دولت ناچار شد تن به خصوصی٬سازی ایران خودرو بدهد
به جهت بررسی موضوع فوق، در «نبض بازار» گفتگو کردیم با امیرحسین برخورداری، کارشناس خودرو که در ادامه مشروح آن را میخوانیم:
· آیا خصوصیسازی خودروسازها در ایران، با مشتریهای موجود روی میز، کار درستی بوده است؟ آیا شرط آشنایی با صنعت خودرو، نباید پیش شرط خریداری این مجموعهها باشد؟
«در جهان چنین قاعدهای وجود ندارد که حتماً گروه خودرویی باید صنایع خودرویی را به دست بگیرد. صنعت خودرویی ما در ابتدا یک بنگاه اقتصادی هستند. بر اساس قانونهای بینالمللی هم حتماً نباید یک بنگاه دار، مدیریت این صنعت را برعهده بگیرد. با توجه به حضور دولت در صنعت خودرو و حالت ویترینی آن برای جامعه، تحولات خودرو سخت پیش میرود. دولت از پتانسیل قیمتگذاری خودروها به عنوان یک ویترین خبری استفاده میکند و به همین خاطر اجازه تحولات خاص را نمی دهد. بعضی از کارشناسان اقتصادی میگویند بنگاههایی وارد خودروسازی شوند که با قواعد بازار آشنا باشند. »
· آیا دولت ناچار شد که خصوصیسازی خودروسازها را قبول کند؟
«در ایران، صنعت خودروسازی را به واسطهی قیمتگذاری دستوری و حضور دولت در امر تصمیمگیری، به مرز ورشکستگی رسانده٬ایم. از این طرف نمیتوانستند جواب جامعه را بدهند، از طرف دیگر نمیتوانستند آن سیستم تولیدی را اداره کنند. دولت ناچار شد که تن به خصوصیسازی ایران خودرو بدهد. بنگاه خصوصی که مدیریت ایران خودرو را برعهده گرفت، در زمینه خودرو، سابقه داشت. اگرچه طی چند وقت اخیر ایران خودرو با شرکت نیمه ورشکسته هایما همکاری میکرد اما در حال حاضر گروههای دیگری در حال مذاکره با ایران خودرو هستند. »
· آیا واگذاری ایران خودرو به یک مجموعه طلبکار از ایران خودرو، موجب انحصار و تضاد منافع نمیشود؟
«شرکتی که بخش مهمی از سهام ایران خودرو را خریده، دفعه اول نیست که در مدیریت ایران خودرو قرار گرفته است. تاکنون هم انحصاری ایجاد نکرده است. قعطه سازان نسبت به مدیریت جدید یک زاویه جدی داشتند اما هنوز ادعاهایشان مبنی بر انحصارطلبی این شرکت در ایران خودرو ثابت نشده است. تا زمانیکه خودروساز به سوددهی و گردش مناسب مالی نرسد هم آن شرکت نمیتواند طلبهای خود را از ایران خودرو بگیرد. طبیعتا آنها طلبهای خود را از ایران خودرو خواهند گرفت اما تضادی ایجاد نمیکند. ما گزینههای متفاوتی برای مدیریت ایران خودرو در این مرحله نداشتیم و گزینهها خیلی محدود بودند. »
· آیا خصوصیسازی سایپا هم در حال طی کردن مسیر ایران خودرو است؟
«درمورد سایپا تا الان شاهد حضور قطعه سازان نبودیم و بنگاهداران بزرگ اقتصادی پا پیش گذاشتهاند. مهمترین نکته حجم ورودی مالی و تجربه به سایپا است. در سایپا یک قرارداد با شرکت خودروسازی قائم به فرد بود و اگر آن فرد میرفت، قرارداد لغو میشد. وقتی سیستم خصوصی شود، قراردادها در انحصار یک مدیر نخواهد بود. ثبات مدیریت میتواند موجب برنامهریزی دقیقتر شود. اگر سیستم مدیریت قبلی را بخواهیم به یاد بیاوریم، سایپا سالانه تغییر مدیر داشت و دیگر جوابگوی نیازهای جامعه نبود. هرکدام از این مجموعهها صاحب سایپا شوند، وضعیت بهتر خواهد شد. در تمامی کشورها دولتها ناظر و تسهیلگر هستند. در زمینه خصوصیسازی، هر بنگاهی شرکت را برعهده بگیرد، مسلماً دنبال کسب سود خواهد بود. این شرکتها زمانی به سود میرسند که کارشان را درست انجام دهند. در نتیجه فعالیت بنگاههای خصوصی موجب کسب سود خواهد شد. »