلات را به گردن انتظارات تورمی و هیجانات بازار می‌اندازد. باید گفت این چه نحوه مدیریت ارزی است که نمی‌تواند هیجانات را مدیریت کند.
اگر انتظارات روانی تنظیم‌کننده قیمت ارز است نقش بانک مرکزی چیست؟
کارشناس مسائل اقتصادی عنوان کرد: در هر نوسانی مربوط به قیمت ارز، بانک مرکزی علت آن را هیجانات و انتظارات بازار می‌داند درحالی که تاثیر هیجانات و تقاضای ناشی از آن در یک بازه زمانی مشخص و معین است و نمی‌توان تغییرات قیمتی قابل توجه و مسمتر را به تاثیر انتظارات روانی و افزایش تقاضا نسبت داد و اگر این چنین است پس نقش مدیریت بازار ارزی و بانک مرکزی چیست.
وی با بیان اینکه در مورد سایر کالا‌های مصرفی در کشور نیز این شیوه پاسخگویی دیده می‌شود، افزود: در هنگام نوسان‌ها و رشد‌های قابل توجه قیمت کالا‌ها نیز مسئولان تنظیم بازار، هجوم مردم به بازار‌ها در شرایط افزایش قیمت را مهمترین عامل رشد‌های قابل توجه قیمتی می‌دانند در حالی که تنظیم بازار ابزار‌ها و مولفه‌های خود را دارد و این شیوه پاسخگویی فرار از مسئولیت است.
از نرخ ارز ۳۰ هزار تومانی به بعد بانک مرکزی انتظارات روانی و هیجانی را عامل رشد می‌داند
وی خاطرنشان کرد: وقتی نرخ ارز ۳۰ هزار تومان بود این افزایش را به هیجان نسبت دادند و در نرخ‌های بالاتر ۳۲ و ۳۴ هزار تومان نیز اظهاراتی از این دست منتشر شده و بانک مرکزی اعلام کرد که دخالتی در بازار نخواهد داشت تا به تعادل برسد.
بانک مرکزی تلاشی برای کاهش نرخ ارز نمی‌کند
بغزیان عنوان کرد: ممکن است هجمه‌ای موجب گران‌شدن ارز شود، اما به محض فروکش‌کردن آن باید نرخ‌ها روند کاهشی داشته باشد. بانک مرکزی با استفاده از اطلاعات غلط ارزی و ... ایجاد هیجان می‌کند و زمانی که نرخ‌ها در شرایط افزایشی قرار گرفت تلاشی در جهت کاهش قیمت‌ها نمی‌کند.
مردم کاهش درآمد ارزی را عامل التهابات قیمتی نمی‌دانند
وی با بیان اینکه بانک مرکزی هیچگاه از محدودیت منابع ارزی سخن نگفته است، اظهار کرد: اظهارنظر مقام‌های مسئول در وزارت نفت از کاهش فروش نفت خبر نمی‌دهد و بانک مرکزی نیز این محدودیت را اعلام نکرده بنابراین برای مردم قابل باور نیست که تنها کاهش درآمد ارزی عامل التهابات قیمتی در بازار ارز است.
کارشناس مسائل اقتصادی خاطرنشان کرد: افزایش فروش نفت و درآمد ارزی یعنی رفاه مردم، اما آیا مردم، این رفاه را در زندگی خود ملاحظه می‌کنند. از قیمت‌های مواد غذایی و کالا‌های اساسی که دائما شرایط رو به رشد قیمتی دارند تنها مرغ با کاهش مواجه بوده که آن هم ناشی از جوجه‌ریزی بالا و تولید بی‌برنامه بوده است.
نحوه مدیریت بانک مرکزی عامل مشکلات کنونی در بازار ارز
وی گفت: رئیس کل بانک مرکزی اقتصاددان نیست و بخش مهمی از مشکلاتی که اکنون در بازار ارز وجود دارد و قیمت رو به رشد ارز به نحوه مدیریت او برمی‌گردد.
رشد ۴ هزار تومانی قیمت دلار به عقب بر نمی‌گردد
بغزیان عنوان کرد: رشد ۴ هزار تومانی نرخ ارز به عقب برنمی‌گردد، چون بانک مرکزی عزمی برای کاهش نرخ ارز ندارد و خواستگاه او نیز برگشت قیمت ارز‌ها به عقب نیست.
وی افزود: برخی از اقتصاددانان می‌گویند نرخ تعادلی ارز ارقامی بیش از نرخ‌های کنونی است و برخی نیز معتقدند بانک مرکزی برای تامین کسری بودجه دخالتی در بازار ارز و کنترل آن نمی‌کند.
بغزیان گفت:حتی اگر هدف بانک مرکزی تامین کسری بودجه دولت باشد به محض تامین این کسری باید نسبت به بازگشت به شرایط تعادلی اقدام کند، اما شاهد هستیم که این اقدام صورت نمی‌گیرد و در طی چندین ماه گذشته نیز با افزایش نرخ دلار هیچگاه برگشت به عقب قیمت‌ها را شاهد نبوده‌ایم.
کارشناس مسائل اقتصادی تصریح کرد: بانک مرکزی هیچگاه به این اظهارات نیز پاسخ نداده که به تصمیم دولت برای تامین کسری بودجه پاسخ مثبت داده است.
وی افزود: هر بار که ارز بالا می‌رود هجوم مردم برای خرید خانه در ترکیه، دبی، قبرس و ارمنستان و انتظارات بازار دلیل نوسان‌های ارزی اعلام می‌شود در حالی که این نهاد و وزارت امور اقتصادی و دارایی هیچگاه درباره شرایط و نحوه خرید ملک و خانه در این کشور‌ها به نحو درست اطلاع‌رسانی نکرده و هشدار نمی‌دهد که نحوه تنظیم قرارداد‌ها در این کشور به زیان خریداران است.
هشدار‌های اقتصادی درباره خرید ملک در ترکیه به مردم داده نمی‌شود
بغزیان عنوان کرد: خریداران ملک در سایر کشور‌ها ممکن است دلایلی برای خود داشته باشند، اما اگر هشدار‌های لازم به آن‌ها داده شود از چند و، چون خرید و معامله در این کشور‌ها آگاه می‌شوند.
کارشناس مسائل اقتصادی تصریح کرد: متولی نرخ بهره و ارز در کشور بانک مرکزی به عنوان نهاد سیاستگذار پولی و مالی است و حتما سیاست‌های تنظیمی برای آن وجود دارد.
وی در پاسخ به این پرسش که ارزش برابری واقعی دلار و ریال قابل محاسبه است، افزود: اینکه نرخ برابری واقعی ریال با دلار ۴۰ یا ۶۰ هزار تومان است، نظر درستی نیست و تعادل نرخ وجود ندارد. دو دیدگاه درباره برابری ریال و ارز‌ها وجود دارد یکی از این دیدگاه‌ها مربوط به اقتصاددانان است و آن را در مطالعات خود مورد ارزیابی قرار می‌دهند و موضوع دیگر آن چیزی است که مردم آن را لمس می‌کنند.
تعیین نرخ ارز باید براساس مدیریت شناور ارزی باشد
بغزیان عنوان کرد: نرخ ارز دمای هوا نیست که بگوئیم در چه حدفاصلی مناسب است. نظام نرخ ارز توسط دولت‌ها مدیریت می‌شود و اصطلاحا گفته می‌شود نرخ ارز تحت مدیریت شناور ارزی تعیین می‌شود و این سیستم در اغلب کشور‌ها در حال انجام است. در کشوری مانند امارات درهم و دلار یک رابطه دارند و تکلیف فعال اقتصادی و تاجر و تولیدکننده در آن مشخص است.
وی افزود: در کشوری مانند ترکمنستان که مساحت بسیار اندک و سه میلیون نفر جمعیت دارد پول این کشور دربرابر سایر ارز‌ها تقویت شده است واین در حالی است که این کشور اقتصاد ضعیف‌تری نسبت به ایران دارد، اما دلار تثبیت شده است و مانند ایران نیست که بگویند تکنیکالیست‌ها این نظر را گفته‌اند و صف فروش و خرید ارز ایجاد شده و عواملی دیگری را برای نوسان‌های شدید نرخ ارز اعلام کنند.
نرخ واقعی دلار در ایران ۱۰ هزار تومان است
کارشناس مسائل اقتصادی تصریح کرد: نرخ واقعی که از زبان اقتصاددانان گفته می‌شود متناسب با نرخ تورم جهانی و نرخ تورم داخلی به دست می‌آید و نرخی است که بر اساس ثبات قیمت‌ها، اشتغال و رشد اقتصادی به دست می‌آید. اگر این مطالعه انجام شود نرخ واقعی دلار در کشور ما ۱۰ هزار تومان است.
وی تصریح کرد: نرخ تعادلی ارز نیز واژه مناسبی نیست. با محاسبه قیمت ارز در بازار خودرو پراید ۲۲۰ میلیون تومانی قیمت خورده، اما توان خرید بسیاری از مردم برای این قیمت پائین است و به طور مثال پراید باید ۱۵۰ میلیون تومان باشد تا مردم بتوانند آن را خریداری کنند. نرخ ارز در هر کشوری متفاوت است و باید رابطه طبیعی با توان خرید مردم داشته باشد.
بغزیان عنوان کرد:نرخ واقعی نرخ ارز نیازمند مطالعه است باید تلاش شود نرخ ارز کاهش بیابد و ایجاد به اصطلاح تعادل در آن تنها روند افزایشی نبوده و نرخ ارز باید روند کاهشی نیز داشته باشد.
نرخ ارز متاثر از تصمیمات نهاد سیاستگذار پولی و مالی است
کارشناس مسائل اقتصادی خاطرنشان کرد: بانک مرکزی هیچ مناظره‌ای در مورد نرخ ارز برگزار نمی‌کند و باید آگاه بود که نرخ ارز متاثر از تصمیم‌هایی است که این نهاد سیاستگذار پولی و مالی اتخاذ می‌کند و تنها راه‌کار حل مشکل کنونی ارز نیز این است که بر سر میز مذاکره برجام بنشینیم و توافقی از آن حاصل شود که منجر به زمینه بهبود در اقتصاد ایران شود.
