شاخص کل بالاها جاش نیست،پایین ها راش نیست/ریزش سنگین 30000 واحدی در 24 دی
به گزارش نبض بازار ،امروز چهارشنبه 24 دی ماه 1399 ،آخرین روز کاری هفته بازار بورس اوراق بهادار تهران ،شاهد سومین سقوط سنگین شاخص کل بود و همانند روز گذشته روندی نزولی و کاملا سرخ داشت. به طوری که از همان ابتدای کار شاهد ریزش لحظه ای شاخص کل بودیم و تا پایان بازار ادامه داشت.
در روز مواج بورس،شاخص کل بازار در نهایت با ریزش سنگین 30 هزار و 844 واحدی (2.45- درصد) نسبت به روز گذشته،درارتفاع 1 میلیون و 229 هزار و 878 واحد قرار گرفت.با گزارش لحظه به لحظه از تالار شیشه ای بورس با ما در نبض بازار همراه باشید. شاخص فرا بورس با کاهش 342 واحدی (1.83-درصد) نسبت به روز گذشته در ارتفاع 18 هزار و 358 واحدی قرار گرفت.شاخص کل هم وزن نیز با کاهش 8 هزار و 406 واحدی (1.81-درصد) به ارتفاع 454 هزار و 786 واحد قرار گرفت.
نماد های تاثیر گذار در بورس
در پایان روز کاری امروز 6 نماد فارس،فملی،فولاد،شستا،وبملت،شپنا و جم به ترتیب بیشترین تاثیر منفی و نماد شستا بیشترین تاثیر مثبت بر روند شاخص بورس را ایفا نمودند.
نماد های تاثر گذار در فرابورس
در پایان روز کاری امروز 6 نماد آریا،کگهر،غصینو،زاگرس،شگویا و هرمز به ترتیب بیشترین تاثیر منفی و نماد وسپهر بیشترین تاثیر مثبت بر روند شاخص فرا بورس را ایفا نمودند.
نمودار شاخص کل در یک هفته اخیر
بازار امروز چهارشنبه 24 دی در قاب نگاه
در بورس امروز و در ساعت ۹ و ۳۰دقیقه جمع صف های خرید حدود هزار و ۱۳۰میلیارد تومان و ارزش کل صف های فروش سه هزار و ۷۰۰میلیارد تومان بوده است، بدین ترتیب خالص سفارشات فروشی که در سیستم معاملات ثبت شده به دو هزار و ۵۷۰ میلیارد تومان می‌رسد.تا این ساعت بیشترین عرضه در صفوف فروش «وتوصا»، «کدما» و «شتوکا» به چشم می‌خورد به طوری که فقط برای سهام گروه سرمایه گذاری توسعه صنعتی ایران ۱۵۰میلیارد تومان سفارش فروش وجود دارد. بیشترین تقاضا نیز در صفوف خرید «سپیدار»، «چخزر» و «رافزا» در نوبت انتظار است.حقیقی‌ها تا ساعت مورد اشاره رقمی در حدود ۴۳۵میلیارد تومان نقدینگی از بازار خارج کردند.
شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در پایان نیمه اول زمان معاملاتی بازار ۲.۱درصد افت داشت، شاخص هم‌وزن نیز ۱.۶درصد نزول کرد.در پایان نیمه اول معاملات بورس امروز شاخص کل پس از افت ۲۶هزار و ۹۰۳واحدی (۲.۱درصد) در ارتفاع یک میلیون و ۲۳۳هزار واحد قرار گرفت و شاخص کل هم وزن نیز با کاهش ۱.۶درصدی مواجه شد.آخرین قیمت ۱۴۵نماد حداقل یک درصد نسبت به قیمت روز قبل آنها افزایش یافته و ۳۹۱نماد با کاهش بیش از یک درصدی قیمت همراه بوده‌اند.
ارزش کل معاملات خرد بورس و فرابورس نیز در مجموع به هشت هزار و ۳۵۰میلیارد تومان رسید. حقیقی‌ها در حدود هزار و ۳۵۰میلیارد تومان نقدینگی از بازار خارج کردند.ارزش ۱۰صف خرید برتر بورس و فرابورس در مجموع ۷۵۰میلیارد تومان (۶۷درصد کل) و ۱۰صف فروش برتر هزار و ۹۰میلیارد تومان (۳۰درصد کل) می‌شود، همچنین حجم صف‌های خرید در ۲۲نماد و حجم صف‌های فروش در ۹۸نماد بیش از ۱۰میلیارد تومان بوده است.«سرمایه گذاری ها» کم اقبال ترین صنعت امروز با خالص سفارش فروش ۳۳۰میلیارد تومان است و پس از آن گروه «هتل و رستوران» قرار دارد که برآیند سفارشات فروش آن ۳۱۰میلیارد تومان می‌شود، از سویی دیگر گروه «رایانه و فعالیت های وابسته به آن» با تقاضای خرید ۳۲۰میلیارد تومانی همراه است.
واکنش معنادار جهانگیری به افت شاخص کل بورس !
معاون اول رئیس‌جمهور درباره نتیجه نشست اخیر خود با دست اندرکاران بورس که نتیجه آن ریزش شاخص کل بورس بوده است، گفت: فردای آن روز که شاخص کل افزایش داشته است.وی در پاسخ به این سوال که کارشناسان معتقد هستند که این افزایش دستوری بوده است، سکوت کرد!
ترس بورس بازان از چیست؟
بازار بورس و اوراق بهادار تهران دیروز در ساعت پایانی معاملات با ریزش ۴۰ هزار و ۶۲۷ واحدی به عدد ۱ میلیون و ۲۶۰ هزار و ۶۹۸ واحد رسید. ریزشی که برای سهامداران بسیار نگران کننده است.دلایل ریزش بازار بسیار بنیادی و اقتصادی است. ازطرفی سرمایه گذاران نسبت به عوامل تاثیرگذار در اقتصاد ابهاماتی دارند و تازمانی که این ابهامات وجود دارد ممکن است سرمایه گذاران بخواهند دارایی خود را به دارایی های دیگر تبدیل کنند یا دست نگه دارند و نقدینگی را نزد خودشان نگه دارند.
عوامل اساسی افت شاخص بورس
پس از افت ۳ درصدی شاخص کل بورس در روز گذشته، میزان افت کل ارزش بازار سهام از ۲۰ مرداد ماه تاکنون به مرز ۳۰۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده است.با نزول ۲۰۰ هزار میلیارد تومانی بازار سهام در مبادلات دیروز میزان کل افت ارزش بازار سهام از ۲۰ مرداد تاکنون به مرز ۳۰۰۰ هزار میلیارد تومان، معادل ۱۲۰ میلیارد دلار رسید. نزول ۳ درصدی دیروز، دومین نزول با این میزان در ۱۰ روز گذشته بود. اما ریشه این نزول سنگین و بی‌وقفه چیست؟ بررسی‌ها نشان می‌دهد ریشه نزول های بورس را باید در ۳ عامل، شامل؛ تغییر در چشم‌اندازهای اقتصاد کلان، گران شدن بازار و سیاستگذاری‌های مبهم و متناقض در داخل مجموعه دولت جست‌وجو کرد. شاخص کل بورس تهران دیروز سقوط سنگین دیگری را در کارنامه خود ثبت و بیش از ۳ درصد افت کرد. این دومین نزول سنگین بورس ظرف ۱۰ روز گذشته است. با نزول ۲۰۰ هزار میلیارد تومانی بازار سهام در مبادلات دیروز، مجموع رقم نزول ارزش بازار سهام از ۲۰ مرداد ماه تاکنون، به مرز ۳۰۰۰ هزار میلیارد تومان رسید. ارزش کل بازار سهام در مرداد ماه امسال به ۹۲۰۰ هزار میلیارد تومان معادل ۴۲۲ میلیارد دلار (با احتساب هر دلار ۲۱ هزارو ۷۰۰ تومان) رسیده بود، اما با نزول روز گذشته ارزش کل بازار سهام (بورس تهران و فرابورس) به ۶۲۹۶ هزار میلیارد تومان معادل ۲۵۲ میلیارد دلار (با احتساب هر دلار ۲۵ هزار تومان) رسید. ارزش دلاری بازار سهام نیز در ۱۵۰ روز گذشته ۱۷۰ میلیارد دلار کاهش یافته است. این نزول آشفتگی زیادی در بین سهامداران ایجاد کرده و حتی ظرف چند روز گذشته به تجمع اعتراضی جلوی در سازمان بورس در خیابان ملاصدرا منجر شد.
سقوط ۳ درصدی بورس و خروج ۲ هزارمیلیارد تومان نقدینگی
سومین سقوط بزرگ بورس چگونه رقم خورد؟
پس از کش و قوس های فراوان، به نظر می رسد ماجرای قیمت گذاری دستوری فولاد به پایان خود نزدیک شده است. اما هنوز تبعات آن بازار سرمایه را رها نکرده است. یعنی پس از یک روز که بازار واکنش مثبتی به اقدامات دولت و سازمان بورس برای بی اثر کردن نامه معاون وزیر صمت جهت کاهش قیمت فولاد در بورس کالا داشت، دیروز بازار سرمایه باز هم با کاهش در شاخص روبرو شد که با توجه به خروج 692 میلیارد تومان پول حقیقی از بورس طی روز گذشته و خروج 1902 میلیارد تومان طی معاملات امروز، می توان ترس ناشی از ریسک تصمیمات خلق الساعه دولتمردان را در بازار سرمایه به وضوح مشاهده کرد.البته صحبت های دیروز وزیر صمت درباره مخالفت وی با قیمت گذاری دستوری و اعلام اینکه این دستورالعمل برای دوره های گذشته بوده است، تا حدودی می تواند روند متعادلی به بازار بدهد. اما همچنان باید این مساله را که یک نامه معاون وزیر می تواند در مقابل مصوبه هیئت دولت و شورای عالی بورس، وضعیت بازار سرمایه را به این شدت خراب کند را ریشه ای تر مورد تحلیل قرار داد. علی رغم تاکیدات همه مسوولین دولتی بر حمایت از بازار سرمایه و قوانین آن، هنوز مشخص نیست این دستورالعمل لغو شده است یا نه. اما آنچه مشخص است این نوع دخالت های افراد با سمت های مختلف تنها بر طبل بی اعتمادی به بازار سرمایه می کوبد و نتیجه آن تنها سرمایه سوزی در بورس و حجوم نقدینگی به سایر بازارهای موازی بازار سرمایه خواهد بود.
معاملات هیجانی به بورس بازگشته است
اصلاح فعلی در بازار سرمایه به عوامل مختلفی ارتباط داشته و می توان سرمنشأ آن را دخالت های خارج بازار و وضع قوانینی دانست که زمینه ساز بی اعتمادی به بورس شده است. به عنوان مثال در بازارهای جهانی افزایش قیمت محصولات فولادی، مس و روی در کنار رشد بهای نفت و محصولات پتروشیمی سبب رشد در بورس های جهانی شده است؛ اما در بازار داخل تصمیمات نامتناسب با شرایط بازار و عدم توانایی صنایع از تحولات مثبت جهانی زمینه بی اعتمادی به بازارهای داخلی را فراهم کرده است.
فروش در کلیت سهم های اصطلاحا شاخص ساز به واسطه هیجان و ترس است و بسیاری از سهامداران بدون در نظر داشتن ارزش بنیادی شرکت ها اقدام به فروش های هیجانی می کنند. با توجه به شرایط فعلی بازار سرمایه، رشد بورس و بازدهی آن در بلندمدت از بازارهای موازی بیشتر خواهد بود و می توان بازار سرمایه را محل مناسبی برای سرمایه گذاری دانست.از دیگر سو، عدم تطابق ورود و خروج و نقدینگی به بازار یکی از دلایل اصلاح شاخص بوده است. همه این عوامل دست به دست هم دادند دومین ریزش شدید بورس در دی ماه طی معاملات روز گذشته رقم بخورد. حال باید دید شرایط روزهای آینده بازار به چه نحوی خواهد بود.
منشأ ابهامات بورس کجاست؟
رکود حاکم و عدم وجود چشم‌انداز مثبت بر بازار های رقیب و وضعیت مناسب قیمت های جهانی نشان از ظرفیت مطلوب بازار برای رشد دارد.بازار سهام در شرایطی به سر می‌برد که ابهامات و چالش های بسیاری از قبیل مشخص نبودن نرخ دلار در بودجه، کسری بودجه و قیمت گذاری محصولات مختلف پیش روی فعالان قرار دارد. در کل هم برنامه اقتصادی دولت برای سال آینده به هیچ عنوان قابل پیش بینی نیست.اگر به این فضای پر‌ابهام چالش های سیاسی مختلف بین‌المللی پیش رو را اضافه کنید، می‌توان درک کرد چرا بازار سرمایه با این نوسانات و هیجانات شدید روبه‌رو شده است. بعد از اصلاح شاخص و ریزش شدید طی ماه های اخیر شاهد جبران بخشی از ریزش بودیم ولی با توجه به شرایط ذکر شده کنونی و ضعف تقاضا در بازار مخصوصاً در نماد های بزرگ و اصلی باعث خروج نقدینگی فعلی به سمت نماد شرکت های کوچک و نزدیک شدن بازار به ماه های پایانی و نیاز بیشتر حقوقی ها به تامین نقدینگی موجب فشار بیشتر عرضه ها شده است.
با افت های پی در پی که در بازار سرمایه ایران رخ داد شاهد هستیم سهامداران سرمایه های خود را به سمت بازار های غیر رسمی برده‌اند.در چهارماهی که گذشت بازار سرمایه با ریزش حداکثری مواجه شد به طوری که p/e بازار سرمایه اُفت ۶۱ درصدی داشت ،این امر به مرور سبب شد که جذابیت بازارهای جهانی مانند بیت کوین افراد زیادی را به خود جلب کند.
افزایش حضور مردم در معاملات بیت کوین
طی چند ماه اخیر در کشور ما از این بازار استقبال به نسبت خوبی به عمل آمده ، اما نکته ای که حائز اهمیت است، مردم باید در این بازار قدرت ریسک پذیری خود را ارتقا دهند به علت آنکه ممکن است این بازار نیز با اُفت مواجه شود، اما نباید نادیده گرفت که افراد باید در بازارهای پولی یا مالی دیدگاه بلند مدت داشته باشند.حضور در بازار بیت کوین نیاز به آگاهی چندانی ندارد و باتوجه به مستندات به نظر می‌رسد که این بازار تا کنون توانسته محل خوبی برای سرمایه گذاری نیز باشد.
به نظر می‌رسد با توجه به عواملی مانند رشد بازار جهانی، شروع افت دلار، ریزش های دو هفته اخیر بورس و دستکاری های سیاست گذاران، بازار با سردرگمی مواجه شده است. در چنین شرایطی که نیرو های مختلف این چنین بورس را تحت تاثیر قرار می‌دهند ریسک های چیست؟ فرصت هایی که می‌توانند منجر به رشد بالای سرمایه سهامداران شوند کدامند؟
نسبت های جذاب قیمتی
بورس تهران بعد از ۳ ماه ریزش شدید، از نیمه دوم آبان ماه دوباره صعودی شد. هنگامی صعود مجدد بورس شروع شد که نسبت قیمت به درآمد آینده‌نگر (P/E forward) در بورس به طور میانگین به عدد ۹.۵ رسیده بود. حالا بعد از افت‌های اخیر این عدد به ۹.۳ رسیده است. آخری باری که p/e بازار در چنین محدوده‌ای قرار داشت در رالی صعودی ابتدای سال و در اردیبهشت ماه بود. یعنی زمانی که بورس هنوز به یک میلیون واحد هم نرسیده بود. اما آن زمان بورس تا بیش از ۲ برابر رشد کرد و از مرز ۲ میلیون واحدی هم گذشت.حال به نظر می‌رسد به واسطه رشد قیمت دلار و جهش بازارهای جهانی، بازار سهام دوباره به سطوح جذابی رسیده است. در این میان می‌توان به نمادهای بزرگ و عموما کامودیتی‌محور بورس اشاره کرد که با قرار گرفتن در محدوده قیمت به درآمد ۹ جذابیت بیشتری هم دارند.
تزریق ترس به بورس
در زمان ریزش ۳ ماهه بورس بسیاری از سیاست گذاران مدام به مردم وعده هایی مبنی بر رشد دوباره بازار یا رسیدن شاخص به کف می‌دادند. اما این وعده‌ها در نهایت نتوانست از افت بیش از ۴۰ درصدی شاخص جلوگیری کند و بسیاری از سهامدارانی که به خاطر این صحبت ها در بازار مانده بودند زیان‌های سنگینی را متحمل شدند. این اتفاقات آسیب جدی به اعتماد سهامداران به بازار سهام و سیاست‌گذاران زد.به طوری که بعد از شروع رشد مجدد بازار هم شاهد دست به ماشه بودن بورس‌بازان و فروش آنها با کوچک ترین سیگنال های منفی بودیم.حال در چنین شرایطی و هنگامی که بورس تازه مسیر صعودی خود را شروع کرده شاهد تداوم سیاست‌های عجیب و رانت‌ساز هستیم. سیاست هایی از قبیل شیوه نامه وزارت صمت برای قیمت‌گذاری فولاد. شیوه‌نامه‌ای که منجر به انتقال هزاران میلیارد تومان پول از جیب سهامداران به کام رانت جویان شده است. تداوم اجرای چنین شیوه نامه‌ای و پافشاری وزارت صمت به افزایش رانت، می‌تواند یکی از مهم‌ترین ریسک های بازار سهام در ادامه مسیر باشد.
دو سناریو از آینده بازار سهام/ بازگشت بورس به رالی پرقدرت ابتدای سال؟
از ابتدای سال جاری، بورس تهران وارد رالی پرقدرتی شد. به گونه‌ای که شاخص کل از حوالی ۵۰۰ هزار واحد کار خود را آغاز کرد و در نیمه مردادماه از محدوده ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار واحد نیز فراتر رفت. اما به یکباره و در حالی که کمتر کسی انتظار داشت، ورق برگشت و نماگر بازار سرمایه تقریبا نیمی از مسیر پیموده شده را بازگشت!آزادسازی بخش از سهام عدالت، پیش رو بودن انتخابات آمریکا (در آن مقطع زمانی)، فشار روی دولت درخصوص رشد بی‌رویه قیمت ها در بورس، حبابی شدن ارزش بخشی از شرکت، حواشی ایجاد شده درخصوص عرضه پالایش یکم و... از جمله عواملی بودند که باعث شکل‌گیری وضعیت فعلی و کوچ نقدینگی از بازار سهام شدند.
اما درحال حاضر به‌رغم اینکه اغلب شرکت‌ها حدود ۵۰-۴۰ درصد از سقف خود فاصله گرفتند، همچنان بازار دست فروشندگان است و خریداران رغبت چندانی برای خرید خصوصا در نمادهای شاخص‌ساز از خود نشان نمی‌دهند.ضعف نقدینگی در بازار، انتظار برای روی کار آمدن دولت جدید در آمریکا و روشن شدن سیاست‌های دولت جدید درخصوص روابط با ایران، در پیش‌بودن گزارش‌های ۹ ماهه شرکت‌ها، حواشی ایجاد شده برای برخی صنایع خصوصا فولادسازان و... از جمله عواملی هستند که بازار برای تعیین ادامه مسیر نیم نگاهی به آنها دارد.از طرف دیگر خروج نقدینگی از بازار و افت نسبی ارزش معاملات نسبت به روزهای اوج بازار باعث شده تا صفوف خرید خصوصا در نمادهای بزرگ بسیار شکننده باشد و هر تقاضایی در همان بدو کار سرکوب شود.
رو آوردن سرمایه گذاران به بازار های غیر رسمی به دلیل تنش در بازار های داخلی
اگر افراد نمودار معاملات ارزی مثل بیت کوین یا سایر موارد را مشاهده کنند، با نوسانات زیادی مواجه می‌شوند، نکته ای که باید به آن اشاره کرد سرمایه گذاری مستقیم در این بازار به دلیل ریسک بالا مخاطره آمیز است.متاسفانه وقتی عده‌ای از مسئولان در بازار های رسمی تنش هایی را ایجاد می‌کنند قطع به یقین بازارهای غیر رسمی می‌آیند و سرمایه‌ها را جذب می‌کنند. در رابطه با بیت کوین یا همان رمز ارز باید گفت علاوه بر معاملات، استخراج ارز هم از اهمیت بالایی بر خوردار است، اما متاسفانه با توجه با قانونی که وزارت نیرو در این رابطه گذاشت، منفعت ناشی از استخراج رمز‌ارز را از تولید کننده گرفت و به دست دلالان سپرد، دولت باید در این رابطه ورود کند و نظارت لازم را از طریق دستگاه‌های مربوطه به عمل آورد.
سرمایه گذاری در بیت کوین مثل تیری در تاریکی
پیش بینی بازار های دنیا در رابطه با رمز ارز بسیار سخت است، همچنین باید گفت عمل کسانی که در این زمینه به خرید و فروش می‌پردازند ، مانند یک تیری در تاریکی می‌ماند به دلیل آنکه خیلی از این سرمایه گذاران با تحلیل های تکنیکال و بنیادی که در زمینه رمز ارز‌ها رخ می‌دهد آشنا نیستند و ممکن است متضرر شوند.اکنون، چون فضای رمز ارز‌ها رسمیت پیدا نکرده و افراد آموزش های چندانی در این زمینه ندیده اند ، پس باید گفت این بازار فعلا برای سرمایه گذاران تازه وارد وارد پرریسک است.
دو عامل که بورس را قرمز کرد
در حال حاضر، دو عامل شرایط موجود بازار سرمایه را رقم زده است که اولین عامل ریسک های سیاسی است که چندین سال است فراز و فرود این نوع ریسک ها را در بازار تجربه می‌کنیم و اثرات آن ها در بلند مدت خنثی می‌شود و شرایط پیش آمده به گونه ای شده است که بحث از درگیری و جنگ در بازار افتاده است و واکنش بازار به این مسائل طبیعی است.
از اوایل ماه جاری هرچند وقوع درگیری های نظامی کشور ما با دیگر کشورها بعید به نظر می‌رسد، مشاهده می‌شود که اثرات منفی در بازار گذاشته شده است و هنوز هم این تأثیرها منفی نشده‌اند.این کارشناس بازار سرمایه در ادامه بحث دلایل اثر گذار روی بازار سرمایه افزود: دلیل دوم روند منفی بازار سرمایه در این روز ها، بحث شیوه نامه قیمت گذاری محصولات فولادی است و البته، این بحث در قالب کلی می‌گنجد و بر اساس این قابل کلی، دخالت در قیمت گذاری شرکت های بورسی توسط دولت است و این اتفاق نباید بیفتد و دولت زورگویی نکند و باید به شرکت‌ها اجازه دهد که روش متعارف قیمت گذاری در بازار اتفاق بیفتد.احمد زاده اصل گفت: با این وجود دیده می‌شود که دولت با قاطعیت این دخالت را انجام می‌دهد و سازمان بورس و عوامل آن را جدی نمی‌دانند و این مسئله خلأ مهمی است که باعث ایجاد رانت و فساد در بازار می‌شود.
پیش بینی روند معاملات بورس در هفته جاری
به نظر می‌رسد در بازاراین هفته روند فرسایشی و نوسانی ادامه دار باشد و براساس پیش بینی های صورت گرفته به نظر می‌رسد که حرکت پرشتابی را در معاملات بازار شاهد نخواهیم بود.به مرور زمان راه سهام براساس پارامتر های بنیادی شرکت ها از یکدیگر جدا می‌شود و اقبال بازار بیشتر به سمت سهام شرکت های بزرگ که از چشم انداز خوبی در اقتصاد کشور برخوردارند، خواهد رفت.در بازار جهانی همچنان کامودیتی ها در حال تبعیت از روند معقولی هستند و انتظار روند فرسایشی در شاخص دلار وجود ندارد، همین امر می‌تواند کمک کننده به رشد مضاعف کامودیتی ها در بازار باشد.از طرفی برخی از کارشناسان اعتقاد دارند بورس به دلیل اخبار مربوط به افزایش تنش ها در منطقه در جریان معاملات این هفته کمی دست به عصا حرکت خواهد کرد اما با شروع معاملات هفته بعد احتمالا بورس بهبود پیدا خواهد کرد.
وضعیت نماد های پالایشی
نوسان و افت شدید قیمت نماد پالایشی یکم طی ماه های گذشته، بسیاری از سهامداران را با درد سرهای فراوانی مواجه ساخته است. سهامدارانی و سرمایه گذاران خردی که بدلیل تبلیغات گسترده دولت برای خرید این سهام وارد بازار سرمایه شده و بخش عمده ای از سرمایه های خود را در این مسیر هزینه کرده اند، هفته ها است که با افت قیمت این نماد مواجه هستند و انتظار شان از دولت این است که با بکار بستن تدابیری، زمینه را برای جبران ضرر و زیان آنها فراهم کند.
بر اساس برآورد های صورت گرفته، سهام دارانی که بدلیل تبلیغات گسترده دولت اقدام به خرید نماد پالایشی یکم کردند، اکنون با افت حدود ۲۵ درصد ارزش سهام خود مواجه شده اند. اگرچه باید توجه داشت که این فراز و فرود ها، طبیعت بازار سرمایه است، اما به هر حال هیجانات تزریق شده و تبلیغات گسترده ای که دولت برای فروش این یونیت های سرمایه گذاری صورت داد، بسیاری از مردم را ترغیب به خرید سهام و ورود به سرمایه گذاری در این بخش کرد.
انتهای پیام.
