با تورم افزایش نرخ ارز قیمت همه کالاها گران می‌شود
سیاوش غیبی‌پور در گفتگو با نبض بازار در پاسخ به این پرسش که با وجود افزایش چندهزار تومانی نرخ دلار در آذرماه، رشد تورم در این ماه ۱.۹ درصد بوده است، آیا تاثیر افزایش نرخ ارز در نرخ تورم با فاصله زمانی به تورم قیمتی در کالاهای اساسی منتقل می‌شود، تصریح کرد: اصولا اثر نرخ ارز بر بازار مصرفی و کالاهای اساسی بستگی به آن دارد که میزان وابستگی این کالاها به واردات مواد اولیه به چه میزان باشد و بسته به سهم این مواد اولیه، در یک فاصله زمانی سه تا ۶ ماهه بر نرخ تورم تاثیرگذار خواهد بود.
با یک دوره زمانی افزایش نرخ ارز بر کالاهای وارداتی اعمال می‌شود
وی افزود: اکنون بخشی از کالاهای اساسی در انبار‌ها دپو شده است. از سوی دیگرنظام صنفی باید به افزایش قیمت‌ها متقاعد شود و تغییرات قیمتی در این کالاها به طور معمول با هماهنگی‌هایی انجام می‌شود. شبکه مصرفی این کالاها را در اختیار دارد و پس از یک دوره زمانی اثر افزایش نرخ ارز بر روی کالاهای وارداتی اعمال می‌شود.
تاثیر پدیده اثرجانشینی در اقتصاد بر روی قیمت کالاها به دنبال افزایش نرخ ارز
وی با بیان اینکه اثرجانشینی در اقتصاد نیز موجب رشد قیمت کالاهای مشابه می‌شود، اظهار کرد: به طور مثال اگر کالایی که نیازمند واردات است گران شود کالا‌هایی نیز که در داخل کشور تولید می‌شوند متناسب با این افزایش با رشد‌های قیمتی مواجه می‌شوند که به آن اثرجانشینی در اقتصاد می‌گویند.
تورم تاخیری کالاهای وارداتی در یک بازه زمانی سه تا ۶ ماهه
کارشناس مسائل اقتصادی عنوان کرد: به طور معمول کالاهای وارداتی که وابستگی به واردات دارند طی یک دوره زمانی سه تا ۶ ماه با افزایش نرخ ارز به سمت نرخ‌های بالاتر سوق داده می‌شوند. فرض کنید نهاد‌های نظارتی و کنترلی قیمت‌ها را کنترل کنند حتی با وجود این کنترل‌ها در یک دوره زمانی کوتاه قیمت‌ها به نرخ‌های واقعی خود برمی‌گردند.
درگیر ابرتورم نیستیم
غیبی‌پور خاطرنشان کرد: با نرخ‌های کنونی تورم نمی‌توان گفت که ابرتورم در اقتصاد ایران وجود دارد و افزایش نرخ‌هایی که در کالاهای اساسی، خوراک و پوشاک به وجود آمده هنوز به مرحله ابرتورمی نرسیده است.
وی گفت: تاثیر افزایش نرخ ارز در کالاهای اساسی و آنچه که در سبد هزینه خانوار مبنای محاسبه تورم می‌شود در سطح تورم‌های زیر دو رقم تا ۵۰ درصد برای بسیاری از کالاهای اساسی طی یک دوره زمانی ۶ ماهه را شاهد خواهیم بود.
پول داغ اقتصادی و تمایل نقدینگی به تبدیل شدن به کالا
کارشناس مسائل اقتصادی با بیان اینکه در اقتصاد مفهومی به نام پول داغ وجود دارد، عنوان کرد: مفهوم پول داغ این است که وقتی سکه داغی را بر کف دست فردی بگذارید آن را فورا پرتاب می‌کند. حال اگر شرایطی در اقتصاد به وجود آید که افراد رغبت داشته باشند پول نقد خود را خیلی سریع و بدون اراده به کالا تبدیل کنند به این وضعیت شرایط پول داغ می‌گویند. ما هنوز به این شرایط در اقتصاد نرسیده‌ایم، اما به آن نزدیک شده‌ایم.
امیدواری به وجود تصمیم‌های مدیریتی برای کنترل بازار ارز
غیبی‌پور عنوان کرد: این امیدواری وجود دارد که تصمیم‌های مدیریتی بتواند بازار را به نحوی کنترل کند که شرایط به وضعیت پول داغ در اقتصاد نرسد.
هدایت پول به سمت خرید کالاهای بادوام
وی اظهار کرد: در سه ماه اخیر این توهم به وجود آمده که افراد تمایل دارند املاک خود را به پول نقد بدل کنند یا آنکه بخشی از پول نقد خود را از جریان گردش بانکی خارج کنند و اخبار و اظهارنظر‌هایی نیز در خصوص آن منتشر می‌شود. وقتی این توهم وجود داشته باشد این نقدینگی و پول وارد خرید کالاهای بادوام و سرمایه‌ای می‌شود.
کارشناس مسائل اقتصادی خاطرنشان کرد:از آنجا که کالا‌هایی مانند سکه و ارز نقدشوندگی سریعتری داشته و ضریب نقدشوندگی بالاتری را در زمان کوتاه دارند تقاضای خرید در این کالاهای مصرفی افزایش یافته و این مدل از خرید نیز در کشور ما طرفداران بالایی دارد.
وی با بیان اینکه این اتفاق به دلیل ضریب نقدینگی است، عنوان کرد: اینکه این افراد در آینده به سمت چه بازار‌هایی می‌روند یا خیر مشخص نیست، اما ورود نقدینگی و پول به هر بازاری ضریب تورم در سایر بازار‌های کالایی را به دنبال دارد. اثرات تورمی و واقعی بخش زیادی از نقدینگی و پولی که از بانک‌ها خارج می‌شود به سمت این بازار‌ها خواهد رفت.
