پیچی که خودروسازان به قانون می زنند
بررسی گزارش ارزیابی عملکرد شرکتهای خدمات پس از فروش خودروسازان و واردکنندگان خودرو نشان می‌دهد که این شرکتها، همچنان از قانون تمرد و حقوق مصرف‌کنندگان خودرو را نقض می‌کنند.
اخیرا گزارش ارزیابی عملکرد شرکتهای خدمات پس از فروش خودرو در طول سال ۱۳۹۶ منتشر شد.
براساس نتایج این ارزیابی در ۴۲ شرکت فعال در عرضه خودروهای داخلی و وارداتی، سیستم خدمات پس از فروش در هیچ یک از این شرکتها "انطباق کامل" با الزامات آیین‌نامه اجرایی قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان خودرو نداشته است.
طبق این ارزیابی مهمترین موارد عدم اجرای قانون از سوی خودروسازان و واردکنندگان خودرو مربوط به سه مورد "عدم پرداخت خسارت خواب خودرو"، "عدم تعویض خودرو در صورت تکرار عیب" و "عدم اثربخش بودن فرایندهای اجرایی حوزه ستادی خدمات پس از فروش خودرو" بوده است.
این وضعیت در حالی است که در گزارشی که حدود یک سال پیش در ارزیابی عملکرد شرکتهای خدمات پس از فروش خودرو در طول سال ۱۳۹۵ منتشر شده بود نیز، خودروسازان و واردکنندگان خودرو در وضعیت "عدم انطباق کامل" با قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان خودرو قرار داشته و از پرداخت خسارت خواب (توقف) خودرو در تعمیرگاه به مشتریان خودداری می‌کردند.
ادامه تخلف از قانون از سوی شرکتهای عرضه‌کننده خودرو در حالی است که براساس آیین‌نامه اجرایی قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان خودرو، در صورتی که رفع عیب خودرو در دوره گارانتی به دلیل نبود قطعه بیش از دو روز یا مدت زمان استاندارد تعمیرات به طول انجامد، شرکت مربوطه موظف به پرداخت خسارت خواب (توقف) خودرو در تعمیرگاه به مالک آن است.
در این رابطه در ماده ۱۷ این قانون تاکید شده است:" عرضه‌کننده خودرو موظف است چنانچه رفع عیب خودرو در دوره تضمین که ناشی از خسارت حاصل از حادثه یا تصادف نباشد، بیش از دو روز کاری یا زمان استاندارد تعمیرات تایید شده به طول انجامد، به تامین خودروی مشابه جایگزین در طول مدت تعمیرات و در صورت عدم امکان پرداخت خسارت حق توقف خودرو اقدام کند".
در قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان خودرو، خسارت خواب (توقف) خودروهای سواری در تعمیرگاه‌های خودروسازان و واردکنندگان خودرو به ازای هر روز توقف مازاد، معادل پانزده ده‌هزارم قیمت خودرو تعیین شده است. در ماده ۱۸ این قانون آمده است:" ضوابط پرداخت خسارت توقف خودروهای سواری در تعمیرگاه‌ها به استثنای خسارت ناشی از حادثه یا تصادف به این صورت است که از زمان تحویل خودرو به نمایندگی مجاز به ازای هر روز توقف مازاد بر میزان یاد شده در ماده ۱۷ این قانون، به مقدار پانزده ده‌هزارم (۰.۰۰۱۵) بهای خودرو به عنوان هزینه توقف توسط عرضه‌کننده خودرو به مصرف‌کننده پرداخت می‌شود".
این قانون در حالی است که طبق جدیدترین ارزیابی صورت گرفته تنها تعداد معدودی از شرکتهای خدمات پس از فروش خودرو در صورت دریافت شکایت از سوی مشتری، اقدام به پرداخت خسارت خواب خودرو در تعمیرگاه می‌کنند؛ در حالیکه طبق قانون تمام خودروهای تحت گارانتی به صورت خودکار در صورت تاخیر در دریافت خدمات، مشمول دریافت جریمه توقف در تعمیرگاه هستند.
این وضعیت و ادامه یافتن تمرد شرکتهای خودروساز و واردکنندگان خودرو از اجرای قانون در حالی است که طبق همین قانون، وزارت صنعت، معدن و تجارت موظف بر نظارت بر حسن اجرای قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان خودرو بوده و باید با خودروسازان و واردکنندگان خودروی متخلف، برخورد کند.
البته این وزارتخانه در دوران وزارت محمدرضا نعمت‌زاده وزیر پیشین نیز در سال ۱۳۹۴ به تمام خودروسازان و واردکنندگان خودرو ابلاغ کرده بود که باید قانون پرداخت خسارت خواب خودرو را تا پایان این سال (۱۳۹۴)، به طور کامل اجرایی کنند با این حال با وجود گذشت بیش از دو سال از مهلت داده شده، هنوز این اتفاق نیفتاده و خودروسازان و واردکنندگان خودرو همچنان بر نقض قانون اصرار می‌کنند!.
