با بلاگرهای خودرو چه باید کرد؟
امیرحسین کاکایی، کارشناس خودرو، در رابطه با چالشهایی که بلاگرهای خودرو برای بازار به وجود میآورند توضیحاتی به «نبض بازار» داده است. او در رابطه با راهکار مقابله با چالشهای این قشر در بازار خودرو مدعی است که باید در یک صحنه شفاف همه حرف خود را بزنند و دولت و خودروسازها نیز با مردم صادق باشند تا اگر بلاگری هم ادعای دروغ کرد، توسط روایتهای صادق، افشا شود. در ادامه مشروح این گفتوگو را میخوانیم:
· بلاگرهای خودرو چه چالشی در روند بازار خودرو ایجاد کردهاند؟
آفت بلاگرهای خودرو در تمام دنیا دیده میشود. همه نگران این پدیده هستند و در کشورهای پیشرفته بحث بر سر قانونگذاری این حوزه است. براساس مطالعاتی که من داشتم، این دغدغه به این راحتی حل نمیشود. فضای مجازی آزاد است و تمام افراد را نمیتوان مورد پیگرد قرار داد یا اطلاعاتشان را صحت سنجی کرد. در ایران هم مانند دیگر کشورها این پدیده دیده میشود.
در ایران به خاطر تورم و نقش دولت در عدم اعلام آمارهای رسمی، مرجعیت اطلاعاتی وجود ندارد، در نتیجه کارایی بلاگرها در بهم ریختن بازار خیلی بیشتر است. مثلاً میگویند دلار تلگرامی، من اگر دلار تلگرامی را دنبال نکنم، کدام مرجع به من قیمت دقیق میدهد؟ بلاگرها در این صحنه میتوانند به راحتی بازار را بهم بریزند. از نگاه اقتصاد رفتاری هم این اتفاق غیرطبیعی دانسته نمیشود. در دنیای تبلیغات برای این کارها برنامهریزی میشود.
· آیا میتوان با بلاگرها مقابله کرد؟ این کار چقدر درست است؟
بورس به تنهایی چیز بدی نیست، اما به علت شبکهسازیها و بلاگرهای این حوزه در سال ۹۹، جمعیت وسیعی به سوی این بازار رفت و در نهایت یک سقوط شکل گرفت. در رابطه با بلاگرها نیز نمیتوان کار اساسی انجام داد. فرد میتواند ادعا کند که اطلاعاتاش در همین حد بوده است. با پدیدهی بلاگر خودرو نمیتوان مبارزه کرد، بلکه باید یک سری رسانه شکل بگیرد که در بلندمدت اعتماد مردم را جلب کنند و جای این بلاگرها را بگیرند. رسانه ملی ما نیز از مرجع افتاده و دولت هم اطلاعات را به درستی منتشر نمیکند. خودرو ریرا هنوز بیرون نیامده بود، یک سری خبرنگار روی آن کار میکردند و ویدئوهای منفی تولید شد. در این بین مقصر خبرنگار است یا آن کسی که از طریق شرکت دولتی آن خودرو را در فاز آزمایشی دست خبرنگار داده است؟
· نگاه دولت به این پدیده چیست؟
دولت در حال حاضر لایحهای درباره اطلاعات دروغ داده است. ظاهر این لایحه قشنگ است، اما واقعیت این است که اینگونه حرکتها برای کشورها خطرناک است. کشورما یک کشوری است که در حالگذار به دموکراسی است. گذار به دموکراسی کار سادهای نیست و با تغییر و اصلاح حکومت درست نمیشود. ما ۴۷ سال است که حکومت دموکراتیک داریم، اما واقعیت این است که دموکراسی هنوز در حال رشد است. یکی از ارکان دموکراسی هم رسانههای آزاد هستند. رکن اصلی سیستم بازخورد و زنده ماندن نظام سیاسی آزاد، براساس این سبک از آزادی است. نکته اینجاست که هر نوع آزادی یک سری منافع و زیانهایی دارد. ما در کشوری هستیم که پر از چالش است. اگر بخواهیم با قانونگذاری جلو رفتار بلاگرهای خودرو را بگیریم، خفقان ایجاد میشود. من شخصاً مخالف برخورد با بلاگرها هستم. بلاگر فرضا دروغ هم که بگوید، باید به شکل دیگری با او برخورد کرد.
· فقدان توان رسانهای وزارت خانههای مربوطه و دولت در رشد بلاگرهای خودرویی چقدر مؤثر بوده است؟
آیا الان خودروسازیها و یا وزارت صمت و یا موارد دیگری که مسئولیتی در قبال خودرو دارند، به اندازه کافی در فضای مجازی فعال و پاسخگو هستند؟ اگر شما به هر بهانهای جلو بلاگر را بگیرید، یعنی اوضاع را بدتر میکنید. من قبول دارم یک بلاگر میتواند بازار را بهم بریزد، اما نمونه برعکسی هم دارد. ما باید خودمان را قوی کنیم. چرا بلاگرهای خوب را تقویت نکنیم؟ الان بلاگرهایی داریم که در مورد خودروها نقد مینویسند، این کار بد است یا خوب؟ اگر دروغ هم بنویسد همه باید ساکت شوند؟ خودروساز به جای اینها باید فعال شود. با اینکه این همه فضای مجازی در اختیار همه قرار دارد، اما مسئولین خودرویی در ارتباط با قانع کردن مردم کاری نمیکنند. ما به واسطه اینکه بلاگرها تنش ایجاد میکنند، نباید با قانون جلو آنها را گرفت. مشکل ما عدم شفافیت است. اگرچه با وجود شفافیت هم ممکن است خلافی انجام شود، اما ما هنوز به آن مرحله نرسیدهایم. ما باید اول از همه شفافیت اطلاعرسانی را دنبال کنیم. چند وقت است که ستارههای کیفیت خودرویی اعلام نمیشود. الان چرا در مورد قطعات دارای استاندارد اجباری گزارش دهیم؟ یک نفر بالاخره باید این آمار را اعلام کند. رقابت با همین فضای شفاف رسانهای شکل میگیرد. باید آدمی اعتراض کند، آدمی هم در مقابل بگوید مشکل را درست کرده است. در رابطه با خودرو انگار همه چیز ما با بقیه متفاوت است. یک زمانی مجلهای به نام «ماشین» منتشر میشد. سالهای سال مرجعی برای خودرو بود. الان هم بلاگرهایی هستند که به موضوعات مختلف خودرو میپردازند. در نتیجه باید بگذاریم هرچه بیشتر رسانههای مربوط به خودرو به هر شکل زیاد شود تا در بین روایتهای مختلف، مردم از واقعیتها آگاه شوند؛ اگر بلاگری هم دروغ میگوید، باید سر جای خودش پاسخاش را بگیرد.