کاهش تولید فولاد، هم در ایران و هم در چین
به گزارش نبض بازار- طبق آمار انجمن جهانی فولاد، تولید فولاد در ابرقدرت فولادی جهان، یعنی چین، کاهش یافته است. ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست و روند تولید رو به کاهش است. چینیها به علت رکود و سیاستهای اقتصادی و ایرانیها به دلیل ضعف فنی و ناترازی انرژی دچار کاهش تولید شدهاند. در رابطه با چینیها به نظر میرسد این کاهش تولید موقتی باشد، اما در ایران با تداوم ناترازی و بدتر شدن شرایط، احتمال تداوم کاهش تولید و از دست رفتن جایگاه دهم جهان وجود دارد.
آمارها چه میگویند؟
بر اساس تازهترین گزارش انجمن جهانی فولاد، روند نزولی تولید فولاد در جهان همچنان ادامه دارد. مجموع تولید فولاد خام در ۹ ماهه نخست ۲۰۲۵ (ژانویه تا سپتامبر) با ۱. ۶درصد افت نسبت به مدت مشابه سال گذشته، به یکمیلیارد و ۳۷۳میلیون و ۸۰۰هزار تن رسیده است. همچنین در ماه سپتامبر، تولید جهانی فولاد ۱۴۱میلیون و ۸۰۰هزار تن بوده که نسبت به سپتامبر ۲۰۲۴ کاهش مشابهی را نشان میدهد. تداوم این وضعیت منجر به رشد موقت قیمت فولاد خواهد شد، اما به علت برتری رکود بر تورم، مجدداً قیمتها سر جای اصلی خود بازخواهد گشت.
چرا کاهش تولید؟
کارشناسان علت اصلی این روند نزولی را کاهش تقاضا در بازارهای بزرگ مصرف، بهویژه چین و اروپا، میدانند. رکود بخش ساختوساز، افت سرمایهگذاری در زیرساختها و کندی رشد اقتصادی در کشورهای صنعتی از عوامل اصلی این کاهش محسوب میشود. در عین حال، سیاستهای زیستمحیطی و محدودیتهای تولید در چین نیز بر کاهش عرضه فولاد تأثیر گذاشته است.
کاهش تولید در بزرگترین بازار جهانی
چین بهعنوان بزرگترین تولیدکننده فولاد جهان، در ۹ ماهه ۲۰۲۵ حدود ۷۴۶میلیون و ۳۰۰هزار تن فولاد تولید کرده که ۲. ۹درصد کمتر از مدت مشابه سال گذشته است. تولید ماه سپتامبر چین نیز با ۴. ۶درصد کاهش به ۷۳میلیون و ۵۰۰هزار تن رسید. این افت تولید در شرایطی رخ داده که دولت پکن برای کنترل انتشار کربن و تنظیم بازار داخلی، سیاستهای محدودکنندهای بر صنایع فولادی اعمال کرده است.
تداوم کاهش تولید در ایران
بر اساس دادههای انجمن جهانی فولاد، ایران در ۹ ماهه نخست امسال ۲۲میلیون و ۱۰۰هزار تن فولاد خام تولید کرده که ۲. ۷درصد کمتر از دوره مشابه در سال ۲۰۲۴ است. با این حال، روند ماهانه نشان از رشد ۶درصدی در سپتامبر ۲۰۲۵ دارد و تولید این ماه به ۲میلیون و ۳۰۰هزار تن رسیده است.
به نظر میرسد با وجود محدودیتهای انرژی در تابستان و شرایط نامساعد صادراتی، صنعت فولاد ایران توانسته در پایان تابستان مسیر بهبود نسبی را در پیش گیرد. ایران همچنان جایگاه دهمین تولیدکننده بزرگ فولاد جهان را حفظ کرده است.
در این بین باید یک نکته را در نظر گرفت. ایران و چین درست است که دچار کاهش تولید شدهاند، اما دلیل کاهش در هر کشور متفاوت است. ایران به دلیل ضعفهای ساختاری و درونی در بخش فنی دچار کاهش تولید شده، اما چینیها عمدتاً به دلیل سیاستهای اقتصادی و رکود دچار کاهش تولیداند. اگرچه رکود در بازار فولاد ایران نیز اثرگذار بوده، اما قابل مقایسه با چین نیست.
هند؛ تنها اقتصاد در مسیر رشد دو رقمی
در میان ده کشور برتر فولادساز جهان، تنها هند رشد مثبت قابل توجهی را ثبت کرده است. تولید فولاد هند در ۹ ماهه ۲۰۲۵ با ۱۰. ۵درصد رشد نسبت به دوره مشابه سال گذشته افزایش یافته است. رشد سریع صنعتی، سرمایهگذاری دولت در پروژههای زیربنایی و افزایش مصرف داخلی از مهمترین عوامل صعود هند بهعنوان موتور جدید رشد در بازار جهانی فولاد بهشمار میرود. هندیها در دوسال اخیر ضمن مشارکت با اروپاییها در حوزه فولاد، توانستهاند ساختار تکنولوژیک فولاد خود را به روز کنند؛ اقدامی که حداقل در ایران انجام نشده است.