چادرملو زیر فشار؛ از ناترازی انرژی تا اتمام ذخایر
به گزارش نبض بازار، شرکت معدنی و صنعتی چادرملو در سال مالی گذشته با کاهش ۳۳ درصدی سود عملیاتی و افت ۲۴ درصدی سود خالص مواجه شده است. این امر ناشی از کاهش تولید و در پی آن کاهش حجم فروش محصولات بوده است. عوامل بنیادین همچون محدودیتهای تولید، چالشهای تأمین مواد اولیه و احتمال کاهش تقاضا در بازار محصولات معدنی از دلایل کلیدی این افت محسوب میشوند.
تاریخچه
معدن سنگآهن چادرملو در سال ۱۳۱۷ شمسی توسط مهندسان آلمانی در ۱۸۰ کیلومتری یزد کشف شد. شرکت در ۱۳۵۳ با مشارکت دولت و خارجیها تأسیس گردید، اما پس از انقلاب و جنگ متوقف شد. در ۱۳۷۳ با دستور رهبر انقلاب احیا و به بخش خصوصی واگذار شد. فاز اول فرآوری (کنسانتره دو میلیون تن) در ۱۳۷۶ راهاندازی شد. در دهه ۸۰، کارخانه گندله (۲.۵ میلیون تن) و آهن اسفنجی افتتاح گردید و ظرفیتها افزایش یافت. از ۱۳۹۰، جهش تولید رخ داد و تولید کنسانتره به ۱۷ میلیون تن و گندله به ۱۴.۵ میلیون تن رسید. چادرملو، با سهامداران ایمیدرو، فولاد مبارکه و بخش خصوصی، ۲۰ درصد نیاز سنگآهن فولاد ایران را تأمین میکند و رتبه ۴۸۰ معدنی جهان را دارد.
افت شاخصهای مالی
درآمدهای عملیاتی شرکت چادرملو در پایان سال ۱۴۰۳ با کاهش ۲.۶ درصدی به ۵۸۷ هزار میلیارد ریال رسید. همچنین سود عملیاتی این شرکت با ۳۳ درصد کاهش از ۲۳۰ هزار میلیارد ریال به ۱۵۴ هزار میلیارد ریال رسید. حتی رشد ۵۲ درصدی سایر درآمدهای غیرعملیاتی نتوانسته است این افت سود را جبران کند و سود خالص این شرکت نیز با افت ۲۴ درصدی مواجه شده است. سود پایه هر سهم این شرکت نیز با حدود ۲۶ درصد کاهش از ۶۸۸ ریال در سال ۱۴۰۲ به ۵۱۱ ریال در سال ۱۴۰۳ رسید.
ناترازی انرژی
محدودیتهای گاز و برق، بهویژه در زمستانها، منجر به توقفهای اجباری در این شرکت شده است. در سال ۱۴۰۳، این مسئله باعث عدمالنفع بیش از ۱۰ هزار میلیارد تومانی شرکت شد و استخراج از ۱۳.۴ به ۷.۹ میلیون تن کاهش یافت (کاهش ۴۱ درصدی). در بهار ۱۴۰۴، با وجود جنگ ۱۲ روزه منطقهای، شرکت از برنامه جلو افتاد، اما چالش انرژی همچنان برای کل زنجیره فولاد همچنان تهدیدکننده است. هر چند مذاکرات با شرکت ملی گاز برای تأمین پایدار ادامه دارد، اما قطعی گاز در فصل زمستان برای امسال هم محتمل است. شرکت به سمت احداث نیروگاه خورشیدی ۱۰۰ مگاواتی خضرآباد حرکت کرده، اما وابستگی به شبکه ملی همچنان ادامه دارد.
اتمام ذخایر
شواهد نشان میدهد ذخایر اصلی معدن چادرملو به پایان رسیده و شرکت ناگزیر به خرید مواد اولیه (سنگآهن) از خارج از کشور شده است. همانگونه که ذکر شد در سال ۱۴۰۳، سهم تولید ملی چادرملو به ۸.۳ درصد رسید و استخراج ۴۱ درصد افت کرد. این مسئله تداوم زنجیره را تهدید کرده، هزینهها را بالا برده و ضرورت اکتشاف جدید را برجسته کرده است.
مسائل زیستمحیطی
علاوه بر این، آلودگی هوا و آب در مناطق اطراف (مانند اردکان و بهاباد) انتقادهایی را برانگیخته است. هر چند شرکت کمیتههای ایمنی و توسعه پایدار تشکیل داده و به سمت ایجاد نیروگاه خورشیدی حرکت کرده، اما اعتراضات محلی در این خصوص کماکان ادامه دارد.