به گزارش نبض بازار ،در فاصله سال‌های ۵۷ تا ۵۹ به طور میانگین روزانه ۱۴ میلیون لیتر بنزین در کشور تولید شده اما واردات این فرآورده در کشور در فاصله سال های مذکور صفر بوده و به تدریج با افزایش تعداد خودرو ها و رشد زندگی شهر نشینی به ۳.۷ میلیون لیتر در روز در فاصله سال‌های ۶۴ تا ۶۷ رسیده است. در نهایت و طی سال ها هرچه میزان تولید افزایش یافته، میزان مصرف از آن پیشی گرفته و به همین دلیل بوده که واردات بنزین تا حدود دو سال پیش هم ادامه داشت.
در نهایت عوامل مختلفی از جمله به مدار آمدن هر سه فاز ۳۶۰ هزار بشکه ای پالایشگاه ستاره خلیج فارس و سهمیه بندی بنزین باعث شد تولید این فراورده نفتی با میزان مصرف آن سر به سر شود و در نهایت تولید از مصرف پیشی گرفت و نام ایران در بین کشورهای صادرکننده بنزین جا گرفت.
دوعامل کاهش مصرف بنزین در کشور
بر اساس آمارهای موجود مازاد مصرف بنزین که در پی مدیریت مصرف سوخت با اجرای سهمیه‌بندی بنزین و اصلاح نسبی قیمت به وجود آمده بود، در ماه‌های نخست اجرای سهمیه‌بندی بنزین به‌طور میانگین حدود ۲۰ میلیون لیتر در روز بود و به صادرات اختصاص یافت. مصرف کل بنزین کشور از حدود ۹۸ میلیون لیتر در روز در آبان ۹۸ به حدود ۷۹ میلیون لیتر در روز در نیمه آذر ۹۸ رسید. کل تولید روزانه بنزین کشور نیز در آن زمان حدود ۱۱۵ میلیون لیتر عنوان می‌شد.
البته در این میان نباید از تاثیر شیوع کرونا بر کاهش مصرف بنزین نیز غافل شد. با جدی شدن منع رفت و آمدها در کشور به دلیل ویروس کرونا، مصرف بنزین در اسفند گذشته به حدود ۶۸ میلیون لیتر در روز کاهش یافت و در فروردین ۹۹ رکورد کاهش مصرف با ورود به محدوده ۴۴ میلیون لیتر در روز زده شد. این میزان مصرف روزانه بنزین به معنای کاهش حدودا ۵۰ میلیون لیتری مصرف بنزین در کشور بود. کاهش بی‌سابقه مصرف بنزین از نخستین ماه سال جاری آغاز شد و با وجود بیشتر شدن رفت و آمدها، همچنان ۱۵ درصد نسبت به اوج خود کمتر است.
البته آمار دقیقی از میزان تولید روزانه بنزین و همچنین صادرات این فراورده از سوی مسئولان اعلام نمی‌شود، اما پیش از این اعلام شده بود که ظرفیت تولید بنزین به ۱۰۰ تا ۱۱۵ لیتر در روز رسیده است. درمورد میزان صادرات نیز آخرین آماری که اعلام شد، در چهارم شهریورماه سال جاری و توسط رئیس کل گمرک ایران بود. به گفته مهدی میراشرفی، نخستین قلم کالای صادراتی کشور در پنج ماه نخست سال بنزین بوده و بیش از یک میلیارد دلار از این کالا به کشورهای دیگر صادر شده است.
میزان تولید و صادرات بنزین
در این راستا، ایمان ناصری، مدیر کل خاورمیانه موسسه مشاوران بازار نفت و گاز FGE درمورد میزان تولید بنزین در ایران توضیح داد: بر اساس تخمین موسسه FGE تولید بنزین ایران در سال جاری میلادی به طور میانگین حدود ۶۰۴ هزار بشکه (حدود 96 میلیون لیتر) در روز بوده که نسبت به میانگین سال ۲۰۱۹ که ۶۱۷ هزار بشکه (حدود ۹۹ میلیون لیتر) در روز بوده، کمی کاهش داشته است. دلیل این موضوع بهره وری بالاتر پالایشگاه ها مخصوصا ستاره خلیج فارس در سال ۲۰۱۹ است.
وی ادامه داد: البته تولید بنزین در ایران در سال ۲۰۱۸ و قبل از اینکه پالایشگاه ستاره خلیج فارس به میزان حداکثری خود برسد، حدود ۵۰۸ هزار بشکه در روز بود.
مدیر کل خاورمیانه موسسه مشاوران بازار نفت و گاز FGE با بیان اینکه وارادت بنزین ایران تا سال ۲۰۱۸ ادامه داشت، افزود: ایران از سال ۲۰۱۹ به بعد وارادات بنزین نداشت و صادرات بنزین ایران از نیمه های ۲۰۱۹ به بعد آغاز شده و به میانگین ۱۳۰ هزار بشکه (بیش از ۲۰ میلیون لیتر) در روز در سال ۲۰۲۰ رسیده است.
