چرا همزمان با قطع برق، خطوط موبایل قطع می شود؟
به گزارش نبض بازار، در سالهای اخیر، قطعیهای مکرر برق در برخی مناطق کشور باعث اختلالهای قابل توجهی در خدمات ارتباطات سیار شده است. این موضوع به ویژه در شرایط اضطراری، زندگی شهروندان را تحت تأثیر قرار داده و ضرورت توجه بیشتر به پایداری شبکههای مخابراتی را یادآور میشود.امسال هم ، موضوع همزمانی قطعی برق و اختلال در شبکههای تلفن همراه و اینترنت، یکی از چالشهای اصلی زیرساخت ارتباطی کشور بوده است.
۲۲ آذر ۱۴۰۳، وزارت ارتباطات با انتشار بیانیهای اعلام کرد که “اختلالات ایجاد شده به علت قطعی برق سایتهای اپراتورهای همراه و ناکارآمدی تجهیزات ذخیرهکننده برق بوده است.” این وزارتخانه همچنین تأکید کرده است که با همکاری اپراتورها، اقداماتی برای بهبود کیفیت باتریهای پشتیبان سایتهای BTS در دست انجام است تا پایداری شبکه در شرایط قطعی برق افزایش یابد.
شبکههای مخابراتی موبایل شامل ایستگاههای پایه (BTS)، سوئیچها و تجهیزات حساس دیگری هستند که برای عملکرد مستمر نیازمند برق پایدار میباشند. این تجهیزات معمولاً از برق شهری تغذیه میکنند و در صورت قطعی برق، باید از منابع پشتیبان مانند باتریها یا ژنراتورهای اضطراری استفاده کنند.
طبق گزارش وزارت ارتباطات، حدود ۴۵درصد از سایتهای BTS باتریهای پشتیبان با ظرفیت و عمر محدود دارند و تنها ۳۰ درصد از آنها مجهز به ژنراتور اضطراری هستند. باتریهای موجود معمولاً فقط ۲ تا ۴ ساعت برق مورد نیاز را تأمین میکنند، که در صورت قطعی طولانیمدت برق، اختلال در خدمات موبایل اجتنابناپذیر است.کمبود تجهیزات پشتیبان، فرسودگی باتریها و نوسانات برق از دلایل اصلی قطع همزمان خطوط موبایل با قطعی برق است.
در همین راستا، فرهاد شهرکی، عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، در فروردین ۱۴۰۴ هشدار داد که اگر تا پیش از تابستان باتریهای فرسوده دکلهای مخابراتی تعویض نشود، احتمال قطع گسترده اینترنت و تلفن همراه در بسیاری از نقاط کشور وجود دارد. او گفت: “باتریهای دکلهای مخابراتی به دلیل قطعیهای مکرر برق به شدت آسیب دیدهاند و عدم تعویض آنها خطر اختلالات گستردهتری را به همراه دارد.” این اظهارات نگرانیهایی را درباره آمادگی کشور برای مواجهه با افزایش بار مصرف برق در فصل گرما برانگیخته است.
از سوی دیگر، سعید سوزنگر، کارشناس شبکه، در مصاحبهای با روزنامه دنیای اقتصاد تأکید کرد که زیرساختهای برق و مخابرات کشور در وضعیت مناسبی نیستند و پیشبینی کرد که سال ۱۴۰۴ از نظر پایداری شبکه حتی بدتر از سال گذشته باشد. او گفت: “در سال گذشته، باتریهای دکلها به علت افت مداوم ولتاژ و قطعیهای پیاپی تخلیه شده و بسیاری از سایتها از کار افتادند. اکنون نیز اگر زیرساختها بهروز نشوند، باید منتظر اختلالات گستردهتری باشیم
وابستگی تجهیزات مخابراتی به برق
شبکههای مخابراتی برای ارائهی خدمات تماس صوتی، پیامک و اینترنت، به مجموعهای از تجهیزات الکترونیکی از جمله آنتنها (BTS)، سوئیچها و سرورهای پردازشی نیاز دارند. این تجهیزات عمدتاً در دکلهای مخابراتی نصب شده و برای عملکرد پیوسته، نیازمند تأمین پایدار برق هستند. هر زمان که برق منطقهای قطع میشود، در صورت نبود یا اختلال در عملکرد منابع تغذیهی پشتیبان مانند باتری یا ژنراتور، این تجهیزات نیز از کار میافتند و کاربران دچار قطعی ارتباط میشوند.
محدودیت منابع پشتیبان
در برخی دکلهای مخابراتی، باتریهای پشتیبان وجود دارند که میتوانند برق مورد نیاز را برای مدت محدودی (معمولاً بین ۲ تا ۴ ساعت) تأمین کنند. اما اگر مدت زمان قطعی برق بیش از ظرفیت این باتریها باشد، یا در صورت خرابی و عدم نگهداری مناسب از منابع پشتیبان، آنتنها خاموش میشوند. همچنین برخی سایتها به دلیل هزینهی بالا یا دشواری دسترسی، فاقد ژنراتور یا باتریهای قدرتمند هستند.
در برخی موارد، کمبود بودجه، نبود نظارت کافی بر عملکرد تجهیزات پشتیبان، یا فرسودگی زیرساختها موجب میشود که حتی در زمانهای کوتاه قطعی برق، خدمات موبایل نیز دچار اختلال شوند.
اختلال در شبکهی موبایل همزمان با قطع برق، بیشتر به دلیل وابستگی دکلهای مخابراتی به برق و ضعف در منابع پشتیبان رخ میدهد. برای حل این مشکل، نیاز به سرمایهگذاری در تجهیزات ذخیرهی انرژی، نگهداری مناسب و استفاده از فناوریهای جدید برای مدیریت هوشمند مصرف انرژی در شبکههای مخابراتی وجود دارد