وضعیت پتروشیمیها در جنگ ۱۲ روزه/ ضرورت حمایت دولت از پتروشیمیها
به گزارش نبض بازار، با حمله اسرائیل به ایران، اقتصاد کشور نیز تحت تاثیر این حملات قرار گرفت. این جنگ ۱۲ روزه، علاوه بر بخشهای نظامی و غیرنظامی، بسیاری از کسبوکارها و صنایع را نیز با چالشهای متعددی روبهرو کرد.
پتروشیمیها هم مانند بسیاری از صنایع با تحمیل جنگ ۱۲ روزه، با مشکلاتی روبهرو شدند، اما حال با پایان جنگ مسلم است که صنایع تلاش میکنند که فعالیت خود را ادامه دهند.
احتمال تعطیلی برخی از واحدهای تولیدی
با شروع جنگ ۱۲ روزه، نگرانیهای بسیاری در مورد هدف قرارگرفته شدن زیرساختها و صنایع کشور توسط اسرائیل وجود داشت. در این مدت، دو انبار نفت شهران و شهرری و فاز ۱۴ پالایشگاه پارس جنوبی از جمله تاسیسات نفتی بودند که مورد حمله قرار گرفتند.
سخنگوی سازمان آتشنشانی شهرداری تهران در مورد دو انبار نفتی موردحمله قرار گرفته عنوان کرد که مخازن آسیبدیده حاوی بنزین نبوده و مشتمل بر دیگر مشتقات نفتی بودهاند. با توجه به شرایط، تمهیدات لازم از پیش اتخاذ شده بود و مقدار موجودی مخازن نیز پیشتر تعدیل شده بود.
این اظهارات تنها در مورد دو انبار نفتی است که مورد حمله قرار گرفتند. موضوعی که میتوان از تجربه موردحمله قرار گرفتن این تاسیسات نفتی دریافت این است که در طول این جنگ ۱۲ روزه، به احتمال زیاد تدابیری برای سایر تاسیسات بالادستی و پاییندستی نفت نیز اتخاذ شده بود.
به بیان دیگر این احتمال وجود دارد که به دلیل نگرانی بابت هدف قرارگرفتن زیرساختهای بالادستی و پاییندستی نفت، بخشی از این زیرساختها به طور موقت از مدار تولید خارج شده باشند تا از آسیبهای احتمالی جلوگیری شود.
با توجه به موضوعات بیانشده، این احتمال وجود دارد که به دلیل ملاحظات امنیتی، برخی از واحدهای پتروشیمی به عنوان صنایع پاییندستی نفت از مدار تولید به طور موقت خارج شده باشند تا از خسارات احتمالی جلوگیری شود.
تاثیر کاهش تولید پتروشیمیها بر اقتصاد
توقف تولید در برخی واحدهای پتروشیمی بخشی از راهکارهایی بوده است تا از خسارات احتمالی جلوگیری کند. توقف تولید برخی از صنایع حساس در کشور، امری است که بسیاری از کشورها در صورت بروز جنگ به آن روی میآورند تا از هزینههای جنگ بکاهند. با این که این راهکار در شرایط جنگی معمول پنداشته میشود، اما در روزهای پس از جنگ صنایعی که با توقف یا کاهش تولید روبهرو بودند، به حمایتهای بیشتری برای بازگشت به روزهای پیش از جنگ نیاز دارند.
پتروشیمیها از صنایع ارزآور کشور هستند و اختلال در روند تولید و صادرات آنها بر شاخصهای کلان اقتصادی کشور از جمله تورم، رکود و تولید ناخالص داخلی تاثیر بهسزایی دارد. با کاهش تولید و صادرات پتروشیمیها، عرضه ارز در بازار کاهش مییابد و با کاهش عرضه ارز، قیمت ارز افزایش مییابد. افزایش قیمت ارز به افزایش تورم سمت عرضه دامن میزند چراکه بسیاری از صنایع کشور وابسته به واردات مواد اولیه هستند. از این رو، افزایش قیمت ارز موجب بالارفتن قیمت تمامشده کالاهای تولیدی در داخل و کالاهای وارداتی میشود؛ موضوعی که به طور مستقیم به افزایش تورم دامن میزند.
با توجه به موارد بیانشده، وضعیت پتروشیمیها بسیار مهم است. در شرایطی که جنگ کاهش تولید را به آنها تحمیل کرده است، نیاز است که مسئولان تدابیر ویژهای برای بازگشت هرچه سریعتر پتروشیمیها به سطح تولید پیش از جنگ بیندیشند.
لازم به ذکر است که پیش از جنگ در روز شنبه ۱۷ خرداد، حسن عباسزاده، مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی، در نشست راهبردهای احیای طرح پتروشیمی دهلران عنوان کرد: برآوردها نشان میدهند حدود ۲۲ درصد از ظرفیت نصبشده پتروشیمیها قابل بهرهبرداری نیست و بخشی از این ظرفیت به دلیل کمبود خوراک بدون استفاده مانده است.
این موضوع بدان معناست که پیش از جنگ نیز ۲۲ درصد از ظرفیت پتروشیمیها بلا استفاده مانده بودند. اکنون لازم است که برای بازگشت به تولید دیگر واحدهای پتروشیمی که در جنگ با توقف تولید مواجه شدند، تدابیری اندیشیده شود. اگر این واحدها حمایت دولت را نداشته باشند، ظرفیت بلااستفاده پتروشیمیها افزایش مییابد. این موضوع تنها پتروشیمیها را متاثر نمیکند، بلکه به دلیل ارزآور بودن این صنایع، بسیاری از متغیرهای کلان اقتصاد کشور تحت تاثیر قرار میگیرند. لازم است که در این زمینه دولت طرحهای ویژهای برای حمایت از صنایع آسیبدیده در این ۱۲ روز بیندیشد.