مستاجران بخوانند / امیدی به صاحب‌خانه شدن هست؟
به گزارش نبض بازار، آمار‌های جسته و گریخته حکایت از آن دارد که بیش از ۶ میلیون خانوار در کشور مستاجر هستند؛ جهش متوالی قیمتی در بازار مسکن طی سال‌های اخیر باعث شده تا بخش قابل توجهی از این خانوار‌ها امید چندانی به صاحب خانه شدن نداشته باشند و اجاره نشینی را به عنوان یک مدل گریزناپذیر زندگی بپذیرند.
با این وجود جهش متوالی در بازار اجاره بها طی سال‌های اخیر و به خصوص طی سال گذشته وضعیت را به نحوی پیش برده است که حفظ زندگی اجاره نشینی نیز دیگر به سادگی میسر نیست.
در واقع هزینه‌های بالای اجاره خانه، بخشی از مستاجران را ناچار به کوچ اجباری به محله‌های غیر دلخواه، مهاجرت به حاشیه شهر‌ها و در برخی موارد زندگی چند خانواده‌ای در یک خانه سوق داده است. در این شرایط این سوال مطرح است که بازار اجاره بها در سال‌های پیش رو به کدام سمت وسو پیش می‌رود؟ مستاجر‌ها به بهبود وضعیت در میان و بلندمدت امیدوار باشند یا هزینه تامین سرپناه، هر روز مستاجران را فقیر و فقیرتر می‌کند.
بررسی‌ها حاکی از آن است که با توجه به جهش‌های قبلی انجام شده در قیمت مسکن، روند تورم عمومی، عدم رشد حقوق و دستمزد متناسب با سطح تورمی طی سال‌های متوالی، عدم تناسب تسهیلات خرید مسکن با قیمت‌های فعلی و وضعیت نابسامان طرح‌های حمایتی بعید است که بهبود چشمگیری در قدرت خرید خانه در میان عمده افراد جامعه در سال آینده حاصل شود.
بنابراین روند تقاضا در بازار اجاره بها همانند امسال پررنگ باقی می‌ماند و این موضوع عاملی در جهت حفظ جریان افزایش قیمت در بازار اجاره بها خواهد بود. البته عدم کشش تقاضا به دلیل محدودیت منابع مالی مستاجر‌ها می‌تواند ترمز رشد نرخ اجاره بها را بکشد. قیمت مسکن عامل دیگر اثرگذار بر بازار اجاره بها است؛ قیمت مسکن در سال آینده به معادله ریسک سیاسی و ژئوپلیتیک بازمی گردد.
طی ماه‌های اخیر اغلب بازار‌ها با رشد قیمت ناشی از انتظارات تورمی مواجه شدند؛ با این وجود مسکن به دلیل واهمه از ریسک ژئوپلیتیک و عدم کشش قیمتی از این روند جا ماند. در این شرایط حفظ ریسک‌های سیاسی با تضعیف ارزش پول ملی می‌تواند حامی رشد قیمت مسکن باشد که این موضوع شرایط را برای مستاجر‌ها در سال پیش رو دشوارتر می‌کند.
در چنین شرایطی انتظار می‌رود که سیاستگذار با انفعال از کنار معضل جهش قیمت اجاره بها عبور نکند و چاره‌ای برای کاهش هزینه زندگی مستاجر‌ها بیندیشد. البته این چالش با اخذ تدابیری نظیر وضع سقف قانونی بر قیمت اجاره بها قابل حل نیست. بازیابی قدرت خرید مسکن برای خانه اولی ها، ایجاد طرح‌های حمایتی با تاکید بر اجرای طرح‌های خانه‌های استیجاری و تشویق مالکان چند خانه‌ای به اجاره دادن املاک خالی می‌تواند از فشار قیمتی در بازار اجاره بها بکاهد.
منبع: دنیای اقتصاد
