هشدار صنعت دارو؛ کمبودهای جدی در راه است؟
به گزارش نبض بازار،در حالی که رئیس انجمن داروسازان ایران با هشدار نسبت به «لاغر شدن انبارها و قفسه داروخانهها» اعلام میکند که پیشبینی خوبی برای تأمین دارو در سهماهه پایانی سال وجود ندارد و دولت نیز «توجه لازم» به این حوزه حساس ندارد، تصویری نگرانکننده از آینده نزدیک بازار دارو شکل گرفته است؛ تصویری که با تحلیلهای کارشناسی فرامرز اختراعی، نایبرئیس سندیکای تولیدکنندگان مواد دارویی نیز همراستا است و نشان میدهد ریشه بحران نه در نبود دارو، بلکه در آشفتگی زنجیره تأمین، کاهش تخصیص ارز و ضعف شدید نقدینگی شرکتهاست.
فرامرز اختراعی، نایبرئیس سندیکای تولیدکنندگان مواد دارویی و شیمیایی و بستهبندی دارو در گفتوگو با «نبض بازار» با هشدار نسبت به وضعیت فعلی نقدینگی و تخصیص ارز در صنعت دارو، از احتمال تشدید کمبودها در ماههای پیشرو خبر داد و تأکید کرد: «شرایط بهگونهای است که برای یکیدو ماه آینده احساس خطر جدی وجود دارد.»
تخصیص ارز؛ حلقهای که از کار افتاده است
اختراعی با اشاره به اینکه در ماههای اخیر تخصیص ارز در بسیاری موارد انجام نشده، گفت:«فرم نقدینگی شرکتهای دارویی بهشدت آسیب دیده، زیرا بخش بزرگی از دیون زنجیره تولید و تأمین، بر دوش شرکتها سنگینی میکند و انتهای این زنجیره نیز متأسفانه دولت و بیمهها هستند. مجموع سرمایه در گردش شرکتها اکنون بسیار ضعیف شده و این مسئله میتواند تولید و تأمین را مختل کند.»
ذخایر استراتژیک دارو؛ زیاد اما شکننده
در پاسخ به پرسشی درباره میزان ذخایر استراتژیک دارو، وی توضیح داد:«ایران کشوری قدرتمند در تولید دارو، مواد مؤثره و حتی بستهبندی است و از نظر حجم ذخایر در انبارهای تولیدکنندگان، شرکتهای پخش و داروخانهها، چند برابر نیاز کشور دارو وجود دارد؛ اما کمبود دارو یک مسئله گلوبال نیست. ممکن است ۱۰۰ قلم دارو کم باشد و همین موضوع بحران ایجاد میکند.»
او تأکید کرد: «کمبودها ناشی از بینظمی در تأمین است، نه کمبود کلی دارو. از نظر نقطه بحران، فاصله ما با شرایط بحرانی زیاد است، اما اگر شرکتها نتوانند بهدلیل عدم تخصیص ارز یا عدم دریافت مطالبات خود فعالیتشان را ادامه دهند، این نقطه بحران به ما نزدیکتر میشود.»
چرا انجمن داروسازان از "سه ماه سخت" سخن میگوید؟
اختراعی در واکنش به هشدار انجمن داروسازان درباره کمبودها در سه ماه پایانی سال گفت:«این نگرانی بیراه نیست. موضوعاتی در کشور در شرف وقوع است؛ از جمله احتمال تغییر ناگهانی نرخ ارز. شرکتها نمیدانند کالای موجود در انبار را با چه نرخی عرضه کنند و اگر نرخ ارز تغییر کند، آیا توان تأمین دوباره مواد اولیه را خواهند داشت یا خیر.»
او فشارهای همزمان ناشی از کاهش تخصیص ارز، وصول نشدن مطالبات زنجیره دارویی و احتمال شوک ارزی را سه عامل اصلی تشدید نگرانیها دانست.
این بحران ربطی به دولت خاصی ندارد
در پاسخ به این سؤال که دولت پزشکیان تا چه حد در مدیریت وضعیت دارو موفق بوده است، اختراعی تأکید کرد:«این مسئله مختص دولت آقای پزشکیان یا حتی دولتهای قبل نیست. یک بیماری مزمن اقتصادی بر کشور حاکم است؛ بیماریای که ریشه آن به دههها قبل بازمیگردد. نوسان نرخ ارز و کاهش ارزش پول ملی همیشه آسیبزا بوده و دولت فعلی و قبلی نیز در این حوزه عملکرد ضعیفی داشتهاند.»
نایبرئیس سندیکای تولیدکنندگان مواد دارویی در پایان گفت:«اگر ارز تخصیص پیدا نکند و مطالبات شرکتها پرداخت نشود، نهتنها کمبودها بیشتر میشود، بلکه حتی توان تولیدکنندگان برای حفظ ظرفیت فعلی نیز تهدید خواهد شد. روند فعلی رو به وخامت است و نیاز به تصمیمگیری فوری دارد.»