رمزگشایی از افزایش ارزش افغانی در دولت طالبان
به گزارش نبض بازار
ه طور سنتی، ارزهای قوی با عواملی مانند اقتصاد قوی، جریان صادرات و سرمایه گذاری قابل توجه و پذیرش گسترده جهانی مرتبط هستند. با این وجود، بر اساس گزارش "بلومبرگ"، برخلاف این باور مرسوم، افغانی علیرغم وجود فقر و انزوا در افغانستان، به عنوان بهترین ارز در سطح جهان برای سه ماهه سپتامبر سال ۲۰۲۳ ثبت شد. در طول آن بازه زمانی ارزش افغانی ۹ درصد و در کل آن سال ۱۴ درصد افزایش یافت. تا اوایل دسامبر آن سال پزو کلمبیا با افزایش ارزش ۱۹ درصدی و روپیه سریلانکا با افزایش ارزش ۱۵ درصدی بهترین ارزهای جهانی بودند و افغانی افغانستان در رتبه سوم قرار داشت.
این سوال پیش میآید که علیرغم وجود تحریمها، کمبود سرمایهگذاری خارجی و صادرات محدود، حفظ ارزش افغانی چگونه رخ داده است؟ افغانی از زمان قدرت گیری طالبان از کنترلهای سخت صادرات ارز، عرضه پول داخلی کنترل شده، حوالههای شخصی قابل توجه و کمکهای سازمانهای بین المللی بهرهمند شد. محمولههای نقدی سازمان ملل متحد به دلار، همراه با محدودیتهای شدید خروجی نیز در این میان نقش داشتند. طالبان محدودیتی را بر مقدار ارز خارجی که در هنگام خروج از افغانستان میتوان حمل کرد (۵۰۰ دلار زمینی و ۵۰۰۰ دلار از طریق هوایی) وضع کرد که تقاضا برای افغانی را افزایش داد و به افزایش ارزش آن کمک کرد. در فاصله ژانویه تا جولای ۲۰۲۳، افغانستان تقریباً ۱.۰۴ میلیارد دلار کمک خارجی دریافت کرد. این میزان کمک در سال ۲۰۲۲ میلادی ۱.۸ میلیارد دلار بود. این کمکها که به دلیل تحریمهایی که افغانستان را از سیستم مالی جهانی منع میکند، به صورت نقدی تحویل داده شدهاند توسط طالبان به پول محلی تبدیل شده و در گردش قرار گرفتهاند. صرافان محلی که در افغانستان به "صراف" معروف هستند، نقش مهمی در مبادلات ارز خارجی در افغانستان ایفا کردهاند.
بانک مرکزی افغانستان ثبات پول را از طریق سیاستگذاریهای پولی محتاطانه تضمین کرد. بانک مرکزی با کنترل تورم و حفظ نرخ بهره مناسب، اعتماد به پول افغانی را در بین سرمایه گذاران داخلی و بین المللی ایجاد کرد. مدیریت سختگیرانه اقتصاد کلان، از جمله ممنوعیت فرار سرمایه، تنظیم واردات، محدود کردن مبادلات بانکی و تشدید کنترل بر بازار غیررسمی پول حواله، افغانی را بیشتر تقویت کرد.
منبع: اقتصاد 24