ریسک ۵ هزار میلیارد تومانی ترازنامه همراه اول در گرو املاک «بتاجا»؛ هشدار حسابرس درباره داراییهای سوخته
به گزارش نبض بازار- حسابرس با درج این ابهام، به روشنی هشدار داده است که تحقق این دارایی حیاتی، به دلیل نامشخص بودن زمان و نحوه واگذاری املاک، بههیچوجه قطعی نیست و میتواند در آینده نزدیک، سود انباشته و ساختار مالی موسسه را تحت تأثیر زیانهای عظیم قرار دهد.
دارایی بزرگ موسسه، در سرفصل «بلاتکلیف»
مبلغ ۲۳،۳۱۲ میلیارد ریال که اکنون در ترازنامه موسسه خدمات رفاهی همراه اول به عنوان «سایر دریافتنیها» ثبت شده است، مجموعهای از هزینههای انجامشده برای یک پروژه شکستخورده است. ثبت این مبلغ به عنوان "دریافتنی" به این معنی است که هیئتمدیره فرض کرده که این سرمایهگذاری به طور کامل برگشت خواهد خورد، در حالی که ماهیت آن به شدت مورد تردید است.
ریشه ابهام این پروژه که برای مقاصد رفاهی یا توسعهای برنامهریزی شده بود، به دلیل همجواری با «باغ گیاهشناسی ملی ایران»، از اسفند ۱۴۰۲ (بیش از یک سال و نیم پیش) با حکم شهرداری منطقه ۲۲ تهران متوقف شد.
ریسک حسابداری پافشاری بر ثبت این مبلغ عظیم به عنوان «دریافتنی» (به جای شناسایی بخشی از آن به عنوان هزینه یا زیان سوخته) عملاً مانع از ثبت یک زیان بزرگ شده است که این امر ترازنامه موسسه را در ظاهر، سالم نگه داشته است. اما حسابرس با درج بند «ابهام با اهمیت» تأکید میکند که این دارایی صرفاً یک «مطالبه» است که تحقق آن دور از دسترس یا نامشخص است.
گروگانگیری دارایی توسط تهاتر با بتاجا
مهمترین عامل ایجاد ابهام با اهمیت، روشی است که برای بازگشت این سرمایه ۲.۳ هزار میلیارد تومانی انتخاب شده است. مدیران موسسه تصمیم گرفتهاند که به جای دریافت نقدینگی، آن را از طریق تهاتر با املاک یک نهاد غیرمرتبط جبران کنند.
مستندات (بند ۴): «مقرر گردیده از محل واگذاری املاک (پروژه سرزمین سبز) توسط بنیاد تعاون ارتش (بتاجا) جبران شود.»
این تصمیم، دارایی موسسه را به یک فرآیند چندوجهی و پرریسک وابسته کرده است:
ریسک شخص ثالث: سرنوشت مالی موسسه به تصمیمگیریها و زمانبندی واگذاری املاک توسط بتاجا (بنیاد تعاون ارتش) گره خورده است، که این امر فراتر از کنترل و مدیریت موسسه رفاهی همراه اول است.
ریسک نقدشوندگی: تهاتر با ملک، برخلاف وجه نقد، فاقد نقدشوندگی فوری است و فروش و تبدیل آن به پول، ممکن است ماهها یا سالها طول بکشد و با چالشهای بازار املاک مواجه شود.
ابهام ۵ هزار میلیارد تومانی: زیان یا سود بزرگ؟
جنبه دیگر این ریسک، برآورد کارشناسی مازاد است که در صورت نهایی شدن موفقیتآمیز تهاتر، میتواند منجر به شناسایی سود کلان شود، اما شکست آن فاجعهبار خواهد بود:
ارزش مطالبه: مابهازای مورد مطالبه موسسه بر اساس گزارش کارشناسی مورخ ۲۲/۰۸/۱۴۰۳، مبلغ نجومی ۵۰،۲۹۷ میلیارد ریال (حدود ۵۰۳۰ میلیارد تومان) برآورد شده است. این مبلغ به مراتب از کل هزینه انجام شده (۲۳،۳۱۲ میلیارد ریال) بیشتر است.
سود احتمالی: اگر تهاتر با موفقیت و بر اساس ارزش کارشناسی ۵ هزار میلیارد تومانی انجام شود، مابهالتفاوت آن (حدود ۲.۷ هزار میلیارد تومان) میتواند به یک سود چشمگیر تبدیل شود.
ریسک فاجعه:، اما اگر فرآیند تهاتر با بتاجا به مشکل خورده یا ارزشگذاری املاک نهایی نشود، یا حتی بخشی از این مطالبه قابل وصول نباشد، موسسه مجبور به شناسایی زیان خواهد شد. در این صورت، مبلغ ۲.۳ هزار میلیارد تومان دارایی به یکباره از ترازنامه حذف شده و سود انباشته را به شدت تخریب خواهد کرد.
هشدار به سهامداران؛ ابهام در جریان است
حسابرس با تأکید بر اینکه «پیگیریهای شرکت در این خصوص در جریان میباشند»، به طور هوشمندانهای به سهامداران هشدار میدهد که این موضوع هنوز در فاز «ابهام» باقی مانده و قطعیت مالی ندارد. تا زمانی که قرارداد تهاتر نهایی نشده و املاک به تملک در نیامده و قابلیت نقدشوندگی آن مشخص نشود، مبلغ ۲۳،۳۱۲ میلیارد ریالی صرفاً یک ریسک است که هر لحظه میتواند با نهایی شدن تهاتر به سود یا با شکست آن به یک زیان جبرانناپذیر بدل شود.
این وضعیت نشان میدهد که هیئتمدیره موسسه، علاوه بر قصور در امکانسنجی اولیه پروژه (که منجر به توقف آن شد)، اکنون با یک آزمون بزرگ در بازگرداندن منابع عظیم به جریان مالی سالم موسسه مواجه است. ناظران بازار و کارکنان همراه اول باید از مدیران موسسه بخواهند تا فوراً جزئیات قرارداد تهاتر، زمانبندی انتقال املاک و برنامه عملیاتی خود برای نقد کردن املاک دریافتی از بتاجا را شفافسازی کنند.