ایران خودرو تعطیل می‌شود؟ / واگذاری به کجا رسید؟
به گزارش نبض بازار، شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا با هدف بهبود بهره‌وری و رفع مشکلات صنعت خودروسازی، خصوصی‌سازی ایران‌خودرو را در دو مرحله واگذاری مدیریت و انتقال مالکیت طی حداکثر ۵ سال تصویب کرد؛ تصمیمی که نمایندگان مجلس با نگرانی به پیامدهای آن می‌نگرند.
پس از گذشت بیش از دو دهه از اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی، سران شورای هماهنگی اقتصادی قوا تصمیم جدی به خصوصی‌سازی صنعت خودروسازی کشور گرفته‌اند. در این راستا، نامه‌ای به هیأت تجدیدنظر شورای رقابت ارسال شده که بر اساس آن، جمع‌بندی نهایی برای واگذاری شرکت ایران‌خودرو به بخش خصوصی انجام خواهد شد. این تصمیم در شرایطی گرفته شده که صنعت خودروسازی ایران، با وجود حمایت‌ها و یا شاید دخالت‌های گسترده دولتی، همواره با چالش‌هایی نظیر زیان‌دهی، بهره‌وری پایین و نارضایتی مصرف‌کنندگان مواجه بوده است.
برنامه خصوصی‌سازی ایران‌خودرو
فرایند خصوصی‌سازی ایران‌خودرو در دو مرحله انجام خواهد شد. ابتدا مدیریت این شرکت به بخش خصوصی واگذار شده و سپس انتقال مالکیت با رعایت تعهدات اقتصادی و اجتماعی صورت خواهد گرفت. این واگذاری قرار است طی حداکثر دوره ۵ ساله اجرا شود تا از بروز چالش‌های احتمالی جلوگیری شود.
نگرانی نمایندگان مجلس
اگرچه برخی کارشناسان، این تصمیم را گامی مثبت برای بهبود صنعت خودروسازی می‌دانند، اما برخی از نمایندگان مجلس نگرانی‌هایی در این باره ابراز کرده‌اند. اخیراً گزارش‌هایی منتشر شده که نشان می‌دهد حدود ۱۴۰ نماینده مجلس با ارسال نامه‌ای به قوه قضائیه، مخالفت خود را با واگذاری مدیریت و سهام ایران‌خودرو به بخش خصوصی اعلام کرده‌اند. در همین ارتباط، خبرنگار گسترش نیوز گفت‌وگویی با عبدالرضا سپهوند، عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، انجام داده است.عبدالرضا سپهوند، نماینده حوزه انتخابیه خرم‌آباد و عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، درباره موضوع واگذاری ایران‌خودرو به بخش خصوصی گفت: «حمایت از اقتصاد ایران مستلزم کاهش دخالت دولت در بازار و صنعت است. به‌عنوان نماینده ملت، من با واگذاری شرکت‌های بزرگ خودروسازی به بخش خصوصی موافقم.»
مزایای خصوصی‌سازی در صنعت خودرو
وی ادامه داد: «اگر شرکت‌های ایران‌خودرو و سایپا به بخش خصوصی سپرده شوند، فضای رقابتی در بازار خودروی کشور تقویت خواهد شد و این خودروسازان مجبور خواهند بود کیفیت محصولات خود را بهبود بخشند. همچنین، خصوصی‌سازی به کاهش پدیده‌هایی نظیر رانت و سوء مدیریت منجر می‌شود و در نهایت، خودروسازی ایران را به مسیر نجات و پیشرفت هدایت خواهد کرد.»
چالش‌ها و انحصار بازار خودرو
عبدالرضا سپهوند به مشکلات جاری این صنعت اشاره کرده و افزود: «تا زمانی که خصوصی‌سازی انجام نشود، چالش‌های فعلی پابرجا خواهند ماند. به عنوان مثال، زیان انباشته ایران‌خودرو و سایپا روزبه‌روز بیشتر می‌شود. این دو شرکت به‌طور روزانه در حدود ۳ هزار میلیارد تومان زیان تجربه می‌کنند که به ازای هر خودرو حدود ۸۰ میلیون تومان ضرر به آنها وارد می‌شود.»
وی همچنین گفت: «این سؤال مطرح است که چگونه در این شرایط، بازار خودرو همچنان به انحصار این دو شرکت باقی مانده است؟ اگر ارقام ذکر شده صحیح هستند، چرا تولید خودرو ادامه دارد؟ این موارد نشان می‌دهد که حیف و میل منابع و نبود مدیریت مناسب از عمده‌ترین مشکلات جاری در این صنعت هستند. از این رو، من و سایر نمایندگان مجلس قویاً از فرآیند خصوصی‌سازی حمایت می‌کنیم.»
جمع‌بندی
صنعت خودروسازی ایران، با توجه به بحران‌های جاری، نیازمند یک تغییر بنیادین در سیاست‌گذاری و ساختار مدیریت است. واگذاری ایران‌خودرو به بخش خصوصی، می‌تواند راه حلی موثر برای رفع مشکلات موجود باشد و به رشد و پیشرفت این صنعت کمک کند. اما نگرانی نمایندگان مجلس و برخی از منتقدان، نشان‌دهنده اهمیت دقت در اجرای این تصمیم بزرگ است.
| نام شرکت | مشکلات اصلی | مزایای خصوصی‌سازی |
| ایران‌خودرو | زیان انباشته، کیفیت پایین، نارضایتی مشتریان | افزایش کیفیت، رقابت‌پذیری، رفع رانت |
| سایپا | ضعف مدیریتی، زیان‌دهی بالا، انحصار بازار | بهبود مدیریت، کاهش زیان، توسعه پایدار |
منبع: اقتصاد ۱۰۰
