پیشبینی برای جهش قیمت ارز نداریم
علیاکبر خسروینژاد در گفتگو با نبض بازار درباره پیشبینی قیمت ارز اظهار کرد: با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی و تامین بسیاری از کالاها با ارز نزدیک به بازار آزاد بعید به نظر میرسد که دولت بخواهد به افزایش نرخ ارز شدت دهد و نرخهایی بالاتر درباره ارزهای خارجی تجربه شود.
کارشناس مسائل اقتصادی درباره اخباری در گذشته از طرف سازمان برنامه و بودجه که افزایش نرخ ارز تا ۵۰ هزار تومان را به دلیل بنبست مذاکرات را محتمل دانسته بود، بیان کرد: گزارش سازمان برنامه و بودجه در شرایط مشخصی و براساس پیشفرضهایی مطرح شده بود و تحقق آن پیششرطها مورد سوال و شک است.
بازارگردانها به دنبال پیشبینی افزایش برای قیمت ارز هستند
وی ادامه داد: برخی بازارگردانها به دنبال کسب سود در بازار ارزی هستند و تشنه هر گونه پیشبینی و آیندهنگری افزایش درباره قیمت ارز بوده و اخبار منفی به ویژه در بحث افزایش قیمت با اقبال بیشتری از سوی آنها مواجه است و خریدار آن هستند.
تقاضاهای ارزی در کشور مدیریت یا محدود شده است
خسروینژاد اظهار کرد: متغیرهای زیادی بر روی تقاضا و عرضه ارز تاثیر گذاشته و قیمت آن را تعیین میکند. اکنون شرایط به سمت هدایت تقاضای ارزی پیش رفته است تا بتوان تقاضای ارز را مدیریت یا محدود کرد و کاهش پرداخت ارز مسافری نیز در همین راستا صورت گرفته است.
وی درمورد سیاستهای دیگری که دولت میتوانسته در راستای محدودیت تقاضا اعمال کند، ادامه داد: به دلیل محدودیت منابع و درآمدهای ارزی در همه بخشها تقاضای ارزی و حتی واردات محدود شده است. در عمل هر تقاضای خارج از سیاستگذاری تعریفشده نبوده و قابل تامین نخواهد بود.
سرکوب یا مدیریت تقاضاهای ارزی در کشور
کارشناس مسائل اقتصادی عنوان کرد: در مورد کالاهای اساسی نیز سهمیهبندی وجود دارد و اگرچه نرخ ارز از ۴۲۰۰ تومان به نرخ ارز در سامانه نیمایی یا بازار آزاد تغییر کرده است و به نوعی بسیاری از تقاضاهای ارزی با این اقدام سرکوب یا مدیریت شده است.
خسروینژاد درباره راهکارهای افزایش منابع ارزی نیز خاطرنشان کرد: بسیاری از راهکارهایی که در جهت افزایش منابع ارزی دنبال میشود با استفاده از دورزدن تحریمها و یا تهاتر کالا صورت میگیرد که در کشور ثانی بتوان ارز را تامین کرد.
وی با اشاره به تفاهمنامه ارزی منعقدشده میان بانک مرکزی ایران و روسیه عنوان کرد: شاید بتوان با تفاهمنامه ارزی که میان ایران و روسیه منعقد شده است تاحدودی در جهت افزایش منابع ارزی اقدام کرد. البته تجار ایرانی تمایل چندانی به مبادلات تجاری با روسیه به دلیل تجربهای که از گذشته داشتهاند، ندارند.
کارشناس مسائل اقتصادی عنوان کرد: تجار ایرانی معتقدند بازرگانان روسی در پرداخت تعهدات خود خوشقول نبوده و ارز حاصل از صادرات ایران را با تاخیرهای چندماهه پرداخت میکنند. البته این تفاهمنامه در روزهای ابتدایی فعالیت خود قرار دارد و باید اجازه داد تا عملیاتی شده و پس از آن در مورد اظهار نظر کرد.
استراتژی دولت سرکوب تقاضای سفتهبازانه است
وی با بیان اینکه استراتژی دولت در مدیریت بازار ارزی سرکوب تقاضای سفتهبازانه است، اظهار کرد: در بازار ارز افرادی هستند که میخواهند از افزایش قیمت دلار، یورو یا هر ارز خارجی منفعت کسب کنند و یکی از اقدامات دولت این است که به نوعی این بازارگردانی را مدیریت کنند.
خسروینژاد در پاسخ به این پرسش که تاثیرگذاری نرخ ارز بر قیمت کالا و خدمات در کشور امری طبیعی است یا در کشورما به واسطه شرایط اقتصادی تاثیرگذاری نرخ ارز بر قیمتها تا این میزان افزایش یافته است، خاطرنشان کرد: این تاثیر طبیعی بود و افزایش نرخ ارزها بر روی قیمت کالاها و خدمات تاثیرگذار است و حتی مدلهای تعیین اثرگذاری نرخ ارز بر قیمتها وجود دارد و این اثرگذاری از طریق مبادلات تجاری شامل صادرات و واردات صورت میگیرد. ارز مسلط در جهان دلار است و اغلب مبادلات با نرخ ارز دلار انجام میشود، وقتی مبادلات در جهان تغییر میکند صرفنظر از بازار داخلی، نرخ کالاها نیز با تغییر مواجه میشود.
وی ادامه داد:البته گاهی شدت اثرات بالاتر بوده و هم در بحث تراز تجاری ارزشگذاری برای نرخ ارز موضوعی مهم است به این معنا که اگر نرخ دلار بالاتر تعیین شود و قیمت ریال کاهش یابد، میتواند منجر به توسعه تجارت شود و صادرات بیشتر از واردات شود. البته باید آزمون تئوریک در این زمینه صورت گیرد. در کشورهایی کوچک از نظر اقتصادی مانند کشور ایران که در بازار جهانی گیرنده قیمت هستند تغییر قیمت ارز بر روی قیمت کالا و خدمات داخلی تاثیرات جدی دارد.
کارشناس مسائل اقتصادی عنوان کرد: یکی از عوامل تعیینکننده قیمتها در بازار داخلی قیمت نهادهها و عوامل تولید از جمله مواد اولیه است. نیروی کار، سرمایه و مواد اولیه فاکتورهای مهم در تعیین قیمت کالاها هستند و گذار نرخ ارز موجب افزایش قیمت مواد اولیه شده و با افزایش قیمت مواد اولیه قیمت تمامشده کالا موجب افزایش قیمت شاخص تولیدکننده شده و با وقفه زمانی موجب افزایش قیمت شاخص مصرفکننده خواهد شد که در ادبیات اقتصادی از آن به گذار نرخ ارز نام میبرند.
بازار ارز متغیر پیشبینیپذیر نیست
وی درباره پیشبینی جهشهای قیمتی دوباره در بازار ارز تصریح کرد: بازار ارز متغیر پیشبینیپذیر نیست. پیشبینی برای متغیرها دارای شرایطی است و عوامل تاثیرگذار بر آن باید باثبات باشند و به رفتار کارگزاران یا متقاضیان آن بر میگردد. در بازار ارز اثرات روانی بسیار تاثیرگذار است و به همین دلیل شاهد افت وخیزهایی در بازار هستیم.
خسروینژاد خاطرنشان کرد: نوسانگیری از بازار بحثی بسیار مهم است افراد یا متقاضی هستند یا عرضهکننده و در مورد نرخ ارز از آنجا که متغیرهای بسیاری بر بازار تاثیرگذار هستند نمیتوان خیلی در مورد آن با پیشبینی صحبت کرد و گاهی حتی یک پیام یا اظهارنظر یک مسئول داخلی یا خارجی، بازار تحت تاثیر قرارمیگیرد.