خطر جدی در کمین میدان نفتی _گازی آرش و دیگر میادین
به گزارش نبض بازار،ایران ۲۸ میدان مشترک نفت و گاز با کشورهای همسایه دارد که ۲۰ درصد از ذخایر نفت و ۳۰ درصد از ذخایر گاز کشور را تشکیل میدهند. میدان نفتی- گازی آرش از میدانهای گازی ایران است که در شمال خلیج فارس و در استان بوشهر قرار دارد. این میدان از میدانهای مشترک ایران با کشور کویت است. اخبار و حواشی این میدان گازی مدتی است بالا گرفته چرا که شورای همکاری خلیج فارس درآخرین نشست خود در دوحه قطر ادعاهای واهی خود علیه ایران درخصوص پرونده میدان گازی آرش را تکرار کردند و اینبار پا را فراتر گذاشته و در پایان این نشست در بیانیه ای مدعی شدند که مالکیت میدان گازی مشترک آرش (الدره) متعلق به عربستان و کویت است و تنها این دو کشور حق بهره برداری از منابع آن را دارند.
میدان نفتی-گازی آرش که کشورهای عربی از جمله کویت آن را الدره مینامند حدود ۶۰ سال پیش از سوی یک شرکت ژاپنی کشف شد. ذخیره درجای گاز این میدان ۲۰ تریلیون فوت مکعب و ذخیره نفت درجای آن هم نزدیک به ۳۱۰ میلیون بشکه برآورد شده است.
موقعیت ميدان گازي آرش و سهم ایران
محمد صادق مهرجو کارشناس ارشد انرژی درگفتگو با خبرنگار نبض بازاردر مورد میدان نفتی و گازی آرش و سهم ایران در این میدان گفت: قطع یقین ما در میدان گازی و نفتی آرش سهم داریم، میدان آرش یک بلوک اکتشافی بوده زیرمیدان سروش بوده و در سال ۱۹۶۰ کشف شده است و بر اساس تقسیم بندی و خط مرز دریایی که موسوم به آیپک است ما سهم داریم. گاز میدان آرش مثل میدان پارس جنوبی غنی است و حتی می توان گفت از پارس جنوبی هم غنی تر است، همچنین میزان میعانات گازی در میدان آرش نسبت به پارس جنوبی بیشتر است و براساس آخرین اکتشافی که انجام شده این میدان نفت هم دارد البته کویت خیلی قایل به میدان نفتی نیستند ولی ما نفت هم در برخی از افق های زمین شناسی کشف کردیم.
این کارشناس ادامه داد: این میدان بین ما و کویت و عربستان مشترک است، ساختار آرش یک میدان تقریبا شمال شرق و جنوب غرب است و شکل میدان به این شکل است و در بعضی از نقشه ها این را دو تیکه در نظر گرفتند و در بعضی از نقشه ها یک ساختار در نظر گرفتند. ادامه ساختار آرش ما و در کویت به اسم آلدره است در ناحیه بی طرف بین عربستان و کویت قرار می گیرد.عربستان و کویت منافع زیرزمینی بین این منطقه را بین خودشان تقسیم کردند، حالا توافق نامه ای نوشتند که اکتشاف و بهره برداری را همزمان انجام بدهند و یک شرکت هم مشترک ثبت کردند تا از این به بعد میادینی که در این حوزه قرار دارد را توسعه دهند چه در ناحیه دریایی و چه خشکی. گفتنی است حقوق دریاها بر اساس کنوانسیون۱۹۸۲ تشکیل شد که در این کنوانسیون خط مرزی دریایی را بر اساس قواعد در نظر گرفتند، ایران عضو این کنوانسیون نیست (یعنی عضو پذیرفته شده نیست ) می دانید که ما اگر بخواهیم در هر کنوانسیونی عضو شویم باید مجلس آن را تصویب کند وبه دولت ابلاغ شود.ما در این کنوانسیون شرکت کردیم ولی عضو آن نیستیم در حقیقت ما مبنای حقوقی برای تقسیم خط مرزی دریایی را در این کنوانسیون نپذیرفتیم . همچنان بین ما و کویت خط مرزی موسوم به آیپک حکفرماست.
فاز جدید حواشی میدان آرش
صادق مهرجویی با بیان اینکه کویت و عربستان نمی توانند حق ما را در این میدان نادیده بگیرند، افزود: کویت چندین سال پیش حفاری توسعه ای در این منطقه انجام داد و سریعا به آنها اخطار داده شد که دکل ها توی خط مرز دریایی ما هست و آنها هم سریعا جمع کردند و رفتند. زمانی هم که ما قصد اکتشاف داشتیم یادداشت های اعتراضی خیلی زیادی داشتند. در حقیقت هر دو طرف ادعا دارند. بر اساس کنوانسیونی { ۱۹۸۲ حقوق دریاها } که آنها عضو هستند اگر بخواهند خط مرزی تعیین کنند، امکان دارد سهم مان را از دست بدهیم و ما باید همین خط آپیک که موجود است را مبنا قرار بدهیم. بارها مسئولین نفت و وزارت امور خارجه اعلام کردند آماده مذاکره هستند ولی ظاهراً کویتی ها قایل به مذاکره نیستند و حرف خودشان را می زنند ما هم قطع به یقین از منافع ملی مان کوتاه نمی آییم و ادعا درستی هم داریم. آنها به هیچ عنوان نمی توانند ما را از حق خودمان محروم بکنند ماهم نمی توانیم از حقشان محروم کنند منتها بین این دو طرف ادعاهایی وجود دارد که باید ببینم به چه صورت پیش می رود.
محمد صادق مهرجویی با بیان اینکه در دولت قبلی امیر کویت به ایران آمده بود و یکسری مذاکرات در جریان بود، افزود: آن زمان طبق اخبار غیر رسمی مذاکرات نیمه تمامی بین ایران و کویت در جریان بود ولی در حال حاضر کویت با عربستان توافقنامه ای برای توسعه میادین و منابع شان در مناطق بستند و دیگرسهمی برای ما قایل نیستند. کاش در دولت قبل آن موقع که امیر کویت به ایران آمد و تقریبا پذیرفته بودند که درصدی در میدان آرش سهم داریم به گونه ای برای توسعه میدان آرش عمل می کردیم که تضمین کننده منافع ملی ما بود.
چرایی بی توجهی ایران به میدان نفتی - گازی آرش
وی در پاسخ به این سئوال که چرا ایران در سالهای گذشته به میدان گازی و نفتی آرش توجهی نکرده است گفت :متاسفانه توجه بیش از اندازه به میدان پارس جنوبی به عنوان بزرگترین میدان گازی جهان مطرح است خواه و ناخواه ما را از توجه و توسعه سایر میادین مشترک باز داشته است و البته بحث محدودیت منابع هم مطرح است. پس نبود منابع و توجه بیش از اندازه با میدان پارس جنوبی ما را از سایرمنابع ومیادین مشترک باز داشته است.
تعیین خط مرزي اولويت اول ایران است
این کارشناس ارشد حوزه انرژی در پایان تاکید کرد: ۴۴سال است ادعا دارند جزایر سه گانه به طور کامل برای امارات است ولی آیا توانستند ادعایشان را ثابت کنند خیر. این قضیه میدان نفتی- گازی آرش در حقیقت جز همان ادعاهایی است که مطرح می کنند منتها جرات ندارند از خط مرزی که وجود دارد و مورد توافق هر دو طرف است عبور کنند. ما سفت و سخت ایستادیم چون اگر ما به این ادعا آنها گردن بگذاریم امکان دارد بقیه میادین مثل سروش و ابوذر را از دست بدهیم، خطر جدی وجود دارد فقط بحث میدان آرش نیست حداقل سه تا میدان دیگر هم بر اساس ادعای آنها در خط مرزی جدیدی که آنها متصور هستند قرار می گیرد. در صورتی که میدان ابوذر و سروش کاملا در آبهای سرزمینی ما قرار دارند و اصلا هم مشترک نیستند و ما به تنهایی داریم از این دوتا میدان بهره برداری می کنیم. ما باید به خط آیپک بچسبیم چون در حقیقت مذاکره پذیر نیست و به امنیت و منافع ملی ما آسیب های جدی وارد خواهد کرد.