بازی «گل یا پوچ» با اداره مالیات در یکی از شرکتهای زیر مجموعه بانک خاورمیانه؛ سودای پنهان کردن ۱۰ میلیارد ریال بدهی قطعی!
به گزارش نبض بازار- بررسی دقیق بندهای شرط حسابرس نشان میدهد که این شرکت با استراتژی «اعتراض مداوم» به برگههای مالیاتی، از ثبت ذخایر ضروری در حسابهای خود خودداری کرده است؛ اقدامی که باعث شده زیان انباشته شرکت بهصورت مصنوعی کمتر از واقعیت نمایش داده شود و تصویری غیرواقعی به ذینفعان ارائه گردد.
جنگ فرسایشی با مالیات؛ بدهیهایی که در دفاتر نیست
مهمترین چالش مطرح شده در این گزارش، مربوط به پروندههای مالیاتی باز و تعیین تکلیف نشده است. طبق گزارش حسابرس، سازمان امور مالیاتی برای عملکرد سالهای ۱۳۹۷ تا ۱۳۹۹ این شرکت، مجموعاً مبلغ ۱۰ میلیارد ریال (یک میلیارد تومان) مالیات مطالبه کرده است.
اما واکنش شرکت چه بوده است؟ مدیریت «داده پردازان سیمای آفتاب» تنها ۱ میلیارد ریال از این مبلغ را پرداخت کرده و به مابقی آن اعتراض زده است. نکته انتقادی ماجرا اینجاست که شرکت به بهانه این «اعتراض»، از ثبت ذخیره برای مابقی بدهی در حسابهای خود خودداری کرده است.
این در حالی است که حسابرس مستقل با بررسی مستندات، صراحتاً اعلام کرده که «احتساب حداقل مبلغ ۸ میلیارد ریال ذخیره مالیات عملکرد... ضرورت دارد». به زبان ساده، حسابرس معتقد است که احتمال باخت شرکت در این پرونده مالیاتی بسیار بالاست و این بدهی باید همین الان در صورتهای مالی به عنوان زیان شناسایی شود، اما مدیران شرکت ترجیح دادهاند این زیان را پنهان کنند.
فرار از مالیاتهای تکلیفی و ارزش افزوده
ماجرا به مالیات عملکرد ختم نمیشود. در بخش دیگری از گزارش، حسابرس به بدهیهای مربوط به «مالیات و عوارض ارزش افزوده سال ۱۳۹۹» و همچنین «مالیات تکلیفی حقوق و ماده ۱۶۹ سالهای ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹» اشاره کرده است.
سازمان مالیاتی بابت این سرفصلها نیز ۲ میلیارد ریال (۲۰۰ میلیون تومان) مطالبه کرده است. باز هم سناریوی تکراری: شرکت اعتراض کرده و هیچ ذخیرهای در حسابها نگرفته است. حسابرس، اما نظر دیگری دارد و تأکید میکند که «احتساب ۲ میلیارد ریال ذخیره مالیات تکلیفی ضرورت دارد».
این یعنی شرکت در مجموع بابت مالیات عملکرد و تکلیفی، حدود ۱۰ میلیارد ریال (یک میلیارد تومان) بدهی محتمل دارد که در ترازنامه خود پنهان کرده است تا وضعیت مالی خود را بهتر از آنچه هست، نشان دهد.
زیاندهی؛ سپر دفاعی در برابر مالیات؟
نکته تأملبرانگیز دیگر در گزارش حسابرس، استدلال شرکت برای عدم پرداخت مالیات دوره جاری است. در گزارش آمده است: «جهت عملکرد سال مالی قبل و دوره مالی مورد گزارش، به دلیل زیان ابرازی، ذخیرهای در حسابها منظور نشده است.»
این جمله دو پیام مهم دارد:
۱. وضعیت عملیاتی نامناسب: شرکت رسماً اعلام کرده که «زیانده» (زیان ابرازی) است. شرکتی که در عملیات خود زیان میسازد، طبیعتاً مالیات بر درآمد پرداخت نمیکند.
۲. ریسک رد دفاتر: با توجه به سابقه اختلافات مالیاتی شرکت در سالهای ۹۷ تا ۹۹، این ریسک وجود دارد که ممیزان مالیاتی در آینده، «زیان ابرازی» شرکت را نپذیرند و هزینههای آن را رد کنند. در آن صورت، شرکت با یک شوک مالیاتی جدید مواجه خواهد شد که برای آن هم ذخیرهای نگرفته است.
نتیجهگیری: زیان انباشتهای که سنگینتر میشود
حسابرس در پایان بند ۳ گزارش خود، تیر خلاص را شلیک کرده و اثرات این پنهانکاری را شفافسازی میکند: «در صورت اعمال [این ذخایر]، زیان انباشته شرکت... به مبالغ ۸ و ۲ میلیارد ریال افزایش خواهند یافت.»
این یعنی اگر شفافیت مالی رعایت میشد و استانداردهای حسابداری بهدرستی اجرا میگردیدند، سهامداران و ذینفعان با شرکتی مواجه میشدند که ۱۰ میلیارد ریال (یک میلیارد تومان) زیان انباشته بیشتری دارد. این رقم برای یک شرکت سهامی خاص در این مقیاس، رقمی تعیینکننده است که میتواند معادلات مالی و تصمیمگیریهای آتی را تغییر دهد.
مدیریت «داده پردازان سیمای آفتاب» باید پاسخ دهد که چرا با وجود نظرات صریح حسابرس، همچنان بر عدم شفافسازی بدهیهای دولتی اصرار دارد؟ آیا به تعویق انداختن ثبت زیان، راهکاری برای خریدن زمان است یا نشانهای از ضعف در پذیرش واقعیتهای اقتصادی شرکت؟