از وارد کننده بنزین تا صادر کننده بزرگ منطقه/توسعه در اوج بیپولی
امسال ایران رکورد صادرات فرآورده های نفتی را شکسته و به رقم بی سابقه ای رسیده است که اتفاق مهمی در این صنعت محسوب میشود.
به گزارش نبض بازار،سال 1392 ایران برای تأمین نیاز داخلی که حدود 67-64 میلیون لیتر در روز بود، بنزین وارد میکرد. پالایشگاه ستاره خلیج فارس هم که قرار بود 360 هزار بشکه در روز تولید بنزین کشور را افزایش دهد، حرکت لاک پشتی داشت؛ قطعات و تجهیزات مورد نیاز آن وارد نمیشد و کار خوابیده بود، اما اجرای برجام درها را باز کرد و قطعات وارد شد و توسعه این پروژه مهم سرعت گرفت.
حالا یک مقام آگاه میگوید که این پالایشگاه که در سال 1395 تولیدش صفر بود روزانه 450 هزار بشکه نفت را تبدیل به بنزین میکند و نه تنها زمینه خود کفایی را فراهم کرده، بلکه ایران را به صادر کننده خالص بنزین تبدیل کرده است.
در این ارتباط رضا پدیدار، رئیس کمیسیون انرژی و محیط زیست اتاق تهران نیز توضیح میدهد: امسال ایران رکورد صادرات فرآورده های نفتی را شکسته و به رقم بیسابقه ای رسیده است که اتفاق مهمی در این صنعت محسوب میشود. ایران امسال رکورد صادرات 45 میلیون لیتر بنزین در روز را به ثبت رسانده است.
وقتی به ارقام صادرات سایر فرآورده ها نیز نگاه میکنیم، شرایط بینظیر است. حدود 120 میلیون لیتر در هر روز فرآورده های نفتی از ایران صادر میشود که نشان میدهد وزارت نفت با تمام مشکلات تحریمی، مسیر بهتری را برای افزایش درآمد های ارزی کشور ایجاد کرده است.
صادرات بنزین و سایر فرآورده های نفتی به نسبت نفت ضریب بالاتری از ارزش افزده را نصیب کشور میکند و فقط در مورد بنزین به مثابه آن است که روزانه حدود 800 هزار تا 850 هزار بشکه نفت از کشور صادر شود. امروز کشور های همسایه بنزین با استاندارد یورو 4 را نیز از ایران میخرند، البته لازم است که برای بازگشت درآمد های صادراتی فکری شود و با حل مشکل FATF و تحریم زمینه بازگشت ارز حاصل از این صادرات فراهم شود.
پدیدار با بیان اینکه شرایط تحریم روی روند توسعه این صنعت تأثیر گذار بوده اما تلاش شد که این شرایط مدیریت شود، ادامه میدهد: با توجه به اینکه وابستگی صنعت نفت ایران درخصوص حفظ وضع موجود و سطح نگهداشت به تکنولوژی و تجهیزات، شرایط اصلاً عادی نبود. در وضعیت ایدهآل، توان اجرای و عملیاتی ایران بهطور میانگین 75 درصد از نیاز صنعت از اکتشاف تا تولید را پوشش میدهد و 25 درصد مواد اولیه، تجهیزات و دانش فنی نیازمند همکاری های بین المللی است.
بویژه در خصوص قطعات دوار مورد نیاز صنعت. در چنین شرایطی اگر بخواهیم فقط روی توان داخلی تمرکز کنیم هزینه تولید افزایش مییابد و مجبور میشویم که با ضریب آزمون و خطای بالا وارد عمل شویم و همین موضوع هزینه های تولید را افزایش میدهد. با این حال تلاش شد که در تمام این سال ها بویژه 2 سال گذشته که تحریم ها اوج گرفت، حرکت توسعه ای صنعت متوقف نشود.
به نظر میرسد که اگر میخواهیم این هزینه ها افزایش بیشتری نداشته باشد، باید شرایطی را فراهم کنیم که در طرح های توسعه امکان مشارکت با کمپانی های بزرگ فراهم شود؛ مذاکراتی که اخیراً وزیر نفت با کمپانی های نفتی در روسیه انجام دادند تا در یک تبادل همکاری مشترک قرار بگیریم میتواند سرآغاز تأمین این نیاز در دوره جدید باشد.
توسعه در اوج بیپولی
شرایط امروز صنعت نفت کشور بسیار خاص است. تحریم ها در اوج قرار دارد و واردات کوچک ترین تجهیزات و قطعات با چالش های زیادی همراه است، حتی در صادرات نفت، فرآورده های نفتی، محصولات پتروشیمی نیز فشار حداکثری است. در چنین شرایطی باید فشار های داخلی و جناحی را هم به موانع فعالیت اضافه کرد.
افرادی که اگرچه وطن دوست هستند اما رقابت های جناحی باعث میشود که هر جا حرکت چرخ توسعه در حال سرعت گرفتن است، شروع به مخالفت و سنگ اندازی کنند.در این 8 سال، حتی در دوران برجام، صنعت نفت آزادانه فعالیت نمیکرد؛ همیشه موانعی از نوع داخلی و خارجی بر سر راه توسعه این صنعت قرار داشت.
اما در همین شرایط ایران با مشکل عدم تأمین گاز، بنزین و سایر فرآورده های مورد نیاز کشور برنخورد و این نشان میدهد که کارها به درستی انجام شده است. در این وضعیت، اگرچه صنعت از برنامه های ابتدایی خود عقب مانده است اما نمیتوان کارنامه اش را زیر سؤال برد. شرایط عادی نبود و به جرأت میتوان گفت که با تمام این فشارها وزارت نفت از تمام بخش های دیگر اقتصاد نظیر وزارت صمت بهتر عمل کرد.
با شرایط ایده آل فاصله و تفاوت داریم، اما در شرایطی هستیم که مشکل تأمین مالی، دانش فنی و تجهیزات وجود دارد و همین که این صنعت سرپا مانده است اتفاق مهمی است؛ به خصوص در این دو سال اخیرکه صنعت نفت مانند یک شناگر با دست و پای بسته بود و با حداقل رقم صادرات و سهم 14.5 درصدی خود از این درآمد نفتی باید به توسعه نیز میپرداخت. این توسعهای که امروز وزیر نفت از آن صحبت میکند در اوج بیپولی صنعت رقم خورده است.
انتهای پیام.