کاهش درآمد و سودآوری مس شهید باهنر طی شش ماهه اول سال جاری
به گزارش نبض بازار، صنعت مس با مشکلات عدیدهای در خصوص افت شدید قیمتها، هزینههای بالای تولید، بازار راکد مصرف در داخل کشور و تحریمها روبهرو است. علیرغم مشکلات، شرکت مس باهنر با تولید محصولات متنوع (لوله، ورق و سکه مسی) و صادرات به ۱۷ کشور، پتانسیل بالایی دارد، اما تحریمها دسترسی به بازارهای جهانی را محدود کرده و قوانین و بخشنامههای دستوپاگیر باعث خودتحریمی داخلی میشود. این مسئله مانع از صادرات کامل محصولات به کشورهای هدف شده و درآمد ارزی شرکت را کاهش داده است.
تاریخچه
شرکت صنایع مس شهید باهنر در دوازده کیلومتری شهر کرمان و نزدیک به معادن مس سرچشمه قرار گرفته است. این شرکت که در نیمه دوم سال ۱۳۷۰ راه اندازی شده، بزرگترین مجتمع صنعتی ارتباط دهنده معادن مس و روی در ایران با صنایع تولیدی به شمار میرود و از شش کارخانه تشکیل شده است. شرکت سرمایهگذاری صدر تامین (وابسته به شستا) مهمترین سهامدار این شرکت است.
شاخصهای مالی
بر اساس آخرین صورتهای مالی منتشرشده توسط این شرکت، در پایان شهریور ماه سال جاری درآمدهای عملیاتی این شرکت به ۸۳ هزار میلیارد ریال رسیده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل بیش از ۷ درصد کاهش نشان میدهد. سود ناخالص، سود خالص و سود هر سهم هم طی مدت مذکور با کاهش مواجه شدهاند. سود خالص این شرکت با حدود ۱۶ درصد کاهش نسبت به شش ماهه اول سال ۱۴۰۲ به ۱۱ هزار میلیارد ریال رسید.
با وجود رشد سود خالص و فروش در برخی گزارشها، زیان در بخشهایی مانند لولهسازی و وابستگی به بازار داخلی، ریسکهای بورسی را افزایش میدهد. شرکت برای مقابله با این مشکلات، بر بومیسازی، همکاری با شتابدهندهها و افزایش صادرات تمرکز کرده و در سالهای اخیر رشد مثبتی داشته است. با این حال، تحریمها و نوسانات اقتصادی همچنان تهدید اصلی هستند.
مشکلات تأمین مواد اولیه
تأمین کاتد مس (ماده خام اصلی) از شرکت ملی مس ایران با چالشهایی مانند تأخیر در پرداختها و کمبود سهمیه روبهرو است. این مسئله از سالها پیش وجود داشته و سبب اختلال در تولید، کاهش ظرفیت کارخانهها و افزایش هزینهها شده است. البته اخیراً این مشکل با موافقت وزیر صمت، از طریق ستاد تنظیم بازار پیگیری میشود. از جمله اقدامات در حال پیگیری، هماهنگی با مس سرچشمه برای تأمین از ذخایر بندرعباس و انتقال بخشی از سهام به صنایع ملی مس برای ادغام و حمایت مالی است. مصرف اصلی مس در صنایعی نظیر صنعت برق و مخابرات، صنعت ساختمان و تولید خودرو است. به گفته مهدی نمازیزاده، مدیرعامل این شرکت، با وجود همجواری با معادن بزرگ مس کشور، در سه دهه گذشته هیچ منفعتی از این نزدیکی نصیب شرکت نشده است.
تغییرات نرخ ارز و قیمت مواد اولیه باعث تأخیر در تحویل محصولات و کاهش حاشیه سود میشود. بهروزرسانی قیمتها در قراردادهای قدیمی برای جبران زیان، ریسک از دست دادن مشتریان را افزایش میدهد و آنها را به سمت رقبای کوچکتر یا دلالان سوق میدهد. کاهش درآمد صادراتی و وابستگی بیشتر به بازار داخلی یکی دیگر از مشکلات این شرکت است که با نوسانات ارزی تشدید میشود.
مشکلات عملیاتی و تولیدی
تأخیر در تحویل تعهدات به دلیل نوسانات بازار و مسائل داخلی که منجر به کاهش فروش (بهویژه به بانک مرکزی) و تلاش برای جبران از طریق افزایش قیمتها شده است. نیاز به تعمیر اساسی خطوط تولید، که شرکت را به سمت رویدادهای نوآوری و همکاری با شرکتهای دانشبنیان سوق داده تا قطعات را از تولیدکنندگان داخلی تأمین کند. این نشاندهنده وابستگی به واردات و کمبود ظرفیتهای داخلی است. به گفته حسینپور نماینده راور و کرمان، این شرکت با ۵۵ درصد ظرفیت کار میکند و ۴۵ درصد از ظرفیت آن خالی است.
زمزمههای واگذاری
طی چند ماه اخیر زمزمههای واگذاری این شرکت به شرکت ملی مس ایران از سوی مدیران مدیران مس شهید باهنر شنیده میشود. حتی در بهمن ماه سال گذشته کارزاری برای این واگذاری شکل گرفت، اما تاکنون اقدامی عملی در این خصوص صورت نگرفته است. طبق قانون برنامه هفتم توسعه، شرکتهای تابعه صندوقهای بازنشستگی باید واگذار شوند. در این راستا، واگذاری مس باهنر به شرکت ملی مس ایران که مجموعهای تخصصی در حوزه مس کشور است، ضروری به نظر میرسد.