بورس گرفتار تصمیم تازه !
به گزارش نبض بازار سومین روز هفته جاری با کاهش 1379 واحدی شاخص کل به پایان رسید. در حالی که روز یکشنبه قیمت‌ها به نظر به کف خود برخورد کرده بودند و چرخشی در روند بازار شاهد بودیم، دیروز مجدد تحت تاثیر قیمت‌گذاری رانت‌ساز وزارت صمت فشار فروش‌ها در بورس افزایش یافت. البته تحلیلگران و فعالان قدیمی بورس این تصمیمات را مشابه سرکوب ارزی اواسط فروردین ناپایدار می‌دانند و به همین دلیل برخی بورس‌بازان با دید میان‌مدت در معاملات دیروز نیز در نقش خریدار ظاهر شدند. باید دید در معاملات امروز نگاه کوتاه‌مدت که از ریسک قواعد دستوری هراس دارد در تقابل با سرمایه‌گذاران میان‌مدتی که قیمت‌های فعلی را جذاب ارزیابی می‌کنند غالب می‌شود یا بالعکس.
موج اعتراض‌ها به رانت بزرگ: پس از عرضه محصولات پتروشیمی و فولادی در بستر بورس کالا با قیمت‌هایی حدودا نصف آنچه در بازار به دست مصرف‌کننده می‌رسد. امروز نیز اطلاعیه عرضه میلگرد ذوب آهن با قیمت پایه 2330 تومان داده شده است. در زنجیره فولادی، میلگرد به نوعی محصول نهایی محسوب می‌شود و باید قیمت بالاتری نسبت به قراضه، شمش، بیلت و ... داشته باشد. این در حالی است که اکنون قیمت قراضه در بازار آزاد 2630 تومان است. بنابراین، رانت ایجاد شده از سوی وزارت صمت به حدی بزرگ است که خریدار از بستر بورس کالا می‌تواند یک محصول نهایی را تبدیل به قراضه کند و باز هم با فروش آن کسب سود کند. این مساله موج اعتراضی بزرگی را میان فعالان و تحلیلگران بازار سرمایه و اقتصاد کشور به وجود آورده است.
پتروشیمی‌ها به اوج می‌رسند؟ در سوی دیگر، دیروز نامه‌ای در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که نرخ خوراک پتروپالایشی‌ها همچنان بر اساس دلار 3800 تومان محاسبه خواهد شد. «دنیای بورس» امروز از مراجع رسمی‌تر این موضوع را پیگیری می‌کند، اما به هر حال، چنین قاعده‌ای می‌تواند حاشیه سود برخی پتروشیمی‌ها را به اوج برساند. «دنیای بورس» در روز ارائه بسته ارزی، به نقل از یک منبع آگاه از جلسه هیات دولت اشاره کرده بود که دولتی‌ها برای تعیین نرخ خوراک به نتیجه نرسیده‌اند و فعلا قیمت‌ها بر اساس همان فرمول قبلی محاسبه خواهد شد. همچنین، تناقض دولت در آزادسازی نرخ خوراک در سه سناریو بررسی شده بود که نشان می‌دهد حذف این رانت نیازمند عزمی جدی میان سیاست‌گذاران است که در شرایط فعلی چندان عملی به نظر نمی‌رسد.
اکران قیمت دلار روی تابلو: اما خبر خوش دیروز، بازگشت نرخ ارزهای مختلف روی تابلوی صرافی‌ها پس از حدود چهار ماه بود. هرچند هنوز معاملات آزاد ارز چندان قوت نگرفته است، اما روشن شدن چراغ تابلوهای صرافی نشانه مثبتی در بازارهای ارز و سکه است. این موضوع در کنار تاکید مقام معظم رهبری بر الزام تغییر سیاست‌های ارزی غلط اوایل سال، آرامش نسبی را در بازارهای ارز و سکه ایجاد کرد.
لرزه بر فرامرزهای ترکیه: از اخبار داخلی که بگذریم، مهم‌ترین رویداد بین‌المللی روزهای اخیر سقوط آزاد لیر در برابر دلار است. به طوری که نرخ دلار در ترکیه به بیش از دو برابر طی یک سال رسیده است. این مساله که البته به دلیل مشکلات جدی ترکیه در بحث وام‌ها و اعتبارات بوده، با تحریم‌های ترامپ علیه دو وزیر دولت اردوغان جرقه خورد. به عقیده تحلیلگران بازار جهانی، این وضعیت بحرانی در ترکیه تبعات بزرگ‌تری برای اقتصاد جهانی و به ویژه اروپا خواهد داشت. بسیاری از وام‌هایی که ترکیه از اروپا گرفته است با این نرخ ارز در معرض نکول قرار می‌گیرد. نکته نگران‌کننده اینکه عمده این تسهیلات از سوی شرکت‌های ترکیه گرفته شده و نه دولت که ریسک بیشتری را برای اقتصاد جهانی دارد. زیرا امکان کمک به این معضل از سوی نهادهایی مانند صندوق بین‌المللی پول را دشوار می‌کند. برخی تحلیلگران با اشاره به وضعیت نگران‌کننده برخی دیگر از اقتصادهای نوظهور در زمینه اعتبارات، یک بحران اعتباری تازه را هشدار می‌دهند که باید به سرعت با آن مقابله کرد. این مساله با افزایش شاخص دلار بر قیمت جهانی کالاها نیز فشار محسوسی وارد کرده است.
رویدادهای داخلی از نگاه «دنیای بورس»
الف) کلان: دیروز دو دیدار در سطح کلان برگزار شد که هر کدام از آن‌ها حاوی نکات مهمی بود. در نخستین مورد اقشار مختلف مردم با مقام رهبری انقلاب دیدار کردند. رهبر انقلاب در این دیدار با معرفی عامل اصلی در بروز بحران‌های ارزی با عنوان خطای بزرگ ارزی نقد جدی به سیاست‌های اجرایی داخلی وارد آوردند. البته ایشان با بیان اینکه برجام اشتباه بود به برخی کاستی‌ها در این باره نیز اشاره کرد.
در مورد دوم نیز دیروز عباس عراقچی؛ معاون سیاسی وزیر خارجه با سفیران کشورهای خارجی دیداری برگزار کرد که ماحصل آن تاکید اروپا بر تداوم برجام و مذاکرات دنباله‌دار و ثمربخش ایران و طرف‌های اروپایی بود. اگر چه همچنان بحث مذاکرات احتمالی ایران و آمریکا مطرح است اما رهبری انقلاب دیروز در سخنان خود با اشاره به غیرقابل اعتماد بودن طرف آمریکایی هرگونه مذاکره با این کشور را منع کردند.
ب) صنایع: پس از یک هفته از اجرای بسته جدید ارزی و همزمان با شرایط جدید خروج کالاها ار گمرک تدابیر دیگری در دستور کار سیاست‌گذاران است؛ براساس این تصمیم‌گیری‌ها تغییر گروه‌های کالایی برای دریافت ارز محتمل است. دیروز همچنین دولت در دو بخشنامه علاوه بر ممنوعیت صادرات 5 قلم کالایی همچون کاغذ، صادرات تایر و لاستیک فرسوده را نیز ممنوع کرد. سازمان امور مالیاتی نیز ضریب جدید ارزش افزوده در 17 فعالیت اقتصادی را بر مبنای متن مصرح در بودجه امسال اعلام کرد.
دولت با توجه به تحریم برخی صنایع همچون خودرویی‌ها به دنبال اجرای راهکارهای جبران نقض قطعات است و البته معاون وزیر صمت از تامین آن در اوایل شهریورماه خبر داده است. دیگر صنایع همچون بانک‌ها در حالی این روزها همسو با طرح اصلاح ساختار گرفتار ناترازی در بودجه هستند که بر مبنای تازه‌ترین اعلام شده، بدهی آن‌ها به بانک مرکزی تا پایان خردادماه امسال نزدیک 139 هزار میلیارد تومان برآورد شده است.
ج) شرکت‌ها: فولاد خراسان اعلام کرد در همکاری مشترک با شرکت‌های آلومینیوم رضا موفق شده برای نخستین بار در کشور ۲ دستگاه موردنیاز کارخانه‌های فولادسازی را بومی‌سازی کند. در همین حال هلدینگ پتروشیمی فارس نیز از برنامه عرضه دو پتروشیمی تا پایان امسال خبر داد که یکی از آن‌ها پتروشیمی نوری است.
منبع : دنیای اقتصاد
